Jan Bystroń

Jan Bystroń - biografia, życie i twórczość

Polski językoznawca Jan Bystroń, znany też pod pseudonimem Marian Czeszewski przyszedł na świat 13 czerwca 1860 r. w Dolnych Datyniach na Śląsku Cieszyńskim. Uczył się w szkole ludowej w Błędowicach Dolnych, a następnie w gimnazjum niemieckim w Cieszynie (ukończył je w r. 1881). W latach 1881- 86 studiował slawistykę, germanistykę i filologię klasyczną na UJ . W 1886 r. obronił doktorat (tytuł pracy: „O mowie polskiej w dorzeczu Stonawki i Łucyny w Księstwie Cieszyńskim”. Następnie przez rok uzupełniał studia w Lipsku. Od 1888 r. pracował jako nauczyciel gimnazjalny, uczył języka polskiego i niemieckiego w III gimnazjum w Krakowie (1888-1889 i 1891-1902) oraz języka niemieckiego i języków klasycznych w gimnazjum w Stryju (1889-1891). W zakres jego zainteresowań wchodziły historia języka polskiego, etnografia i lituanistyka. Najwięcej uwagi poświęcał dialektom polskim na Śląsku Cieszyńskim. Zbierał też pieśni ludowe z tego regionu, badał również gwary słoweńskie i zabytki języka niemieckiego. W 1894 r. przygotował wydanie dzieła „Historye rzymskie (Gesta Romanorum)”. Współpracował z pismami "Gwiazdka Cieszyńska" i "Slovansky Sbornik". Prywatnie był żonaty z Marią, córką etnografa i śląskiego działacza społecznego Andrzeja Cinciały. Doczekali się syna Jana (1892-1964), który poszedł w ślady ojca pod względem zainteresowań – był socjologiem, historykiem kultury i literatury, folklorystą. Zmarł 30 czerwca 1902 r. w Krakowie. Kalina Beluch