Kto dostanie literackiego Nobla 2014?

Kenijski pisarz Ngugi wa Thiong'o i białoruska pisarka Swietłana Aleksijewicz mają największe szanse na otrzymanie literackiej Nagrody Nobla w tym roku - wynika z sondy przeprowadzonej przez PAP wśród szwedzkich ekspertów. Laureat literackiej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury zostanie ogłoszony w Sztokholmie w najbliższy czwartek o godzinie 13:00 

"Czas na Afrykę! Nobla może otrzymać Ngugi wa Thiong'o" - uważa tłumacz polskiej literatury Stefan Ingvarsson. "Mówi się, że szanse ma także Swietłana Aleksijewicz. Zeszłoroczna wizyta pisarki w Sztokholmie cieszyła się ogromnym zainteresowaniem" - dodał. 

Podobnie typuje redaktor magazynu o książkach "Vi laeser" Yukiko Duke. "Tegoroczna Nagroda Nobla powinna trafić do Ngugi wa Thiong'o. To jeden z wielkich narratorów ukazujących plagi kolonializmu, które wciąż obecne są w Afryce" - uważa Duke. Według ekspertki "Akademia Szwedzka powinna nareszcie docenić reportaż literacki", a w tej kategorii szanse na Nobla ma Aleksijewicz. 

Szefowa działu kultury miesięcznika "Tidningen Vi" Nina Solomin - oprócz białoruskiej pisarki, jako swoją faworytkę wymieniła także polską mistrzynię reportażu Hannę Krall. 

Stefan Ingvarsson przypomina, że - oprócz Krall - innym mocnym polskim kandydatem do literackiej Nagrody Nobla jest od lat poeta Adam Zagajewski. "Od kilku lat moje nazwisko jest wymieniane, ale to tylko spekulacje" - powiedział PAP Zagajewski w 2011 roku w Sztokholmie. Przyznał jednak, że co roku przed ogłoszeniem nazwiska laureata nagrody bardzo się denerwuje.

Spośród pojawiających się w poprzednich latach "noblowskich pewniaków" szwedzcy krytycy wymieniają m.in. arabskiego poetę z Syrii piszącego pod pseudonimem Adonis czy izraelskiego pisarza Amosa Oza.  

Yukiko Duke uważa, że w ostatnich latach, gdy sekretarzem przyznającej Nobla Akademii Szwedzkiej jest Peter Englund, znacznie trudniej typować faworytów. "Wcześniej bywało, że Akademia dawała jakieś drobne sygnały" - powiedziała.

Stefan Ingvarrson podkreśla, że szum wokół faworyta może pisarzowi ostatecznie zaszkodzić ponieważ "Akademia Szwedzka nie lubi nacisków, a jej decyzja ma być niezależna". Uważa jednak, że spekulacje mają bardzo pozytywny wpływ na rynek wydawniczy, przynajmniej w Szwecji. "Paradoksalnie, nawet bardziej niż noblista, na tej dyskusji przed ogłoszeniem laureata zyskuje grupa około 15 twórców" - dodaje. 

Oficjalna lista kandydatów jest tajna, a dokumenty związane z procesem wyboru noblisty zostaną ujawnione dopiero po 50 latach. W tym roku do literackiej Nagrody Nobla nominowano 210 osób. Na liście znalazło się 36 osób, których nazwiska pojawiły się po raz pierwszy. Kandydatury do literackiej Nagrody Nobla mają prawo zgłaszać - oprócz członków Akademii Szwedzkiej - m.in. profesorowie literatury, stowarzyszenia pisarzy oraz laureaci nagrody z poprzednich lat. W tym roku część noblistów również skorzystała z tego przywileju.

Źródłem noblowskich przecieków i plotek jest internet. Dwukrotnie ktoś podszył się na Twitterze pod sekretarza Akademii Szwedzkiej. Zabawa w typowanie trwa też u bukmacherów. Na ich listach na początku października największe szanse na literackiego Nobla miał japoński pisarz Haruki Murakami. Inne pojawiające się nazwiska to Ngugi wa Thiong'o oraz pisarka z Algierii Assia Djebar.

Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP). Źródło: instytutksiazki.pl