Najlepsze powieści kryminalne 2012

Ile książek można przeczytać rocznie, miesięcznie, tygodniowo, dziennie? Cóż, jeśli tylko trafi się na odpowiednie lektury, przeczytać można naprawdę wiele. Znam osoby, które czytają błyskawicznie i dziennie są w stanie pochłonąć nawet kilka książek. Niestety, sama nie należę do tej grupy, choć kiedyś usilnie starałam się wyćwiczyć w sobie tę umiejętność. W zakończonym niedawno roku 2012 udało mi się przeczytać naprawdę wiele powieści o tematyce kryminalnej. I choć ten ranking jest siłą rzeczy subiektywny, mam nadzieję, że wskażę w nim tytuły, które i Wy będziecie mogli uznać za naprawdę interesujące - pisze Sylwia Szymkiewicz-Borowska, recenzentka współpracująca z serwisem Granice.pl, autorka bloga "Słowa duże i małe".

10.  Zabójcze marzenia, Sophie Hannah, Wydawnictwo G+J

Na początek powieść, którą miałam okazję przeczytać stosunkowo niedawno. Zabójcze marzenia to kolejna z serii tworzonych przez Sophie Hannah powieści. Opowiada ona o grupie policjantów zajmujących się dość nietypowymi sprawami. Tym razem detektywi otrzymali zgłoszenie od kobiety, która podczas internetowego zwiedzania domu zobaczyła zmasakrowane ciało. Niestety, tylko ona je dostrzegła, a w „odwiedzonym” przez nią wówczas budynku nie było ani śladu ofiary czy też  brutalnego morderstwa. Zabójcze marzenia to nietypowa i może niezbyt łatwa w odbiorze powieść. Wątki przedstawione przez autorkę są solidnie zagmatwane, jednak to tylko wzmaga chęć odkrycia, gdzie leży prawda. Po przeczytaniu powieści trudno o niej zapomnieć. Długo analizuje się poznaną właśnie historię i niejednokrotnie wraca do fragmentów, które początkowo wydawały się oderwane od całości. Zabójcze marzenia warto polecić miłośnikom nieoczywistej i wymagającej  skupienia literatury.

9. Ofiara Polikseny, Marta Guzowska, Wydawnictwo W.A.B.

Ofiara Polikseny jest debiutancką powieścią doktor Marty Guzowskiej, archeolog, pracującej dla Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i stanowi pierwszą część cyklu kryminalno-archeologicznego, którego głównym bohaterem jest Mario Ybl. Autorka znalazła idealną równowagę między przekazywanymi informacjami z dziedziny archeologii i antropologii a fabułą kryminalną. Dzięki temu czytelnik rozwiązuje zagadkę kawałek po kawałku, napięcie jest dozowane stopniowo, tak samo, jak przekazywane przez autorkę informacje. Pod koniec powieść mile zaskakuje - okazuje się, że nic nie jest tu takie, jakim się początkowo wydaje. Każdy ma ukryte pobudki, nikt nie mówi całej prawdy, nikogo nie interesuje to, co się dzieje wokół niego. Archeolodzy okazują się wyjątkowo egoistycznymi materialistami. Powieść czyta się z zapartym tchem, a po jej zakończeniu ma się ochotę tylko na większą dawkę prozy Marty Guzowskiej. 

8. Drapieżca, Terri Blackstone, Wydawnictwo Vocatio

Ella Carmichael, czternastoletnia uczennica jednej ze szkół mieszczących się w Huston, nie miała za wiele szczęścia w swoim dość krótkim życiu. Przed laty, podczas narodzin Elli, zmarła matka dziewczynki. Dla jej ojca, Davida, była to trauma, z którą przez długi czas nie mógł on się pogodzić. Zapewne gdyby nie Krista, starsza siostra Elli, ta ostatnia nie zaznałaby w życiu matczynej miłości. To siostra otoczyła ją opieką i to jej skrzydła otulały ją, gdy działo się coś złego. Niestety, działo się tak tylko do dnia, gdy do drzwi domu zapukał policjant z informacją, że znaleziono ciało dziewczynki, odpowiadające rysopisowi jej zaginionej przed dwoma tygodniami malutkiej siostry. Nie trzeba długo czekać, by przekonać się, to właśnie Ellę jej oprawca zakopał w płytkim grobie, wcześniej porywając, gwałcąc i katując. Strach ogarnia Huston, a Kristę opanowuje wściekłość. Bo dobrze wie, kto odpowiada za śmierć jej siostrzyczki.

W powieść "wsiąka się" od pierwszego zdania. Lektura mija w błyskawicznym tempie. Całość napisana została przystępnym językiem, choć miejscami dotyka tematów związanych z informatyką. Po jej lekturze wielu czytelników z pewnością przyjrzy się dokładniej własnym profilom na portalach społecznościowych. Czy nie ujawniamy za wiele? Czy nie jesteśmy potencjalnymi ofiarami? Czy jesteśmy bezpieczni w sieci? Dokładnie taką reakcję miała zapewne wywołać ta książka. Drapieżca to więc poruszający i pouczający dreszczowiec, po który zdecydowanie warto sięgnąć. 

7. Co się przydarzyło tej małej dziewczynce? - Asa Lantz, Wydawnictwo Świat Książki

W Goteborgu trwa przedpremierowy pokaz kinowy mini-cyklu telewizyjnego, opowiadający o losach Yi Young, a właściwie Ai Gou Yi, która przed kilkunastu laty wyemigrowała z Chin do Szwecji. Cały cykl stworzyła (z niewielką pomocą swojego partnera życiowego - producenta Ingmara Ingmarssona - jego główna bohaterka. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, co około trzydziestoletnia kobieta miała do opowiedzenia. A miała całkiem sporo, bo przeżyła śmierć.  Intryga jest dość zagmatwana i dopiero ukończenie lektury prowadzi do jej pełnego zrozumienia.  Ten znakomity thriller psychologiczny wydany został również w wersji audio.

6.  Grzech Ojca - Daniel Radziejewski, Wydawnictwo Novae Res

Przemysław Próchnicki, główny bohater powieści Daniela Radziejewskiego jest młodym, przystojnym dziennikarzem ostrowskiej gazety o dumnym tytule Rzeczniepospolitej. Choć nie można nazwać go „starym wyjadaczem” ani „osobowością medialną”, zdecydowanie zalicza się do grona bezkompromisowych redaktorów. Latem 2006 roku Przemysław zasiada przy swoim biurku, uruchamia komputer i zaczyna pisać pierwsze zdania w artykule dotyczącym malwersacji pieniędzy, zebranych podczas narodowej kwesty zorganizowanej przez Radio Wiara na rzecz ratowania postawionej w stan upadłości Stoczni Gdańskiej. Książka napisana została w przystępny i interesujący sposób. Język, jakim posługuje się autor, jest pasjonujący, wręcz hipnotyzujący. Czytelnik wprost nie może oderwać się od lektury. Powieść wciąga już na samym początku i trzyma w napięciu do finału. Lektura pozostaje w pamięci na długo. Książka Daniela Radziejewskiego porusza i zdecydowanie można zaliczyć ją do najlepszych powieści z dreszczykiem minionego roku. 

5. Potem, Rosamund Lupton, Wydawnictwo Świat Książki

Trwa lato, są właśnie ósme urodziny Adama - synka Grace i Mike’a. Jednak ten dzień od początku nie jest takim, jakim być powinien. W szkole odbywają się zawody sportowe i dzieciak, mimo niechęci do integracji z innymi dziećmi, musi wziąć w nich czynny udział. Do szkoły razem z Adamem udaje się jego mama oraz starsza siostra, Jennifer, która w okresie wakacyjnym pracuje jako asystentka nauczyciela. Gdy wszyscy dobrze się bawią na boisku, Jenny siedzi sama w małym pokoiku i czeka na chwilę, gdy będzie mogła wyjść na dwór i odetchnąć świeżym powietrzem. Gdy Jenny odbywa dyżur w gabinecie, rozbrzmiewa alarm, informujący o wybuchu pożaru. Co stanie się "potem"?

Książka została napisana niesamowicie sprawnie. Każde napisane przez autorkę zdanie jest prawdziwe, przejmujące. Rosamund Lupton nie pozostawiła przypadkowi nawet najmniejszego szczegółu, każde posunięcie, każda opowiedziana historia, każde wspomnienie tworzą kolejne elementy układanki, które dopiero na samym końcu układają się w jasny i zrozumiały dla czytelnika obraz. Potem jest szokujące i przerażające, czyli zdecydowanie warte polecenia. 

4. Nie do wykrycia, Laura Griffin, Wydawnictwo Prószyński i S-ka

Alex Lovell jest jednym z bardziej rozchwytywanych prywatnych detektywów, mieszkających i pracujących w obrębie Austin. Kiedy jednak do jej biura trafia Bill Scoffield, zaczynają piętrzyć się problemy. Ten teksański prawnik poszukuje Melanie Bess i chce, by Alex mu w tym pomogła. Jak się okazuje, dziewczyna ma do odebrania całkiem spory spadek po zmarłym ojcu, a zniknęła niczym kamień w wodę. Pani detektyw ma jednak pewne podejrzenia, dlatego nie przyjmuje zlecenia. Postanawia natomiast skontaktować się ze swoją byłą klientką. Niestety, okazuje się, że i jej telefonów Melanie nie odbiera. Nie działa również numer alarmowy, który dla klientki założyła Alex. Po krótkim śledztwie okazuje się, że Mel kilka tygodni wcześniej porzuciła przygotowaną przez panią detektyw bezpieczną tożsamość, dzięki której jej mąż, policjant, miał już nigdy nie znaleźć kobiety. Co więcej, wszystkie ślady, na jakie wpada Alex, prowadzą z powrotem do Austin. A tu, w mieście, w którym Melanie żyła przez ostatnie lata, grozi jej największe niebezpieczeństwo.

Laura Griffin ma bardzo lekkie pióro i już pierwszym zdaniem w powieści przekonuje, że to dobra książka, od której wprost nie będzie szans, by się oderwać. Tak też się dzieje. Jej proza przywodzi na myśl powieści polskiej pisarkie – Agnieszki Lingas-Łoniewskiej. Griffin ze smakiem łączy kryminał, romans i powieść obyczajową i czyni to w idealnych proporcjach.

3. Krzyk pod wodą, Jeanette Ober Gerlow, Ole Torbnjerg, Wydawnictwo Insignis

Katrine Wraa pragnie odciąć się od rzeczywistości, dlatego pakuje walizki i wyjeżdża, gdzie ją oczy poniosą. Jak jednak od dawien dawna wiadomo, od własnego życia uciec się nie da. Niekończący się cykl telefonów od byłej szefowej doprowadza ją do szału. Jednak pewnego zimowego poranka, między Bożym Narodzeniem a Sylwestrem, nasza bohaterka znajduje na swojej automatycznej sekretarce zupełnie odmienną informację. Taką, dzięki której ponownie się przebudzi i otworzy na świat. Zadzwonił do niej bowiem szef Wydziału Zabójstw kopenhaskiej policji, Per Kragh, informując, że duńskie służby pozyskały środki na zatrudnienie psychologa, eksperta od profilowania z dużym doświadczeniem. Od momentu przyjęcia nowego stanowiska życie Katrine ponownie nabiera tempa. Błyskawicznie przeprowadza się do Danii, a już pierwszego dnia pracy, jeszcze nim zostaje przydzielona do przyszłego partnera – Jensa Hogha, otrzymuje wymagające zadanie. W jednym z miasteczek w okolicach Kopenhagi doszło do brutalnego morderstwa. Zginął znany i ceniony położnik – Mads Winther.

Krzyk pod wodą od pierwszych stron wciąga niczym morska toń. Książka napisana jest bardzo przystępnym językiem. Niemal każde zdanie niesie z sobą ogrom emocji, które sprawiają, że powieść czyta się z ogromną przyjemnością. Autorzy zarysowali w powieści kilka pobocznych wątków, które zapewne zyskają rozwinięcie w kolejnych częściach serii o Katrine Wraa. Książka stanowi lekturę obowiązkową dla wszystkich miłośników skandynawskich kryminałów. 

2. Zanim zasnę, S. J. Watson, Wydawnictwo Sonia Draga

Gdy Christine Lucas budzi się pewnego listopadowego poranka, jest zupełnie zagubiona. Choć tego nie pamięta, musiała być poprzedniego wieczoru na jakiejś imprezie. Inaczej nie można wytłumaczyć tego, że obudziła się przy zupełnie obcym mężczyźnie. Udaje się do łazienki, w której wiszą setki fotografii, na których znajduje się ona z owym mężczyzną, tyle, że są na nich znacznie młodsi. Kobieta nieśmiało przesuwa wzrok i ogląda kolejne zapisy z przeszłości, ale… coś tu nie pasuje. Jest na nich starsza, podobnie jak on. A przy jednym z nich. Nie, to niemożliwe! Przy jednym znajduje napis: „To jest Ben, twój MĄŻ”.

Debiutancka powieść S. J. Watson, polecana przez Tess Gerritsen, jest rzeczywiście bardzo dobrą książką. Ten psychologiczny thriller trzyma czytelnika w napięciu do ostatniej strony. Kolejne fakty z życia bohaterki zaskakują i przytłaczają. Zanim zasnę czyta się jednym tchem, od początku do końca, bez chwili przerwy. Piętrzących się zagadek nie sposób samodzielnie rozwiązać. Zakończenie nakazuje zastanowić się nad samym sobą i nad własnym postępowaniem. Zanim zasnę to nie tylko jeden z najlepszych thrillerów psychologicznych, jakie ukazały się w minionym roku. To jeden z najlepszych thrillerów psychologicznych w ogóle.

1. Seria Zakręty Losu, Agnieszka Lingas-Łoniewska, Wydawnictwo Novae Res

Minionej jesieni na polskim rynku wydawniczym ukazała się saga opowiadająca o losach braci Borowskich. Choć już w 2010 roku czytelnicy mieli okazję poznać pierwszą część tej serii, to dopiero teraz dane im było dowiedzieć się, jak ich losy potoczyły się dalej. Tom I, czyli właściwe Zakręty losu, przedstawiają historię Kaśki i Krzyśka, tu - szalenie zakochanych nastolatków, w drugiej części natomiast – przeciwników na sali sądowej. Kolejna część sagi to już obraz zupełnie innej, bo braterskiej miłości i tego, jak wiele można w jej imię zrobić i co poświęcić. Ostatnia część serii autorstwa Agnieszki Lingas-Łoniewskiej to również swoiste kompendium wiedzy o samym Lukasie, starszym z braci Borowskich. Książka przedstawia losy chłopaka, począwszy od jego „szczenięcych lat”, aż po kres bardzo dramatycznej historii. Powieść czyta się błyskawicznie i gdy czytelnik raz zagłębi się w losy stworzonych przez nią bohaterów, nie jest w stanie się od nich oderwać. Niemal każdy akapit ostatniej części sagi przepełniony jest bólem, rozpaczą i złością, niejednokrotnie przeradzającą się w nienawiść. Książka wyczerpuje emocjonalnie. W całą serię zdecydowanie warto się zaopatrzyć, warto przeczytać jej kolejne tomy i zapamiętać. Seria Agnieszki Lingas-Łoniewskiej to niezwykły obraz polskiej mafii i losy ludzi, którzy postanowili z nią walczyć oraz tych, którzy zdecydowali się wyrwać z jej szponów. Omawiana seria to solidna porcja dramatów sensacyjnych z licznymi wątkami pobocznymi. Agnieszka Lingas-Łoniewska w swych powieściach idealnie łączy obyczaj, dramat, sensację, kryminał i romans. Niewiele autorek potrafi czynić to tak sprawnie. Dlatego też w moim rankingu jej powieści „z dreszczykiem” zajmują niekwestionowane pierwsze miejsce.