Jacques Tati

Jacques Tati - biografia, życie i twórczość

Francuski aktor, reżyser i scenarzysta, określany nieraz jako francuski Chaplin Jacques Tati, właściwie Jacques Tatischeff, Jakow Tatiszczew przyszedl na świat 9 października 1907 r. w Le Pecq. Pochodził z arystokratycznej rodziny Tatiszczewów, rosyjskich emigrantów. Karierę rozpoczynał jako sportowiec, grając m.in. zawodowo w rugby i tenisa, później związał się ze sceną musicalową, inscenizował własne przedstawienia, uczestniczył w realizacjach innych twórców. Dał się poznać jako bohater krótkich filmów komediowych Rene Claira. Choć nie tworzył filmów niemych, dialog odgrywał w nich marginalną rolę. Żart inscenizacyjny, humor sytuacyjny i charakterystyczna postać kreowana przez Tatiego we własnych filmach, w powszechnym odbiorze uczyniły go kontynuatorem sztuki Bustera Keatona czy Maxa Lindera. Tworząc komedie starał się zawrzeć w nich refleksję dotyczącą umiejscowienia człowieka współczesnego w świecie i względem innych ludzi. Do swych filmów sam pisał scenariusze, sam je produkował, reżyserował i odtwarzał w nich główną rolę. Obdarzony nieprzeciętnie wysokim wzrostem, Tati zwykle w nich chodził przygarbiony, w charakterystycznym, przykrótkim płaszczu, z śmiesznym kapelusikiem na głowie i fajką w zębach. Nie grał twarzą, lecz całą swoją sylwetką. Bohater Tatiego to osamotniony człowiek zarówno wzbudzający sympatię, jak i skłaniający do refleksji. W jego filmach często pojawia się audiowizualna deformacja, gdy jedne odgłosy zostają zastąpione przez inne, albo jedne rzeczy "udają" drugie; martwe przedmioty czasem nabierają pozorów życia, często zupełnie niezauważalnych dla człowieka. Zachowując do końca niezależność finansową, poniósł klęskę przy produkcji swojego ostatniego pełnometrażowego filmu „Pan Hulot wśród samochodów”, realizowanego w nowatorskiej wtedy technice 70 mm stereo. Zmarł 4 listopada 1982 r. w Paryżu. Kalina Beluch