Roman Zmorski

Roman Zmorski - biografia, życie i twórczość

Poeta ludowy i tłumacz epoki romantyzmu Roman Zmorski, piszący również pod pseudonimami Roman Mazur oraz Roman Zamarski przyszedł na świat 9 sierpnia 1822 r. w Warszawie. Dzieciństwo spędził w stolicy i na Mazowszu. Naukę rozpoczął w Białej Podlaskiej, a ukończył w Warszawie. Aktywnie działał w konspiracji. Z tego powodu został relegowany z warszawskiego gimnazjum. Należał do tzw. „Cyganerii Warszawskiej”. Współredagował pisma „Nadwiślanin” i „Jaskułka” (pisownia oryginalna). Należał do spisku Karola Levittoux, za co przez kilka miesięcy był więziony w Cytadeli. Współpracował z Edwardem Dembowskim, który wprowadził go do Stowarzyszenia Ludu Polskiego. W latach 1842-1843 wędrował po Mazowszu, zbierając folklor i prowadząc agitację wśród ludu. W związku z działalnością konspiracyjną często zmieniał miejsce pobytu. W 1843 uszedł do Wielkopolski. Władze pruskie wydały za Nim list gończy. Znalazł wówczas schronienie w Lewkowie koło Ostrowa Wielkopolskiego. Publikował poezje w poznańskim "Tygodniku Literackim". Podejmował w celach etnograficznych wyprawy na Pomorze i Śląsk. W 1845 r. zawarł potajemnie ślub z Teklą Parczewską w Osieku, gdzie wówczas się ukrywał. Potem udał się w podróż do Paryża, gdzie poznał Mickiewicza i Słowackiego. W latach 1848-1850 przebywał na Łużycach, gdzie między innymi wydawał pismo „Stadło”. W 1855 r. był agentem księcia Czartoryskiego w Konstantynopolu, a następnie w Serbii, gdzie miał pozyskać Słowian bałkańskich do wspólnej walki z Rosją. W latach 1858-1863 przebywał w Warszawie, a w 1862 ponownie był więziony w Cytadeli, prawdopodobnie za udział w manifestacjach patriotycznych. W Krakowie i Warszawie wydawał tajne czasopisma. Ostatnie lata życia spędził w Dreźnie. Był także tłumaczem literatury serbskiej. Wydał zbiór przetłumaczonych z tego języka pieśni. Badał legendy słowiańskie. Jego imię nosi jeden z obiektów turystycznych znajdujących się na Ślęży. Zmarł 19 lutego 1867 r. w Dreźnie. Kalina Beluch