KUP TERAZ

Forta
Michał Cholewa

Ocena: 5.67 (3 głosów)

opis

Z twórczością Michała Cholewy zetknęłam się po raz pierwszy blisko dwa lata temu, kiedy to miała miejsce premiera jego debiutanckiej powieści pt. "Gambit". Spotkanie to było bardzo zaskakujące, interesujące i budzące wielkie nadzieje, co do tego autora i jego przyszłej twórczość. Oto bowiem powieść ta stanowiła przykład military science - fiction najwyższej klasy, dorównującej śmiało dokonaniom największych światowych autorów tego gatunku. Potem pojawiła się druga książka autora - "Punkt cięcia", będąca jednocześnie kolejną odsłoną tego wojennego cyklu, która była jeszcze lepszą, bardziej dojrzałą i nieszablonową propozycją dla fanów science - fiction. I wreszcie teraz, na półki Naszych księgarni trafiła trzecia cześć cyklu, której intrygujący tytuł - "Forta", już sam w sobie budził wielkie zainteresowanie i nie mniejsze oczekiwania czytelników. Czy słusznie..? O tym postaram się przekonać wszystkich w niniejszej recenzji.

"Forta", to opowieść osadzona w realiach świata odległej przyszłości, w której to toczy się wieloletnia wojna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Imperium Chińskim i Unią Europejską, których siły zbrojne prowadzą ze sobą krwawą walkę w kosmosie i jego najodleglejszych zakątkach. Walkę o artefakty sprzed "Dnia", czyli buntu maszyn i sztucznej inteligencji, który to doprowadził do śmierci miliardów ludzi. Doskonale znani Nam z poprzednich części bohaterowie, z Wierzbą, Weisem i porucznik Cartwright na czele, tym razem na wskutek pewnych wydarzeń, trafiają na odległą planetę Antropos, która to po "Dniu", została na wiele lat odcięta od reszty ludzkości. Kapral Wierzbowski i jego koledzy stają przed zadaniem odkrycia prawdy o tej mrocznej planecie i jej mieszkańcach, jak i również zostają wciągnięci w bardzo niebezpieczną grę prowadzoną przez Dowództwem Operacji Specjalnych..

Trzecia część cyklu Michała Cholewy odsłania kolejne, nieznane dotąd, oblicze tego autora. Oblicze bardziej mroczne, niż to zaprezentowane Nam w poprzednich dwóch książkach, a przy tym chyba jeszcze bardziej nieprzewidywalne. Czytając "Fortę" nic nie mogło być bowiem pewne i oczywiste, zaś każde wydarzenia i los każdego z bohaterów, były nieustanną niewiadomą. Myślę, że bardzo dobrze się dzieje, gdy pisarz raz z zarazem wciąż zaskakuje swoich czytelników, a każda kolejna jego książka jest nie tylko lepsza od poprzedniej, ale także zupełnie inna. Oto bowiem w przypadku "Gambitu" mieliśmy do czynienia z niezwykle kameralną historią wojenną, w której to bohaterowie walczą i próbują przetrwać na niezbyt gościnnej planecie określanej mianem "Bagna". Kolejna część cyklu - "Punkt cięcia", to już wielka epopeja wojenna, w której z ogromnym rozmachem ukazano działania zbrojne całych flotylli kosmicznych, zaś grupka dobrze znanych Nam już żołnierzy, odgrywała ważną, ale tylko jedną z wielu kart tej historii. Tymczasem "Forta" to jeszcze zupełnie inny scenariusz, w którym to Nasi bohaterowie odgrywają pierwszoplanowe role i to od Nich tak naprawdę wszystko tu zależy. To historia z pogranicza thrillera, momentami nawet horroru, nawiązująca swoją atmosferą do chociażby filmu "Obcy - decydujące starcie", uznawanego przeze Mnie za najlepszą z wszystkich części. Atmosfera, strachu, osaczenia i wszechobecnego zagrożenia są wyczuwalne tutaj niemal na każdej stronie książki, zaś emocje te udzielają się nie tylko bohaterom opowieści, ale także i samym czytelnikom. Dawno już nie spotkałam tak umiejętnie trzymającej czytelnika w napięciu lektury, która od pierwszej do ostatniej strony nie schodzi poniżej wyznaczonego przez autora, wysokiego poziomu.

Podobnie jak to miało miejsce w poprzednich książkach tego autora, tak i w przypadku "Forty" śledzimy fabułę opowieści dwutorowo, tj. z perspektywy żołnierzy oddziału porucznik Cartwright, jak i również z perspektywy pobocznych bohaterów, w tym przypadku dowództwa i załogi okrętów wojennych, znajdujących się w pobliżu orbity planety Antropos. I podobnie jak w przypadku poprzednich książek Michała Cholewy, także i tym razem oba wątki są równie interesujące, nieszablonowe i kluczowe dla całości fabuły. Rzadko zdarza się bowiem, by książka nie posiadała tzw. "słabych punktów", które służą bardziej wprowadzeniu pewnego stopnia wyczekiwania ku kluczowym i finalnym wydarzeniom, aniżeli atrakcyjności opowieści. Tymczasem w przypadku "Forty" wszystko ma swój sens, uzasadnienie i równie wysoki poziom literacki. Czytając o wydarzeniach na pokładzie okrętu "Gdynia" wielokrotnie sama "złapałam się" na tym, iż historia ta porwała Mnie bez reszty i gdyby nawet cała książka miała być poświęcona tym postaciom i ich pokładowym życiu, to z wielką przyjemnością i ciekawością bym ją poznała. Nie da się bowiem ukryć, iż bardzo miłym odczuciem jest fakt, iż czytając niniejszą powieść nie martwiłam się końcem rozdziału opowiadającego o wydarzeniach na powierzchni Antropos, gdyż wiedziałam przy tym doskonale, iż kolejny rozdział będzie równie ciekawy i zaskakujący, niezależnie od tego gdzie będzie się rozgrywać jego akcja.

W każdej książce najważniejsze wydaje się być to, aby była zaskakująca i nieprzewidywalna. W przypadku niniejszej powieści, oba te warunki są spełnione aż z nad wiązką, co wcale nie było tak prostym zadaniem. Nie było, gdyż mniej więcej od połowy książki domyślamy się, a następnie upewniamy, kim i jak groźny jest przeciwnik unijnych żołnierzy, a ściślej rzecz ujmując, jeden z dwóch. Nie przeszkadza to jednak w najmniejszym stopniu w tym, byśmy i tak na każdym kroku byli wciąż zaskakiwani i atakowani kolejnymi niespodziankami, najczyściej tymi z natury "wow". Tak naprawdę bowiem wszystko to, co wydaje się Nam już rozszyfrowane i pewne, nagle okazuje się być tylko wierzchołkiem góry lodowej o nazwie "prawda o Antropos". W książce znajduje się kilak takich punktów zwrotnych, które kompletnie zmieniają perspektywę oceny rozgrywających się tu wydarzeń, na zdecydowanie "in plus". Autorowi udaje się bowiem bardzo często Nas zwodzić i wprowadzać na fałszywe tory, by po chwili uświadamiać Nas o Naszym błędzie.., eh..jakże ja to lubię w literaturze:)

Bardzo silną stroną powieści są jej bohaterowie. Do doskonale znanych Nam już postaci, m.in. "Wierzby", "Kici", "Szczeniaka", "Wunderwaffe Weissa" czy też płk. Brisbane'a, dołączają nowe postacie, z komandorem Radchenką, komandorem porucznikiem Falejczykiem czy też Nelsonem na czele. Wszyscy Ci bohaterowie są niezwykle barwni, prawdziwi i ciekawi. Jeśli chodzi o dobrze znanych Nam już żołnierzy z oddziału porucznik Cartwright, to z pewnością wraz z niniejszą książką poznajemy tych ludzi jeszcze bardziej, dowiadując się o nich więcej, aniżeli z dwóch poprzednich części cyklu. Być może to kwestia przywiązania i innego postrzegania owych postaci, niemniej wydają się Oni jakby bardziej Nam bliscy, zrozumiali, zwyczajni. Nie zachowują się już tylko i wyłącznie, być może za wyjątkiem Weissa, jako żołnierze, ale także jako zwykli młodzi ludzie, którzy boją się śmierci i tego, że za chwilę stracą któregoś ze swych przyjaciół. Ponadto dość czytelna jest także zmiana tychże bohaterów, którą to wywołuje w nich wieloletnia wojna. Najbardziej ów przemiana widoczna jest na przykładzie kaprala Wierzbowskiego, który od teraz nie odpowiada już jedynie za własne życie, ale także za życie podległych mu kolegów, co diametralnie zmienia jego relacje z resztą oddziału, ale także i jego własne podejście do takich kwestii jak chociażby zasady moralne. Warto zwrócić tu uwagę także na to, iż Michał Cholewa zdecydował się już chyba na dobre, by to właśnie "Wierzba" stał się główną z postaci tego cyklu, wiodącym bohaterem, z którym czytelnik może w pełni się identyfikować. Myślę, że to bardzo dobry krok ze strony autora, gdyż taka jest już natura czytelnika, iż musi mieć "swojego" bohatera cyklu literackiego, by móc Mu kibicować przez całą lekturę powieści..

Warto zwrócić także uwagę na kwestie technologiczne, a ściślej rzec biorąc zakres pojęć i terminów technicznych z zakresu fizyki, informatyki, elektroniki czy też astronautyki, które to odnajdziemy w niniejszej powieści. Otóż autorowi udało się zachować równowagę pomiędzy fachowością, a przystępnością dla czytelnika. Czytając o manewrach kosmicznych okrętów, prowadzeniu walki z udziałem pocisków i laserów czy też chociażby poznając wyposażenie pojedynczego żołnierza, czujemy iż autor doskonale wie o czym pisze jak i również wierzymy w to, że taki rozwój technologii jest jak najbardziej możliwy do osiągnięcia dla ludzkości w okolicach roku 2200. Jednocześnie wszystko to jest podane Nam w tak zrozumiałej i czytelnej formie, iż nie gubimy się w tym technologicznym labiryncie pojęć i słów. Ponadto raz jeszcze daje tutaj znać o sobie inteligencja autora, która przekłada się w wiarygodność tekstu objawiającą się tym, że sprzęt będący na wyposażeniu tychże bohaterów jest bardzo dobry, jednakże nie niezawodny i nie dający 100% - owej pewności ochrony ludzkiego życia. To bardzo ważne, gdyż dzięki temu historia ta nabiera bardziej realnych kształtów, a tym samym i większych emocji podczas lektury..

"Forta" idealnie wkomponowuje się w cykl autorstwa Michała Cholewy, stając się najprawdopodobniej najlepszą ze wszystkich dotychczasowych części. Pomijając atrakcyjność i nieszablonowość fabuły, za jej sukces odpowiada głównie ten fakt, iż stanowi ona zupełnie nowy krok w kierunku rozwoju literackiego tego pisarza, który wydaje się być krokiem tak zaskakującym i jednocześnie obiecującym dla wszystkich fanów cyklu, iż chyba nikt nie powinien mieć już wątpliwości co do tego, że polska literatura science - fiction doczekała się naprawdę wielkiego autora, który ma do opowiedzenia i zaoferowania czytelnikom tak wiele, iż przez jeszcze przez bardzo długie lata będziemy wciąż pasjonować się i komentować jego kolejne dokonania literackie. Michał Cholewa doskonale wypełnił lukę w polskim science - fiction, w którym brakowało mocnej, realistycznej i stojącej na wysokim poziomie powieści spod znaku military S-F.. Szkoda jedynie, że świat o tym nie wie, być może tylko "jeszcze nie wie", gdyż jestem przekonana co do tego, iż twórczość polskiego pisarza spotkałaby się z ogromnym uznaniem i zainteresowaniem wśród fanów twórczości takich autorów jak Jonh G. Hemry, Wiliam H. Keit, czy też Peter Watts. Cóż.., być może kiedyś znajdzie się odważny wydawca i majętny sponsor, który sprawi iż "Gambit", "Punkt cięcia" oraz "Forta", znajdą się na półkach księgarni Europy i Ameryki..

Powieść "Forta" to literatura science - fiction z wyższej półki, którą to dosięgają w swej twórczości tylko nieliczni autorzy tego gatunku. Mamy szczęście mieć takiego autora w Polsce i tym samym niebywałą okazję do pasjonowania się jego twórczością. Polecam i zachęcam wszystkich do sięgnięcia po ten tytuł, gdyż emocje i przeżycia płynącego z jego lektury, są kwintesencją doskonałej literatury i rozrywki na najwyższym poziomie. Ponieważ kolejna odsłona cyklu za niespełna rok.., to spokojnie wystarczy również czasu i na to, by wszyscy Ci którzy do tej pory nie mieli okazji poznać twórczości Michała Cholewy, przeczytali dwie poprzednie części tej kosmicznej serii i stali się jej wielkimi fanami..:)