Karol Szymanowski

Karol Szymanowski - biografia, życie i twórczość

Karol Szymanowski przyszedł na świat 3 października 1882 r. w Tymoszówce. Jako siedmiolatek rozpoczął naukę gry na fortepianie. Początkowo uczył go ojciec, następnie zaczął uczęszczać do szkoły muzycznej Elizawetgradzie. W latach 1901-1905 studiował w Warszawie - harmonię u Marka Zawirskiego oraz kontrapunkt i kompozycję u Zygmunta Noskowskiego. Czas studiów obfitował dla niego w spotkania ze słynnymi osobami- poznał między innymi Witkacego, Żeromskiego i Artura Rubinsteina. W 1905 r. odbył z Witkacym podróż do Włoch.

Szymanowski i „Młoda Polska"

W tym samym roku założył z Grzegorzem Fitelbergiem, Ludomirem Różyckim i Apolinarym Szeluto Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich, która zyskała wkrótce miano "Młodej Polski". W 1906 r. dawali koncerty w Warszawie i Berlinie. W latach 1906-1907 kompozytor wyjeżdżał kilkakrotnie do Berlina i Lipska, a w 1908 znów wybrał się do Włoch. W 1912 r. zamieszkał w Wiedniu. Nawiązał tam kontakt z firmą Universal- Edition i związał się z nią dziesięcioletnim kontraktem. W latach 1914-1916 znów sporo podróżował- zwiedził Włochy, Afrykę Północną, Paryż, Londyn, Moskwę, Kijów i Petersburg.

Podróże Karola Szymanowskiego

W 1917 r. opuścił na zawsze Turoszówkę wskutek rewolucji październikowej. Przeniósł się do Elizawetgradu, a w 1919 r. zamieszkał w Warszawie.

W 1921 r. wraz z Pawłem Kochańskim i Arturem Rubinsteinem wybrał się do USA. Rok później, w maju, dał w Paryżu koncert kompozytorski zakończony ogromnym sukcesem. W sierpniu tego samego roku przyjechał do Zakopanego. Odtąd regularnie odwiedzał to miasto. Zaczął się coraz bardziej skupiać na muzyce ludowej, przede wszystkim podhalańskiej i kurpiowskiej. W latach 1927- 1929 był rektorem Konserwatorium Warszawskiego. W 1929 r. pogarszający się stan zdrowia zmusił go do kuracji sanatoryjnych za granicą. Od 1 września 1930 do 30 kwietnia 1932 r. był rektorem Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Od 1930 r. osiadł na stałe w Zakopanem w willi "Atma". W latach 1933- 1936 dawał liczne zagraniczne koncerty wykonując własne utwory. W listopadzie 1935 r. opuścił Atmę, by ratować swoje zdrowie. W 1936 r. przebywał we francuskim sanatorium w Grasse. W marcu 1937 r. przyjechał do sanatorium w Lozannie. Tam zmarł 29 marca.

Kalina Beluch

Karol Szymanowski - ważniejsze kompozycje:

1900 Dziewięć preludiów op.1 na fortepian
1902 Sześć pieśni op.2 do słów Kazimierza Tetmajera na głos i fortepian
1902 Cztery etiudy op.4 na fortepian
1902 Trzy fragmenty z poematów Jana Kasprowicza op.5 na głos i fortepian
1903 Wariacje b-moll op.3 na fortepian
1904 Wariacje na polski temat ludowy h-moll op.10 na fortepian
1904 Sonata fortepianowa nr 1 c-moll op.8
1904 Salome op.6, pieśń do słów Jana Kasprowicza na głos i orkiestrę
1904 Łabędź op.7, pieśń do słów Wacława Berenta na głos i fortepian
1904 Sonata d-moll na skrzypce i fortepian op.9
1905 Cztery pieśni op.11 do słów Tadeusza Micińskiego na głos i fortepian
1905 Uwertura koncertowa E-dur op.12 na orkiestrę symfoniczną
1905 Fantazja op.14 na fortepian
1907 Pięć pieśni op.13 na głos i fortepian
1907 Symfonia nr 1 f-moll op.15
1907 Trio op.16 na fortepian, skrzypce i wiolonczelę
1907 Dwanaście pieśni op.17 na głos i fortepian
1908 Penthesilea op.18, pieśń do słów Stanisława Wyspiańskiego na głos i orkiestrę
1909 Preludium i Fuga cis-moll na fortepian
1909 Loteria na mężów, operetka w trzech aktach
1909 Sześć pieśni op.20 do słów Tadeusza Micińskiego na głos i fortepian
1910 Symfonia nr 2 B-dur op.19
1910 Barwne pieśni op.22 na głos i fortepian
1910 Romans D-dur op.23 na skrzypce i fortepian
1911 Sonata fortepianowa nr 2 A-dur op.21
1911 Pieśni miłosne Hafiza op.24 na głos i fortepian
1913 Hagith op.25, opera w jednym akcie
1914 Pieśni miłosne Hafiza op. 26 na głos i orkiestrę
1915 Nokturn i Tarantela op.28 na skrzypce i fortepian
1915 Metopy op.29, trzy poematy na fortepian
1915 Mity op.30, trzy poematy na skrzypce i fortepian
1915 Pieśni księżniczki z baśni op.31 na głos i fortepian
1915 Trzy pieśni op.32 do słów Dymitra Dawydowa na głos i fortepian
1916 Symfonia nr 3 "Pieśń o nocy" op.27 na solo tenor lub sopran, chór mieszany i orkiestrę
1916 Maski op.34, trzy utwory na fortepian
1916 Dwanaście etiud op.33 na fortepian
1916 Koncert skrzypcowy nr 1 op.35
1917 Sonata fortepianowa nr 3 op.36
1917 Kwartet smyczkowy nr 1 op.37
1917 Demeter op.37 bis na alt, solo, chór żeński i orkiestrę
1917 Agawe op.38 na alt solo, chór żeński i orkiestrę
1918 Trzy kaprysy P{aganiniego op.40 na skrzypce i fortepian
1918 Cztery pieśni op.41 do słów Rabindranatha Tagore na głos i fortepian
1918 Pieśni muezina szalonego op.42 na sopran i fortepian
1920 Mandragora op.43, pantomima w 3 sprawach na orkiestrę symfoniczną
1920 Marsz uroczysty na orkiestrę
1921 Słopiewnie op.46 bis, pięć pieśni do słów Juliana Tuwima na głos i fortepian
1922 Trzy kołysanki op.48 na głos i fortepian
1923 Rymy dziecięce op.49, 20 piosenek do słów Kazimiery Iłłakowiczówny na głos i fortepian
1923 Harnasie op.55, balet- pantomima w 3 obrazach na tenor solo, chór mieszany i orlkiestrę
1924 Pieśń siuhajów, piosenka góralska na głos i fortepian
1924 Król Roger op.46, opera w 3 aktach
1925 Dwadzieścia mazurków op.50 na fortepian
1925 Dwie pieśni baskijskie op.44 na głos i fortepian
1925 Kniaź Patiomkin op.51, muzyka do 5 aktu dramatu Tadeusza Micińskiego
1925 Kołysanka op.52 na skrzypce i fortepian
1926 Stabat Mater op.53 na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę
1926 Cztery pieśni op.54 do słów Jamesa Joyce'a na głos i fortepian
1927 Kwartet smyczkowy nr 2 op.56
1928 Vocalise-etiude na głos i fortepian
1929 Sześć pieśni kurpiowskich na chór mieszany a capella
1930 Veni Creator op.57 na sopran, chór mieszany, organy i orkiestrę do tekstu Stanisława Wyspiańskiego
1932 Pieśni kurpiowskie op.58 na głos i fortepian
1932 Symfonia nr 4 op.60 na fortepian i orkiestrę
1933 Litania do Marii Panny op.59, dwa fragmenty na sopran, chór żeński i orkiestrę
1933 Koncert skrzypcowy nr 2 op.61
1934 Dwa mazurki op.62 na fortepian