Recenzja książki: Eugeniusz Bodo. "Już taki jestem zimny drań"

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Być równocześnie aktorem filmowym, rewiowym i teatralnym, reżyserem i scenarzystą, a także tancerzem, piosenkarzem oraz producentem filmowym, to dużo jak na jednego człowieka. Ale doskonale z postawionych przed sobą zadań wywiązywał się Eugeniusz Bodo (Bogdan Eugène Junod). Ten, który uplasował się w czołówce najsłynniejszych przedstawicieli sztuki XX wieku, chwilowo zapomniany, obecnie powraca na łono muzycznych badań, staje się przedmiotem prac naukowych oraz obiektem zainteresowania twórców filmowych. Zwykła szara codzienność ulubionego przez wszystkich (zwłaszcza przez kobiety) młodego twórcy, jego wzloty i upadki, nadzieje i plany na przyszłość, a także powody konkretnych zachowań, stanowią treść oddanej do rąk czytelnika książki. Ryszard Wolański w barwny sposób opisuje kolejno następujące po sobie dni życia osławionego artysty.

Całość została podzielona na trzy części, koncentrujące się wokół kolejnych okresów jego życia prywatnego i zawodowego. „Miłe złego początki”, „Tak jak w kinie” oraz „A koniec…”, to etapy tworzące niezapomniany kompleks przeżyć, wartości, doznań i osobistych doświadczeń bohatera. Słowa wypowiadane przez niego samego uzupełniają się w relacji Wolańskiego z tym, co przekazują współpracujący z nim na deskach teatru w Łodzi, Poznaniu, Lublinie, Warszawie i Lwowie. Ci, którzy znali artystę osobiście, chętnie podzielili się posiadanymi na jego temat wiadomościami. Relacje naocznych świadków są więc doskonałym uzupełnieniem całości. Dodając lekturze wiarygodności sprawiają, że jest ona interesująca, momentami zaś niezwykła i zabawna, ale też i wstrząsająca.

Poprzez karty książki przewijają się nazwiska doskonale znanych przedstawicieli ówczesnego show-biznesu: Ludwik Sempoliński, Adolf Dymsza, Dudek Dziewoński, Tadeusz Olsza, a także Zula Pogorzelska, znana z najlepszych nóg polskiego kina międzywojennego Loda Halama i wielu jeszcze innych reprezentantów tamtego okresu. Każdy z nich wywierał ogromny wpływ na psychikę człowieka, dostarczając mu niezapomnianych wzruszeń oraz głębokich przeżyć, poszerzających wewnętrzny świat doznań kulturalnych i artystycznych.

Książka Eugeniusz Bodo jest skarbnicą wiedzy o życiu i aktywności „Króla polskiego kina”. Napisana w sposób interesujący, wzbogaca wiedzę czytelnika o nieznane dotychczas szczegóły. W treść zostały sprawnie wplecione teksty piosenek, wiersze, aforyzmy i fragmenty tekstów kabaretowych. Zamieszczono również dokładne biografie osób bezpośrednio związanych z przemysłem filmowym. W oko wpadają pochodzące z prywatnych archiwów fotografie, fotosy do filmów, plakaty, programy kinowe, pocztówki, znaczki pocztowe, okładki tygodników oraz nut, naklejki płyt, listy, rysunki, szpalty gazet, obszerne fragmenty protokołów z przesłuchań oraz odpisy dokumentów więziennych (łącznie z aktem zgonu). Całości dopełnia wykaz ilustracji, indeks nazwisk uszeregowany w porządku alfabetycznym, a także obszerna bibliografia zawierająca również dyskografię artysty oraz jego repertuar.

Lektura Eugeniusza Bodo stanowi dla czytelnika pogłębiony wgląd w zawodowe i osobiste życie aktora, posiadającego status najsłynniejszego przedstawiciela sztuki XX wieku.