Historia zebrana - zagłosuj!

Internauci już nominowali najlepsze książki historyczne „Historia zebrana 2011”.

Historia - świadek czasu, światło prawdy, życie pamięci, nauczycielka życia, zwiastunka przyszłości - ten pogląd Cycerona dotyczący historii jest szczególnie bliski pasjonatom przeszłości, poszukiwania prawdy i milczącym obserwatorom wzlotów i upadków wielkich mocarstw. Swoją wiedzę można pielęgnować nie tylko poprzez samodzielne poszukiwania, wędrówki, analizę map czy zakurzonych almanachów, ale też poprzez lekturę książek historycznych, dostępnych tu i teraz.

Które z nich są jednak najlepsze? Dzięki którym przeszłość staje się nam bliska, a wciągając w wir minionych wydarzeń, odsłania swoje sekrety, fakty i rozprawia się z mitami czy fałszywymi przekonaniami? Wybór najlepszych spośród wielu publikacji historycznych jest rzeczą trudną, ale dzięki organizowanym konkursom i plebiscytom zyskujemy wiedzę na temat wartościowych książek, które pojawiają się na rynku.

Konkurs i plebiscyt na najlepszą książkę historyczną, będący wspólną inicjatywą portalu historycznego Histmag.org oraz wortalu literackiego Granice.pl, pomaga wyłonić te najlepsze z najlepszych publikacji w danym kwartale. Patronat nad akcją sprawują: Tygodnik Powszechny, Polski Związek Bibliotek, serwis Ksiazka.net.pl, Archeologia Żywa, Odkrywca oraz portal Dlastudenta.pl.

W wiosennej edycji konkursu i plebiscytu prowadzonego pod hasłem „Historia zebrana” w rolach głównych wystąpiły biografie i wspomnienia wielkich ludzi, okiem badacza mieliśmy szansę przyjrzeć się pozycjom adresowanym głównie do historyków – zawodowców bądź pasjonatów. Strategiczną pozycję zajęły również książki ujmujące tematy historyczne w sposób nietuzinkowy, czyli historia niebanalna.

Do walki stawiło się 26 tytułów zgłoszonych w kilku kategoriach i teraz przyszedł czas, by to internauci, wskazali te – ich zdaniem – najlepsze. Swój głos można wciąż oddać na stronie http://www.historiazebrana.pl/, biorąc jednocześnie w losowaniu cennych nagród książkowych.

John Ronald Reuel Tolkien stwierdził kiedyś, że zwycięstwo to bardzo smutna historia. Przekonajmy się, czy w przypadku nominowanych tytułów jest tak rzeczywiście…

W rolach głównych 

Nominację internautów za pierwszoplanową rolę w historii Polski otrzymuje…. no właśnie – nie tylko internauci (ale i jury) docenili opracowanie Andrzeja Friszke „Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty” (Krytyka Polityczna). Książka jest próbą przywołania zapomnianej w czasach PRL legendy Ciołkosza, wybitnego działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, a sądząc z reakcji internautów - jest to próba udana. Friszke stworzył nie tylko biografię polityczną, ale również nakreślił porywającą historię sukcesów, klęsk i patologii II Rzeczpospolitej, dylematów wojennych uchodźców oraz powojennych emigrantów.

Kolejna książka, która porwała buszujących w sieci wielbicieli historii to pozycja „Kiedy Bóg odwrócił wzrok” Wiesława Adamczyka (Rebis), będąca przejmującym zapisem utraty dziecięcej niewinności i zmagań z rozpaczą, przez które przechodził mały chłopiec, deportowany w 1940 roku wraz z matką i rodzeństwem na sowiecką Syberię. Urągające godności ludzkiej warunki życia w Kazachstanie, głód, karkołomna ucieczka z ZSRR, śmierć matki, obozy dla uchodźców, rodziny zastępcze – ta droga autora stała się udziałem tysięcy Polaków, a realizm i wstrząsająca rzeczywistość, sportretowana w książce, stoją za jej sukcesem i emocjami, które budzi.

Uważana za jedną z najlepszych osobistych relacji o wojnie, powstała ze sporządzanych na gorąco zapisków w czasie krwawych walk z Japończykami na Peleliu i Okinawie książka „Piekło Pacyfiku” E.B. Sledge (Magnum) również została zauważona przez internautów. Warto dodać, że pozycja została doceniona przez przemysł filmowy, gdyż na podstawie wspomnień autora zrealizowano serial telewizji HBO „Pacyfik”, przedstawiający walki w tamtym rejonie świata i wojenne losy trzech amerykańskich żołnierzy (wśród nich E.B. Sledgea).

Szkiełko i oko, czyli…

Książki historyczne wyposażone w aparat naukowy to zgłoszone w kategorii okiem badacza pozycje, zaspokajające głód tropicieli prawdy historycznej. W tej kategorii wybór internautów padł na książkę „Burzliwy pokój. Historia Europy 1945 - 2000” Toma Buchanana (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego), opisującą okres od zakończenia drugiej wojny światowej aż po nowe tysiąclecie. Prezentująca syntetyczny przegląd historii Europy – zarówno wschodniej, jak i zachodniej – pozycja proponuje także nową interpretację wydarzeń lat 90. XX wieku, skupiając się na powstawaniu „zjednoczonej Europy”, bezskutecznym poszukiwaniu „trzeciej drogi” oraz politycznych i gospodarczych przekształceniach w Europie Wschodniej.

Nominację internautów zdobył także „Protokół dyplomatyczny i ceremoniał państwowy II RP” Janusza Sibory (PISM), czyli książka będąca specyficznym pomnikiem sztuki dyplomacji. Autor porusza takie zagadnienia jak porządek starszeństwa dostojników i urzędników państwowych (tak w stosunkach pomiędzy sobą, jak i względem cudzoziemców), protokół kancelaryjny, audiencje, przyjęcia (w tym te u Prezydenta Rzeczypospolitej), zaproszenia oraz obchody i uroczystości oraz zabiegi służące „zachowaniu twarzy” i pozwalające uniknąć tak licznych obecnie faux-pas na arenie krajowej i międzynarodowej.

Warto nadmienić, iż powyższe dwie pozycje zyskały również uznanie szacownego jury konkursu.

Internauci „okiem badacza” wskazali jeszcze na jedną książkę, a mianowicie „W matni. Kościół w Polsce w latach II wojny światowej” Bartłomieja Noszczaka (PWN), pozycję, która w sposób skrótowy (choć dokładny) pokazuje rolę, jaką w walce – z nazistami, z sowietami, z własnymi słabościami – odegrał Kościół i ludzie z nim bezpośrednio związani.

Historia niebanalna

Komu tysiące lat nie mówią nic, niech w ciemności niewiedzy żyje z dnia na dzień - powiedział onegdaj Goethe, a o tym, że lubimy wiedzieć i przyglądać się tworzeniu historii, przekonują niebanalne nominacje internautów.

Lais i Tais, Maria Egipcjanka, cesarzowa Teodora, Gruba Małgośka i nieszczęśliwa Dama Kameliowa zachęciły (skusiły) do głosowania na pozycję „Najstarszy zawód świata. Historia prostytucji” Marka Karpińskiego (Iskry). Książkę można czytać w całości albo wybrane jej rozdziały (przykładowo Odkrycie nie tylko Ameryki, Amoralna socjalistyczność czy Wiek pary, elektryczności i burdeli), poświęcone poszczególnym epokom. Autor przekona nas, że nawet, jeśli prostytucja nie jest najstarszym zawodem świata, to na pewno jednym z najstarszych, dokona analizy tematu, poczynając od czasów starożytnych, do współczesności. Karpiński ubarwił swoje rozważania licznymi ciekawostkami, opisując na przykład ceny usług na przestrzeni dziejów, czy najnowszymi doniesieniami dotyczącymi seksturystyki i zjawiska galerianek.

Internauci nominowali także pozycję „Życie i śmierć w Trzeciej Rzeszy” Petera Fritzsche, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. To jedna z najciekawszych pozycji na temat historii Niemiec i Niemców w latach 1933–1945, jakie ukazały się w ostatnim czasie. Mimo, iż książka ma charakter naukowy, czyta się ją niezwykle sprawnie, a jej treść wydaje się logiczna i przejrzysta. Autor zastosował podział problemowy, skupiając się w czterech obszernych rozdziałach na przedstawieniu najważniejszych zagadnień i problemów życia codziennego, egzystencji w trakcie wojny i w czasach pokoju w III Rzeszy Niemieckiej pod władzą partii nazistowskiej i Adolfa Hitlera.

Ponad dwadzieścia najważniejszych prądów religijnych obecnych w Polsce, zarówno chrześcijańskich, jak i niechrześcijańskich, przedstawia czytelnikom Artur Rumpel i sądząc po głosach internautów, czyni to w niezwykle interesujący sposób. Za kryterium doboru materiału w książce „Religie w Polsce” (wyd. Księży Młyn) autor przyjął liczbę wyznawców danej wspólnoty, w niektórych przypadkach zaś ugruntowaną pozycję w Polsce. Dodatkowo publikacja została wzbogacona ilustracjami oraz licznymi ciekawostkami, co pozwala zainteresować tematem i zgłębić wiedzę o wyznaniach obecnych na ziemiach polskich nie tylko zajmującym się tematyką religioznawstwa, ale również tym, którzy dopiero zaczynają poznawać to zagadnienie.

Kolejny z nominowanych przez internautów tytułów to książka „Elbing 1945. Odnalezione wspomnienia” Tomasza Stężały (Instytut Wydawniczy Erica), czyli niesamowita historia Elbląga. Zarówno mieszkańcy, jak i wszyscy zainteresowani dobrą literaturą, zagłębią się w opis losów ludzi żyjących w ówczesnym Elbingu, poznają historię niemieckich obrońców czy żołnierzy Armii Czerwonej.

W fascynującą podróż w czasy, gdy polski przemysł motoryzacyjny wytwarzał corocznie kilkaset tysięcy pojazdów. zabrała internautów książka „Samochody PRL-u” Włodzimierza Bukowskiego (Księży Młyn). Książka prezentuje kultowe polskie pojazdy – m.in. Warszawę, Syrenę i Fiata 126p, a także opisuje samochody ciężarowe i dostawcze oraz autobusy. Jeden z rozdziałów poświęcony został nawet pojazdom rolniczym – ciągnikom i kombajnom, żałować możemy także, niestety, nie wdrożonych do produkcji, prototypów wspaniałych samochodów.

Głosowanie na najlepszą książkę historyczną „Historia zebrana 2011” wciąż trwa, a już 15 kwietnia 2011 poznamy zwycięskie tytuły. Zapraszamy na stronę konkursową http://www.historiazebrana.pl/, a wśród osób oddających głosy – tworzących historię - zostaną rozlosowane nagrody książkowe!