Recenzja książki: Pedagogika muzyki. Teoretyczne podstawy powszechnego kształcenia muzycznego

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Któż z nas nie zna pięknych aforyzmów: Muzyka łagodzi obyczaje, Muzyka budzi w sercu pragnienie dobrych czynów czy Muzyka to odzwierciedlenie głębi duszy. Jako dziedzina sztuk pięknych, wpływająca na psychikę człowieka przez dźwięki, bezsprzecznie kojarzy się z harmonią, delikatnością, subtelnością i wyczuciem. By posiadane przez człowieka uzdolnienia muzyczne mogły być odpowiednio wykorzystane, należy je od najmłodszych lat starannie i systematycznie rozwijać. Nie może się więc obyć bez kształcenia muzycznego, tylko wówczas bowiem możliwym będzie sprzeciwianie się traktowaniu muzyki jako produktu przynoszącego niemałe zyski.

Oddana do rąk czytelnika obszerna publikacja Pedagogika muzyki wyjaśnia w sposób usystematyzowany i szczegółowy, co daje nabierająca coraz większych „rumieńców” subdyscyplina pedagogiczna, jaką jest pedagogika muzyki. Omawiając szeroko teoretyczne podstawy powszechnego kształcenia muzycznego, publikacja ma na celu podniesienie poziomu kultury muzycznej w polskim społeczeństwie. W pięciu kolejnych rozdziałach znalazły się spostrzeżenia, które Wiesława Aleksandra Sacher oparła o wieloletnie doświadczenia ze swojej pracy nauczyciela, wykładowcy akademickiego oraz pracownika naukowo-dydaktycznego. Można więc liczyć na to, że podane treści są jak najbardziej sprawdzone.

Wszystkie rozdziały tworzą spójną całość. Rozpoczynając od analizy wybranych poglądów filozoficznych, sięgających czasów sprzed naszej ery, autorka podkreśla wpływ muzyki na człowieka, funkcjonującego w każdym obszarze kulturowym. W praktyce pedagogicznej dostrzega źródło wiedzy teoretycznej o powszechnym kształceniu muzycznym oraz umiejscawia pedagogikę muzyki w systemie nauk. Nie zapomina również o metodologii i metodyce badań. W kolejnych rozdziałach omawia preferencje muzyczne dzieci i młodzieży, aspekt emocjonalny oraz edukację muzyczną (analizie został także poddany poziom przygotowania zawodowego nauczycieli). Ważnym elementem stało się dostrzeżenie potrzeby kształtowania osobowości, emocjonalności i kreatywności oraz odpowiednich postaw społecznych. W lekturze zostały również omówione wybrane systemy edukacji muzycznej w niektórych krajach Europy i świata.

Pedagogika muzyki to obszerna i specjalistyczna publikacja. Szczegółowe opisy licznych badań, mnóstwo przypisów oraz wyczerpująca bibliografia polsko- i obcojęzyczna wskazują na ogrom pracy włożonej przez autorkę w przygotowanie książki. Tekst został wzbogacony o tabele, schematy, rysunki i wyliczenia. Do każdego z nich podano dokładne źródło. Poszczególne rozdziały zakończono krótkim podsumowaniem. Lektura zainteresuje przede wszystkim nauczycieli muzyki i studentów pedagogiki. Każdy, kto po nią sięgnie, odnajdzie bogate materiały, z których bez wątpienia skorzysta.