Recenzja książki: Chrześcijaństwo religią żydowską

Recenzuje: Szczepanik

Spojrzeć na chrześcijaństwo z perspektywy jego korzeni i dostrzec to, co zostało w nim z judaizmu, a co nałożyła przez lata tradycja od czasów Chrystusa, jest rzeczą niewątpliwie ciekawą. Tym bardziej wydaje się być interesująca, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że autorem takiego spojrzenia jest nie wyznawca chrześcijaństwa, ale rabin, sercem, a przede wszystkim – duchem, oddany judaizmowi.

Tytuł książki brzmi prowokująco. Bo stwierdzenie, że jest „Chrześcijaństwo religią żydowską”, wyklucza niejako jego „innowacyjny” charakter, przedstawiony tak dokładnie w Nowym Testamencie. Ale przecież o to chodzi, żeby przyciągnąć uwagę potencjalnego czytelnika. Przypomnieć mu może przy okazji, że, czy mu się to podoba, czy nie, judaizm jest podwaliną, jest punktem wyjścia dla wielkich religii monoteistycznych naszych. Udało się więc – uwaga została przyciągnięta, ciekawość podrażniona.

Co dalej? Dalej rzecz najistotniejsza – treść książki. Rabin David Flusser zawiera w niej dwa szkice. Pierwszy z nich, tytułowy, odgrywa największą rolę w obrazie całości i drugi: „Esseńczycy a chrześcijaństwo”, mniej ważny, na którym moja uwaga nie skupiła się szczególnie. Już w przedmowie chwali autora ks. Michał Czajkowski, profesor biblistyki Nowego Testamentu i były współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, sugerując, iż „Chrześcijaństwo religią żydowską” zamiast wprowadzać rozdźwięk, łagodzi potencjalne spory między religiami: „W niczym nie ucierpi moja wiara, jeśli uznam z radością – i książka rabina Flussera także mi w tym pomaga – że moja chrześcijańska wiara jest bogatsza, niż myślałem, i dłuższą ma historię niż dwa tysiąclecia.” I prawdą są słowa ks. Czajkowskiego.

Wyczucie i delikatność, z jaką swą rozprawę toczy David Flusser, jest godna podziwu. Choć rabin wyraźnie opowiada się za judaizmem, wartość chrześcijaństwa nie zostaje przez niego umniejszona. Stawia swoje „autorskie” tezy, co wyraźnie zaznacza, by nikt, kto czyta jego książkę, nie miał co do tego żadnych wątpliwości. Subiektywizm w ocenie, ale wyrosły z próby obiektywnego, zdystansowanego spojrzenia badacza, pozwala Flusserowi na podanie oryginalnych tez.

Jak wiadomo, będąc wyznawcą chrześcijaństwa z częścią z nich zgodzić się można, z niektórymi nie, jednakże chwalić należy samą próbę wprowadzenia świeżego, innego niż typowe, spojrzenia na sprawy kluczowe dla wyznawców obu religii. Rozprawa rabina Flussera to pozycja zdecydowanie warta przeczytania. Ale nie tylko – poza jej przeczytaniem warto odnieść się do treści i ustosunkować do niej – wtedy lektura stanie się pełna. Anna Szczepanek