Publicystyka

Otrzymał niemal wszystkie ważne nagrody literackie, z Pulitzerem na czele. Szokował, drażnił, pobudzał do myślenia, przełamywał tabu. Przez wiele lat był żelaznym kandydatem do literackiego Nobla. Cóż, Akademia Noblowska znów się spóźniła. 22 maja 2018 na niewydolność serca zmarł Philip Roth, jeden z najwybitniejszych pisarzy amerykańskich. Przybliżamy jego życie oraz najważniejsze książki. czytaj dalej

Zaliczana do grona „narodowych wieszczów" i stawiana na piedestale za promowanie polskich wartości, jaki się jako kobieta bez zmazy i skazy, heroiczna „Matka Polka" i poetka-patriotka oraz wcielenie cnót wszelakich. Tymczasem Maria Konopnicka bywała wyklinana z ambon, uciekła od męża, jako matka sprawdziła się gorzej niż przeciętnie, wikłała się w romanse ze znacznie młodszymi mężczyznami i przez dwadzieścia lat pozostawała w związku z kobietą. Przyjrzyjmy się Marii Konopnickiej – literatce, ale przede wszystkim kobiecie z krwi i kości.   czytaj dalej

Wanda Rutkiewicz była jedną z najbardziej utalentowanych i najsłynniejszych himalaistek na świecie. Jako pierwsza kobieta zdobyła K2, a jako pierwsza europejka i trzecia kobieta na świecie weszła na Mount Everest. Była także autorką i współautorką wielu książek alpinistycznych, z której najsłynniejsza to Na jednej linie. Góry były całym jej światem - tam dopiero czuła, że naprawdę żyje. Niestety, pasmo jej sukcesów przerwało tragiczne doniesienie z 12 maja 1992 roku. W ubiegłym roku minęła 25-ta rocznica zaginięcia Wandy Rutkiewicz na Kanczendzondze - Górze Bogów. Jaki portret Wandy Rutkiewicz wyłania się z jej książek i z publikacji jej poświęconych? czytaj dalej

Każda wielka postać ma swoją biografię. Zwykle bywa ona wygładzona i elegancka, bowiem w zwyczaju jest pomijanie tych elementów z życia pisarza, które można uznać za kompromitujące i niewnoszące zbyt wiele do recepcji jego pism. A jednak czasami zdarza się postać wybitna, wyjątkowa, której losy same w sobie są tak intrygujące, że warto o nich, na marginesie opisu twórczości literackiej pisarza, wspomnieć.  czytaj dalej

Pola Gojawiczyńska – mistrzyni literatury o marzeniach, niekwestionowana specjalistka od poruszania najczulszych strun w naszych duszach. Pisała od serca czy sprawnie manipulowała czytelnikiem? czytaj dalej

Miała trzynaście lat gdy po raz pierwszy sięgnęła po narkotyki. Jak sama przyznaje, z pełną świadomością szukała drogi do prochów i tamtego dnia dokładnie wiedziała, że chce zostać narkomanką. Długo później dowiedziała się, skąd wziął się w niej pęd do samozagłady. Swoją drogę do wyzwolenia z nałogu opisała w książce Pamiętnik narkomanki i dzięki temu stała się jedną z najbardziej poczytnych polskich autorek. Sama o sobie mówi, że jest przyjacielem wykluczonych, poniżonych, upokorzonych i skrzywdzonych (Rozmowa z Barbarą Rosiek, s. 10). Jaka naprawdę jest Barbara Rosiek i co popchnęło ją w szpony najgorszego z nałogów? czytaj dalej

W 1518 roku, w pracowni w Cloux Leonardo da Vinci siedział przy stole, trudząc się nad jakimś szczególnym zagadnieniem geometrycznym. Nagle usłyszał wezwanie, które zmusiło go do odłożenia pióra. Zanotował na papierze lustrzanym pismem: i tak dalej... ponieważ zupa stygnie. Wielki człowiek renesansu porzucił badania, wzywany na obiad. A więc jadał, jak śmiertelnik. Miał też sporo innych słabości, bardzo zwyczajnych, niezwykle przyziemnych. Pięć wieków od czasów jego śmierci nagromadziło sporo kłamstw na temat tego, kim był Leonardo da Vinci. Odkrywanie jego biografii jest przygodą, w którą powinien się udać każdy z nas. W końcu mistrz był jeden, a my do dzisiaj wspominamy go z zachwytem. czytaj dalej

Co decyduje o wartości literatury? Nakład, popularność, liczba wznowień? A może jedynie nagrody, przyznawane przez zacnych krytyków? Ktoś powie: krytycy ocenią wartość książki, ale to czytelnicy ją kupią, oni decydują o jej popularności. Książka żyje tak długo, jak długo jest czytana, jak długo istnieje w świadomości ludzi. Jeśli przyjmiemy takie kryterium, to bez wątpienia powieści Heleny Mniszkówny mogą liczyć na nieśmiertelność. czytaj dalej

Nieprzeciętnie inteligentna, pracowita i do tego piękna. Dwukrotna laureatka nagrody Nobla. Maria Curie-Skłodowska miała być chodzącym ideałem. Jej zasługi dla nauki i dla całej ludzkości są niepodważalne. Ale oprócz tego, że była genialnym naukowcem, była też kobietą z krwi i kości, osobą, która miała swoje wzloty i upadki, słabości i niedoskonałości.  czytaj dalej

Piosenki z jej tekstami śpiewała cała Polska. Rozkochała w sobie Jeremiego Przyborę i Marka Hłaskę, Daniela Passenta i Witolda Dąbrowskiego. Jednego z jej mężów zamordowali członkowie sekty Charlesa Mansona, o istnieniu drugiego córka poetki dowiedziała się przypadkiem. Nie potrafiła jednak odnaleźć się w codziennym życiu, nie znajdowała przyjemności w opiece nad dzieckiem, wiecznie uciekała, poszukiwała czegoś więcej. „Kobieta, żona, matka - to nie jest dla mnie rym" - pisała Agnieszka Osiecka. Właśnie mija dwadzieścia lat od jej śmierci. czytaj dalej