Tom Clancy nie żyje

Amerykański pisarz Tom Clancy nie żyje - poinformował "New York Times". Autor thrillerów sensacyjnych (m.in. Polowania na Czerwony Październik, w którego ekranizacji zagrali m.in. Sean Connery i Alec Baldwin) miał 66 lat. Prezentujemy jego sylwetkę:

Thomas Leo "Tom" Clancy Jr. urodził się 12 kwietnia 1947 w Baltimore. Uczęszczał do Loyola High School w Towson, studiował filologię angielską na Baltimore Loyola College. To uchroniło go przed udziałem w wojnie w Wietnamie - choć bowiem pisarz w czasie poboru ukończył już 18 lat, studenci byli zwolnieni ze służby. W 1970 r. ożenił się po raz pierwszy z późniejszą Wandą Clancy, z któą rozwiódł się w 1998 r. Rok później, w wieku 52 lat, Clancy powtórnie się ożenił. Tym razem z 32-letnią pisarką Alexandrą Marie Llewellyn. Llewellyn jest córką J. Bruce Llewellyna i przyjaciółką Colina Powella, który przedstawił późniejszych małżonków sobie nawzajem. Nim zadebiutował jako pisarz, Clancy pracował jako niezależny agent ubezpieczeniowy. 

W 1984 r. opublikował swoją pierwszą książkę Polowanie na Czerwony Październik. Ta powieść przyniosła mu międzynarodową sławę. Clancy stworzył postać Jacka Ryana, historyka, analityka CIA, a później nawet prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ta fikcyjna postać występuje w najbardziej znanych książkach autora, takich jak: Czas patriotów, Polowanie na Czerwony Październik, Stan zagrożenia czy Suma wszystkich strachów. 

Fabuły powieści Clancy'ego i snute przez niego scenariusze wojskowe czy polityczne okazały się tak prawdopodobne i wiarygodne, że sam pisarz zyskał ogromną popularność w amerykańskim wojsku i agencjach wywiadowczych. Wielokrotnie był zapraszany do Pentagonu, a przedstawiciele amerykańskiego Departamentu Obrony mieli dostarczać pisarzowi informacji o dopiero przygotowywanych projektach broni. 

Pisarz bardzo polityczny

Proza Clancy'ego daje naprawdę interesujący i w dużej mierze prawdziwy obraz amerykańskiego prawa i wojska. Późniejsze jego powieści stały się jednak o wiele bardziej zaangażowane politycznie. Clancy zawsze był mocno zaangażowanym w politykę konserwatystą. Wspierał Partię Republikańską, bywało, że swoje książki dedykował znaczącym politykom republikańskim, między innymi Ronaldowi Reaganowi. 

Ogromne zainteresowanie mediów wzbudzał Clancy po zamachach, które wstrząsnęły Ameryką. Tydzień po atakach z 11 września 2001 roku pisarz stwierdził, że lewicowi politycy amerykańscy są częściowo odpowiedzialni za śmierć ofiar terrorystów. 11 września 2001 podczas innego wywiadu Clancy powiedział, że "islam nie pozwala na samobójstwo". Pisarz żarliwie dyskutował wówczas z wojskowymi ekspertami, twierdząc, że amerykańskie służby specjalne nie przewidziały możliwości porwania samolotu pasażerskiego w celu dokonania zamachu terrorystycznego i nie były na taką sytuację przygotowane. Skrytykował też media za ich stosunek wobec amerykańskiego wywiadu. W jednym z wywiadów Clancy powiedział:

Główna różnica pomiędzy konserwatystami a liberałami polega na tym, że liberałowie uwielbiają śliczne obrazki, a konserwatyści lubią budować mosty, które łączą ludzi, przez które ludzie mogliby przechodzić. Konserwatyści są konserwatystami, bo wiedzą, że jeśli owe mosty upadną, umrą ludzie. Tymczasem liberałowie w takiej sytuacji stawiają wspaniały pomnik i starają się, by ludzie zapomnieli, że wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za tę tragedię. Liberałowie są bardzo dobrzy w sprawianiu, że ludzie zapomną, iż coś było naszą winą. CIA było niszczone przez ludzi z politycznej lewej strony, którzy nie lubią operacji wywiadowczych. W rezultacie właśnie straciliśmy 5000 obywateli.

Pisarz, który przewidział zamachy z 11 września

Z pewnością Condoleezza Rice, doradca do spraw bezpieczeństwa narodowego prezydenta George'a W. Busha nie była fanką Clancy'ego. Wielokrotnie powtarzała bowiem: Nikt nie mógł przewidzieć, że terroryści porwą samolot i uderzą nim w Pentagon czy World Trade Center, używając go jako broni. Rzecz w tym, że Clancy to właśnie przewidział. W opublikowanej w 1994 roku książce Dług honorowy (Debt of honor) opisał sytuację, w której japońscy terroryści rozbili Boeinga 747 o kopułę gmachu Kapitolu, gdy wewnątrz w obradach Kongresu wziął udział sam prezydent. W efekcie zginęła głowa państwa oraz większość kongresmenów. Fabuła mocno przypominała okoliczności ataków z 11 września. 

Szczęście do ekranizacji

Fabuła powieści Czas patriotów, Polowanie na Czerwony Październik, Stan zagrożenia czy Suma wszystkich strachów stała się inspiracją do powstania ekranizacji, które odniosły ogromny sukces komercyjny. Najbardziej znanego powieściowego bohatera Toma Clancy'ego - Jacka Ryana zagrali Alec Baldwin, Harrison Ford czy Ben Affleck. Nie mniej szczęścia miał inny bohater znany z powieści pisarza - John Clark. W tę rolę wcielili się Willem Dafoe i Liev Schreiber. 

Pierwsza powieść z cyklu NetForce została zaadaptowana na film telewizyjny ze Scottem Bakulą i Joanną Going. Centrum - powieść otwierająca cykl Op-Center stała się podstawą mini-serialu telewizyjnego wyprodukowanego przez NBC. I chociaż serial nie doczekał się kontynuacji, powstało aż 12 powieści w tym cyklu, z których większość zyskała status bestsellera. Być może porażka serialu związana była z faktem, że z książką nie łączyło go nic poza tytułem i nazwiskami głównych bohaterów? 

Z pewnością Tom Clancy wiedział, w jaki sposób wykorzystać sympatię, jaką czytelnicy darzyli jego najpopularniejszych bohaterów. W powieści Zęby tygrysa zaprezentował czytelnikom postać syna Jacka Ryana i jego dwóch kuzynów, którzy powrócili jako główni bohaterowie trzech późniejszych powieści - Poszukiwany żywy lub martwy, Wyścig z czasem i Threat Vector.

Jednak na fikcji nie kończy się kariera Clancy'ego jako pisarza. Napisał on także wiele książek dotyczących różnych gałęzi amerykańskich sił zbrojnych. 

Trzeba, niestety, powiedzieć, że Clancy czasem firmował swym nazwiskiem przedsięwzięcia nieudane. Było tak w przypadku niektórych gier komputerowych, ale przede wszystkim w przypadku powieści, z którymi pisarz nie miał zupełnie nic wspólnego. Choć podpisane były jego nazwiskiem, stworzyli je inni pisarze. Ich udział w stworzeniu powieści uwidocznił się w ostatecznym wydaniu jedynie notą, w której Clancy dziękował im za nieoceniony wkład w stworzenie dzieła. 

Pisarz dobrze opłacany

Do 1988 roku Clancy zarobił niemal półtora miliona dolarów za Polowanie na Czerwony Październik. Podpisał wówczas kontrakt opiewający na kolejne 3 miliony dolarów i kolejne trzy książki. Wydawnictwo Penguin Putnam Inc. miało zapłacić Clancy'emu 50 milionów dolarów za prawa do wydania dwóch jego powieści w roku 1997. Pisarz podpisał również kontrakt z Red Storm Entertainment na czteroletnią współpracę obejmującą książki i multimedia. Miała ona przynieść Clancy'emu 25 milionów dolarów. Ile dokładnie zarobił pisarz? Nie wiadomo, jednak na pewno jego honoraria należy liczyć w setkach milionów dolarów. 

Tom Clancy bierze również czynny udział w tworzeniu gier komputerowych. Na motywach jego powieści Rainbow Six powstała cała seria znanych produkcji. Swoim nazwiskiem firmuje też m.in. serię gier Splinter Cell, serię taktycznych gier akcji Ghost Recon, strategię EndWar czy zręcznościowy symulator lotu H.A.W.X.