Aziz Nesin

Aziz Nesin - biografia, życie i twórczość

Turecki pisarz i satyryk Aziz Nesin (prawdziwe imię i nazwisko Mehmet Nusret) przyszedł na świat 20 grudnia 1915 roku. Urodził się na wyspie Heybeliada wchodzącej w skład Wysp Książęcych. Tam też uczęszczał do szkoły. W 1939 roku ukończył szkołę wojskową. Służbę wojskową pełnił początkowo na terenie Tracji, później w okolicach Karsu, a następnie wAnkarze. W 1944 r. jednak zrezygnował ze służby wojskowej i postawił na pisarstwo. Podjął współpracę z lewicowymi pismami o profilu satyrycznym. W 1946 roku wydawał satyryczne pismo „Markopaşa”, podejmujące także problemy polityczne. Za swą działalność był kilkakrotnie więziony. Ze względu na trudności ze strony cenzury państwowej oraz służb bezpieczeństwa musiał od czasu do czasu zamykać czasopisma lub też obchodzić prawo zmieniając ich nazwy. W 1972 roku założył fundację, stawiającą sobie za cel opiekę nad dziećmi, których rodziny nie są w stanie zapewnić im wykształcenia. Podstawą utrzymania organizacji były zyski z praw autorskich do jego utworów. W swojej twórczości podejmował aktualną tematykę społeczną i polityczną, przedstawiając ją w sposób satyryczny. Sięgał po anegdoty, twórczość ludową, bajki zwierzęce itd. Jednak motywy zaczerpnięte z klasycznych tekstów zestawiał z problemami współczesności, takimi jak analfabetyzm, bezrobocie, trudna sytuacja gospodarcza, fanatyzm religijny, sytuacja kobiet w społeczeństwie tureckim, kłamstwa polityków, itp.. Posługiwał się przy tym żywym, bogatym językiem, różnicując jego stylistykę w zależności od postaci. W Polsce ukazał się do tej pory jeden tom Jego opowiadań „Dam ci dobrą radę”. Wdany został w Warszawie w 1965 r. Zmarł na serce 6 lipca 1995 roku. Kalina Beluch