Ostatni samuraj. Rozmowy o generale Petelickim
Dorota Kowalska

Generał Sławomir Petelicki ur.13 września 1946 w  Warszawie. Był oficerem wywiadu I Departamentu MSW za czasów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, za czasów III Rzeczypospolitej przyjął z rąk prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego tytuł- generała brygady Wojska Polskiego. Był on pomysłodawcą i pierwszym dowódcą Jednostki Wojskowej 2305 GROM. 

Generał zmarł 16 czerwca 2012 roku, w swoim domu poprzez postrzał w głowę ( wersja oficjalna -samobójstwo).

Śmierć Petelickiego zaskoczyła nie tylko mnie. Zaskoczyła ona rodzinę, przyjaciół, wrogów, media, opinię publiczną. Ale dlaczego generał tak zarył się w pamięci wszystkich? O tym jest ta książka.

Autorkami tej biografii, a właściwie wywiadu z najbliższymi współpracownikami, przyjaciółmi, rodziną są dwie dziennikarki : Anita Czupryn oraz Dorota Kowalska.

Anita Czupryn- reporterka, publicystka dziennika "Polska The Times", współautorka wywiadu rzeki "Tadeusz Broś, Sorry Batory, czyli przypadki Pana Teleranka". W 2001 roku nominowana do prestiżowej Nagrody Mediów Niptel za wnikliwą i odważną publicystykę na temat sytuacji polskich mediów. Laureatka konkursu literackiego Kobieta na Zakręcie, zorganizowanego przez "Świat Literacki" i "Wysokie Obcasy". Pasjonatka Indian Ameryki Północnej, wypraw przyrodniczych i fotografowania ptaków; blogerka.

Dorota Kowalska - dziennikarka "Polska The Times". Jest autorką zebranych w tomie "Gracze: ich tajemnice" sylwetek polskich polityków, wywiadu rzeki z Krzysztofem Liedelem, ekspertem od spraw terroryzmu- "Oswoić strach: rozmowa o dekadzie terroryzmu", oraz wywiadu z filozofem, profesorem Zbigniewem Mikołejką, wydanego pod tytułem "Jak błądzić skutecznie:.

Dziennikarki swoją biograficzną książkę o generale Petelickim określiły jako triumf i dramat człowieka honoru. I pod tą dewizą toczą się wszystkie rozmowy z zaproszonymi rozmówcami. Generała wspominają m.in. wdowa po generale - Agnieszka Petelicka, Romuald Szeremietiew, Paweł Graś, córka generała- Dominika, Daniel Olbrychski z żoną, Maryla Rodowicz , Paweł Kukiz i inni.

Wszyscy oni wspominają generała i wspólną cechą, jaką go określają to - wojownik, patriota, oddany sprawie, wybitny człowiek wojskowości, zawsze skory do bijatyki i akcji, ceniony przez wosjkowych z całego świata.

Generał taki był naprawdę. Potwierdza, to każdy, kto choć raz zetknął się z generałem. Wojskowość pociągała go od dzieciństwa, był on uczestnikiem wielu bójek i słownych utarczek. Zawsze uczciwy, oddany przyjaciołom oraz ojczyźnie. I mimo, że za czasów PRL-u był szpiegiem, zawsze za plecami miał słuszność działania na rzecz bezpieczeństwa i dobrego imienia Polski. Był na placówce w USA , tam zdobył bogate doświadczenie, które później już po zmianie systemu w Polskie zastosował podczas formowanie elitarnej jednostki GROM. Chłopaków do jednostki gromadził bardzo surowo, skrupulatnie i bez jakiekolwiek taryfy ulgowej - wspomina jego "wychowanek". Dbał o to, by żołnierzom, którzy odeszli ze służby pomóc znaleźć zajęcie już poza wojskiem. Nikomu nie odmawiał pomocy, choć czasami ze względu na jego porywczy charakter kontakty z nim były utrudnione. 

Np. Paweł Kukiz wspomina, że łączyły go z generałem wspólne sprawy ku chwale ojczyzny. Natomiast przyjaciel - naukowiec od mieczy samurajskich wspomina, że Petelicki gromadził miecze oraz rozmawiał o nich godzinami. Wdowa wspomina męża jako kochającego, ze względu na rodzaj pasji i pracy często nieobecnego, za to on doceniał jej nieustępliwość i hard ducha. 

Każdy z rozmówców opowiada o swoich kontaktach z Petelickim, anegdotki itp. Co mnie uderzyło to rozmowa z rzecznikiem rządu Pawłem Grasiem, którego "stworzył" generał Sławomir Petelicki . Generał w pewnym momencie poczuł, że Paweł Graś dla funkcji rządowej sprzedał ideały. Nie wiem czy tak było, ale jego wspomnienie Grasia o ostatniej rozmowie z generałem jest kompletnie odmienne niż innych przepytywanych. Opowiada on jakoby generał mówił , że jest mu przykro, ze tak otwarcie atakował PO (inni temu zaprzeczają). Dziwne, że jeden człowiek mówi coś innego niż garstka innych.

Wszyscy (z wyjątkiem Grasia) opowiadają, jaki żal , pretensje, sugestie generał miał do premiera, rządzących w MON-ie, co do zarządzania i zmian w GROM. Sama pamiętam wywiady, gdzie Petelicki odważnie wypowiadał się z troską o dalsze losy jego "dziecka". 

Wszyscy również podkreślają, że generał był człowiekiem bardzo ambitnym, zdeterminowanym i zawiedzionym odsunięciem go z pracy wojskowego i próbują rozgryźć , co go skłoniło do tak tragicznego w skutkach posunięcia.

Co mnie zachwyciło w tej książki, to to, że autorki nie są nachalne w swych pytaniach. Pytania są wszechstronne, a dziennikarki wykazują bogatą wiedzę historyczną, polityczną oraz wojskową. Książkę czyta się błyskawicznie (choć jakby nie patrzeć jest to ponad 400 stron). 

Podczas czytania uderzyło mnie określenie, które wypowiedział prezydent Komorowski o generale - "Petelicki nigdy nie był żołnierzem". W takim razie pytam się ja- to kim był Petelicki? Dla mnie on był żołnierzem w najlepszym tego słowa znaczeniu. A idąc tym tropem popieram słowa generała o Tusku - chłopiec s krótkich spodenkach. 

Warto nadmienić , że nie jest to tylko książka o generale Sławomirze Petelickim, ale o całej woskowości, zmianach ustroju, systemu i wszelkich sprawach z tym związanych., czyli o życiu.