Judasz
Tosca Lee

„Ja, który się go zaparłem i wydałem nieprzyjaciołom. Ja, który umieram razem z nim. Moje imię stanie się synonimem zdrajcy. Ale on kochał swoich nieprzyjaciół. Kochał i mnie”.( fragm. powieści) Legendy mówiły, że był brzydki i rudy. Podobno matka porzuciła go tuż po urodzeniu, bo miała sen, że dziecko, które urodzi przyczyni się do wielkiego cierpienia niewinnego człowieka. Dante w swojej „Boskiej Komedii” umieścił go w ostatnim kręgu piekielnym – obok największych zdrajców Kasjusza i Brutusa. Jednak jego zdrada przewyższała swoją rangą każdą inną. Jego imię kojarzono z nieszczęściem i śmiercią, stało się synonimem fałszu, obłudy i zdrady. Judasz – najbardziej ponura i przeklęta postać w historii zbawienia. W swojej powieści „Judasz” Tosca Lee właśnie jemu oddaje głos. Palestyna pod panowaniem Cesarstwa Rzymskiego to miejsce, które aż kipi od nienawiści do najeźdźcy. Punkt zapalny na mapie Imperium Rzymskiego, które tylko czeka na swojego przywódcę, który porwie prawowierny naród do wielkiej walki, która oczywiście zakończy się zwycięstwem. Pisma nie kłamią, prorocy mieli rację, już niedługo nastanie Królestwo Boże na ziemi. To w takim miejscu dorastał Judasz, przesiąknięty od najmłodszych lat powstańczymi ideami człowiek, którego rodzina za wiarę w nie zapłaciła najwyższą cenę. Kiedy kolejny mesjasz okazał się tylko buntownikiem, którego wraz z jego poplecznikami zmiótł z powierzchni ziemi Rzym, sześcioletni Judasz zostaje z brzemieniem okrutnych wspomnień- uprowadzonego brata, ukrzyżowanego ojca i matki, która, by ocalić chłopca, podjęła się najstarszej profesji świata. Kiedy po wielu latach Judaszowi udaje się z trudem poukładać swoje życie na nowo- jego piękna żona Zuzanna spodziewa się długo wyczekiwanego dziecka- dochodzi do rozruchów i kolejnej tragedii. Zuzanna ginie w ulicznych zamieszkach. Załamany Judasz, który po uszy tkwił w politycznych rozgrywkach różnych faryzejskich stronnictw, spotyka na swojej drodze Jana, którego nazywają Chrzcicielem. Obmywa on w wodach Jordanu ludzi z ich grzechów. A Judasz tak bardzo pragnął przecież oczyszczenia, odpuszczenia swoich wszystkich win- tych wyolbrzymionych, które kładły się cieniem na jego dzieciństwie i, których skutków doświadczał aż do tego dnia. Czy Jan jest wyczekiwanym mesjaszem? Czy ten charyzmatyczny człowiek o osobliwym wyglądzie i zwyczajach, który już teraz porywa tłumy może zebrać armię, by zbudować nowe królestwo? Jan dawał nadzieję. Tę nadzieję otrzymał i Judasz. Przystaje do uczniów Jana, ale jest zafascynowany jego kuzynem tajemniczym Nazarejczykiem: „Gdy (…) podniósł na mnie wzrok, nie umiałem się przed nim ukryć. Podczas gdy pod spojrzeniem Jana czułem się obnażony, w zapadniętych oczach Nazarejczyka dostrzegałem sympatię – jakby żyły w nich tajemnica i cierpienia, wspólne nam obu. Wtedy po raz pierwszy ujrzałem człowieka, który miał zostać moim największym przyjacielem”. Judasz wkrótce przystaje do uczniów Jezusa i uczestniczy w Jego działalności, stając się świadkiem wielu cudów. Przemierzając wraz z Nim Judeę coraz częściej słyszy najbardziej zapalne słowo w tamtym okresie określające Jezusa – „mesjasz”. I coraz bardziej utwierdza się w przekonaniu, że oto nadszedł Ten, który zburzy stary ład i zaprowadzi zapowiadane przez proroków Królestwo Boże. Jednocześnie spostrzega, że działalność Jezusa nie wszystkim się podoba i są osoby, które pragną się pozbyć niewygodnego wichrzyciela, który przybył z zapadłej wioski. A Judasz uczyni wszystko, by uratować człowieka, który dał mu nadzieję, nie zauważając przy tym, że zrobi wszystko, czego potrzebowali wrogowie Nazarejczyka, by go zgładzić: „Mesith. Czyli prowadzący Izraela na zgubę. Zachwiałem się. To oskarżenie poważniejsze niż zarzut bluźnierstwa. (…)Targowałem się o życie mojego mistrza, by uchronić go przed oskarżeniem o bluźnierstwo. Sądziłem, że zapewniłem mu bezpieczeństwo, życie. Ale teraz wiedziałem: Od początku chcieli uznać go kusicielem. (…) Co ja zrobiłem? Wydałem mojego mistrza na śmierć”. Chociaż Judasz jest głównym bohaterem powieści Tosca Lee, warto również przyjrzeć się postaci Jezusa. Jawi się tutaj jako człowiek, którego natury ludzka i boska przeplatają się ze sobą, w rezultacie dając nam obraz osamotnionego i niezrozumiałego. Jezus przyszedł wypełnić swoja misję, odmienić serce pojedynczego człowieka, a nie zmieniać mapy polityczne ówczesnych czasów. Warto podkreślić, że nie rozumieją Go ci, którzy przecież pozostawali najbliżej Niego – apostołowie (między sobą zastanawiają się, czy aby nie jest szaleńcem, bo tak nielogiczne jest Jego postępowanie). Zaś sam Jezus zdaje się czynić wszystko, by złamać wszelkie zakazy i prawa – chociażby jadając z celnikami, przystając z nierządnicami i (o zgrozo!) uzdrawiając w dzień szabatu. Tylko kobiety, marginalnie nakreślone w tej powieści, jak Maria matka Jezusa i Maria Magdalena wierzą i ufają w działania Nazarejczyka: „Czułem się zawstydzony jej pięknem, sama jej czystością- nie tym, co powiedziała(…) – lecz jej uczuciem i miłością, które wylewały się z niej niczym perfumy. Czy miałbym tyle odwagi, ile ma ona?”. Judasz w tej historii otrzymał głos, ale się nie usprawiedliwia, nie wybiela. Za to otrzymujemy postać człowieka uwikłanego w historię swoich czasów, który podjął złą decyzję w dobrej wierze. Nie przewidział jej następstw, co w konsekwencji doprowadziło go do tragicznego końca. Jednak autorka przypomina, że Judasz był też osobą, która w okrutnym dramacie kaźni Chrystusa musiała odegrać swoją niedobrą rolę, by dopełniła się historia zbawienia. Dzięki tej postaci człowiek może spojrzeć w głąb siebie i zapytać siebie samego: ile z Judasza jest we mnie? Ile jest wahań, niepokojów, dobrych chęci i złych decyzji, które w ostatecznym rozrachunku wydały różne owoce? I można zadać też najważniejsze pytanie – jak ja bym postąpił? „Judasz” Tosca Lee to powieść, która skłania do przemyśleń i refleksji. Opatrzona jest odautorskim komentarzem, w którym pisarka przedstawia motywy, które nią kierowały, by poświęcić książkę właśnie tej niechlubnej postaci. Mamy tam również informacje o źródłach, z których autorka korzystała ( jak ja to lubię w książkach osnutych na historycznych wydarzeniach) pracując nad swoją powieścią, bo- co warto podkreślić – książka jest mocno osadzona w historycznych kontekstach, ale nie obiega od tego, co znamy z Ewangelii. Całą powieść przeczytałam z zapartym tchem, chociaż od samego początku jest wiadome, że możliwe jest tylko jedno zakończenie. Sądzę, że jest to obowiązkowa lektura dla osób, które lubią podobne historie, ale także ci, którzy szukają wiary, wątpią i rozpamiętują swoje upadki znajdą w niej coś wyjątkowego.

Informacje dodatkowe o Judasz:

Wydawnictwo: Święty Wojciech
Data wydania: 2016-02-12
Kategoria: Duchowość, religia
ISBN: 9788375168938
Liczba stron: 350
Tytuł oryginału: Iscariot: A Novel of Judas
Tłumaczenie: Anna Wawrzyniak-Kędziorek
Ilustracje:-
Dodał/a opinię: maja_klonowska