Recenzja książki: Znaki życia. 40 zwyczajów katolickich i ich korzenie biblijne

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Sposoby myślenia i zachowania, poglądy, wierzenia oraz normy społeczne przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Na owych treściach kultury, uznanych przez społeczeństwo za doniosłe dla współczesności i przyszłości, oparte są zwyczaje, które charakteryzują się trwałością, nieprzemijalnością oraz niezmiennością. Książka Znaki życia, opisując 40 zwyczajów katolickich i ich korzenie biblijne, pozwala na mistagogiczne spojrzenie poza to, co jest widzialne, by odkryć wartości nieprzemijające i nie kończące się wraz z czasem. Katolickie zwyczaje wiarę ozdabiają i ożywiają, dzięki czemu pomagają człowiekowi w jego ziemskiej pielgrzymce.

Scott Hahn w interesujący sposób prowadzi czytelnika przez wieki i dzieje. Całość jego rozważań spięta została klamrą, łączącą początek i koniec ludzkiego istnienia. W okresie od stworzenia świata do wiecznej szczęśliwości zmieściło się wszystko to, co stanowi zwykłą, szarą codzienność ludzi wszystkich narodów i pokoleń. Rozpoczynając od znaków wody i krzyża, autor wędruje poprzez sakramenty, poszczególne okresy roku liturgicznego, formy modlitwy, studium biblijne, elementy wystroju wnętrza kościołów, praktyki religijne i odpusty, po czym sprawnie przechodzi do omówienia znaków bezpośrednio wskazujących na Boże działanie w świecie, boską trynitarność, obecność Chrystusa w tabernakulum oraz wstawiennictwo świętych. Całość zamykają rozważania poświęcone przygotowaniu do śmierci i modlitwy za zmarłych.

Wszystkie wyrazy katolickiej duchowości są przejawem głębokiej wiary. Ponieważ ich stopniowe powstawanie datuje się na setki lat, oznacza to, że nie mogą być całkiem bezwartościowe. Dzięki temu wiara zostaje ożywiona i wzbogacona. Są to więc skarby, z których wartości powinno się korzystać jak najczęściej. Pomocą w ich zrozumieniu służy zamieszczona na końcu każdego rozdziału zachęta: „Rozważ w swoim sercu”, przytaczająca życiowe refleksje.

Treść publikacji wzbogacają fragmenty tekstów biblijnych Starego i Nowego Testamentu (wraz z siglami), myśli zaczerpnięte z dokumentów soborowych, rozważania papieskie, refleksje pisarzy wczesnego chrześcijaństwa, świętych Kościoła katolickiego, a także teologów dawnych i współczesnych. Liczne przypisy wskazują na dodatkowe źródła, po które czytelnik może sięgnąć.

Książka Znaki życia jest doskonałym zbiorem katolickich zwyczajów, którym zazwyczaj poświęca się niewiele uwagi. Powołanie się na ich korzenie biblijne jest ukazaniem głębokiej wartości każdego z tych znaków. Odbiorcami są wszyscy, którzy uczestnicząc w tradycyjnych praktykach Kościoła, mają okazję pogłębić własną pobożność.