Recenzja książki: Przedwojenny Wrocław i Dolny Śląsk. Najpiękniejsze fotografie
Recenzuje: Damian Kopeć
Dolny Śląsk na starych fotografiach
Pięknych, interesujących zakątków było i jest w Polsce wiele. Chociaż czas nie omija żadnego miejsca, jedne wychodzą z tego starcia zwycięsko, inne ulegają jego destrukcyjnej sile. W sposób szczególny możemy to zaobserwować, sięgając po stare fotografie. Po chwile zatrzymane w kadrze. Czarno-białe, pozbawione zmieniającego ogląd koloru. Skoncentrowane na urywku pewnej rzeczywistości, zatrzymanym niejako w pół kroku.
Tematem kolejnego albumu z serii Najpiękniejsze fotografie jest Dolny Śląsk i jego stolica - Wrocław. Region ten oglądamy poprzez pryzmat zdjęć wykonanych w dwudziestoleciu międzywojennym. II wojna światowa diametralnie zmieniła losy przedwojennych mieszkańców tych ziem, ale również losy tych, którzy po jej zakończeniu przybyli tu ze wschodnich rubieży Rzeczypospolitej. Ślady historii pozostały, ale bardzo wiele uległo zmianie i tylko pamiątki dawnych lat oraz coraz mniej liczne wspomnienia żywych świadków bardziej namacalnie mówią o złożonej przeszłości.
Wprowadzenie do książki Przedwojenny Wrocław i Dolny Śląsk obejmuje krótką historię tych miejsc. W urozmaicony sposób opisuje te atrakcyjne i zróżnicowane krajobrazowo oraz architektonicznie rejony. Stara się ukazać niejednorodne oblicze tych ziem. Możemy spojrzeć zatem na Dolny Śląsk jako na krainę legend, gór, miast, wiosek, zdrojów, sportów zimowych, zamków i pałaców, parków i ogrodów, tradycji i nowoczesności. Współczesny Dolny Śląsk możemy zobaczyć na własne oczy, ten z dawnych lat oglądać możemy tylko oczami wyobraźni, wsparci opisami, wspomnieniami i - w końcu - jak w przypadku omawianego albumu - ciekawymi fotografiami.
Różne są te fotografie. Lepsze i gorsze, przeciętne i świetne. Naznaczone zębem czasu i zaskakujące świeżością ujęcia. Dokumentacyjne i artystyczne. Kilka z nich zwraca szczególną uwagę pięknem i techniką wykonania. Do takich perełek albumu Przedwojenny Wrocław i Dolny Śląsk zaliczyć można nastrojowe, pulsujące grą światła i cieni zdjęcie uliczki świętej Doroty (str. 27). Również szerokie ujęcie nadodrzańskiego bulwaru spacerowego (s.38) zachwyca kompozycją i detalami. Za sprawą wielu fotografii możemy spojrzeć na ulice i budowle miejskie, miasteczka i ich mieszkańców, krajobrazy górskie i nie tylko - możemy zobaczyć je oczami przedwojennych autorów tych zdjęć. To niezwykła podróż - zwłaszcza dla tych, którzy znają miejsca widoczne na zdjęciach. Sentymentalna podróż w czasie i przestrzeni.
Warto sięgnąć po album Przedwojenny Wrocław i Dolny Śląsk, warto porównać okres przedwojenny z obecnym. Warto również wybrać się na eskapadę po ziemi dolnośląskiej i odkrywać jej różnorodne bogactwa. Od gór i pagórków pogórza, po jeziora, doliny rzek, stawy, lasy, łąki, urokliwe miasta i miasteczka.
