Vladimir Nabokov

Vladimir Nabokov - biografia, życie i twórczość

Vladimir Nabokov przyszedł na świat 22 kwietnia 1989 r. w bogatej rodzinie w Petersburgu. W tym właśnie mieście oraz w Wyrze- rodzinnej posiadłości na południe od Petersburga- spędził zdecydowaną większość dzieciństwa. W domu posługiwano się trzema językami. Mały Vladimir najpierw nauczył się pisać oraz czytać w językach: angielskim i francuskim. Rosyjski, czyli język swej ojczyzny, przyswoił sobie dopiero z pomocą nauczyciela!
Od wczesnej młodości miał dwie pasje. Pierwszą z nich, odziedziczoną po ojcu, było łapanie i kolekcjonowanie motyli. Ślady tej fascynacji pojawią się nawet w pisarstwie (np. w "Tamtych brzegach"). Drugą była aktywność fizyczna. Od chłopięcych lat jeździł na rowerze, grał w tenisa oraz w piłkę nożną.
W 1911 przyszły pisarz rozpoczął naukę w szkole Teniszewa w Petersburgu. Mimo elitarności szkoły nie czuł się tam dobrze, nie umiał znaleźć wspólnego języka z kolegami.
W 1916 r. brat matki przekazał mu 2 miliony dolarów oraz posiadłość. Część z tych pieniędzy wykorzystał na wydanie tomiku poezji w nakładzie 500 egzemplarzy.
Rok później wraz z rodziną (poza ojcem, który otrzymał stanowisko w rządzie tymczasowym) wyjechał na Krym w okolice Jałty. Ojciec zresztą szybko do nich dołączył, został bowiem aresztowany, a po wyjściu na wolność stanowisko objął już ktoś inny. Rodzina Nabokovów spędziła na Krymie półtora roku, a następnie (w 1919 r.) wyjechała do Anglii. Tam Vladimir rozpoczął studia na uniwersytecie w Cambridge. Dostał się początkowo na ichtiologię, ale bardziej od ryb fascynowała go literatura, więc przeniósł się na romanistykę i rusycystykę. W tym czasie napisał między innymi sporo wierszy po angielsku i przetłumaczył "Alicję w Krainie Czarów". W 1923 r. skończył studia i przeniósł się do Berlina. Publikował poezje oraz opowiadania pod pseudonimem Sirin, miał też rozmaite inne źródła zarobków, jak korepetycje z angielskiego, trenowanie adeptów tenisa, tworzenie krzyżówek i zadań szachowych. W Niemczech mieszkał piętnaście lat, jednak opanował język niemiecki zaledwie w stopniu podstawowym.
W trakcie pobytu, 15 kwietnia 1925 r. ożenił się z Verą Słomin. Dziewięć lat później został ojcem- w maju 1934 r. przyszedł na świat jego jedyny syn Dmitri.
Do 1938 r. wydał parę powieści w języku rosyjskim. Nie cieszyły się one jednak zbytnią popularnością.
W 1938 r. małżonkowie przeprowadzili się do Paryża uciekając przed rosnącym nazizmem (Vera była pochodzenia żydowskiego). Mieszkali tam jednak zaledwie dwa lata, po czym schronili się przed niemiecką inwazją do Ameryki. Tam Nabokov rozpoczął pracę- początkowo jako entomolog (wiedzą z tego zakresu dzielił się z czytelnikami czasopisma "New Yorker", a od 1941 r. także jako wykładowca na kilku uniwersytetach. W 1945 r. otrzymał wraz z żoną obywatelstwo amerykańskie.
W latach 50- tych rozpoczął pracę nad swym najsłynniejszym dziełem- Lolitą. Początkowo była ona z oczywistych powodów (obawa przed skandalem) odrzucana przez licznych wydawców. W końcu została wydana we Francji w 1955 r. przez wydawnictwo zajmujące się literaturą dość niskich lotów. Trzy lata później zaryzykował jej edycję wydawca amerykański. Książka ta prócz skandalu przyniosła pisarzowi sławę oraz pieniądze na tyle godziwe, że mógł się od 1959 r. zająć wyłącznie pisaniem. Rok później przeprowadził się z żoną do Szwajcarii, gdzie mieszkał do końca życia. Zmarł 2 lipca 1977 roku.

Kalina Beluch