Recenzja książki: Obca pamięć

Recenzuje: Damian Kopeć

Tożsamość klonów

Autorem powieści Obca Pamięć (False memory, 2012) jest Dan Krokos. To debiut tego młodego pisarza, który przez dziewięć lat pracował na stacji benzynowej, w wolnych chwilach czytając książki. W końcu sięgnął „po pióro” (być może - klawiaturę) i zaczął pisać to, co sam chciałby przeczytać, a przynajmniej przekazać innym. Dobrze przyjęty przez czytelników debiut rozpoczyna cykl Miranda / False Memory. Ukazała się już jego druga część, zatytułowana False Sight (2013), a kolejna jest w przygotowaniu. Dan Krokos napisał również powieść The Planet Thieves (2013) rozpoczynająca cykl pod tym samym tytułem. Po udanym debiucie zrezygnował z dotychczasowej pracy i zajął się pisaniem „na pełny etat”.

Narracja powieści prowadzona jest w czasie teraźniejszym, w pierwszej osobie. Ma to swoje zalety, ale niesie też ze sobą zagrożenia. Wydaje się jednak po lekturze powieści, że Krokos poradził sobie nieźle - szczególnie jak na pierwszą książkę. Napisał powieść, która wciąga, trzyma w napięciu do samego końca. I pozostawia niedosyt, tak ważny przy planowanym dłuższym cyklu.

Siedemnastoletnia Miranda North traci pamięć. Nie jest to całkowita amnezja. Pamięta, jak się nazywa, ile ma lat. Poza tym pamięta niewiele. Budzi się rano na ławce, wpatrując się w wieżowiec Terminal Towers ze świadomością, że znajduje się w Cleveland. Kiedy patrzy na siebie w lustrze, nie rozpoznaje własnej twarzy. Wie, że to ona, ale jest sobie obca tak, jakby między materią i duchem pojawiła się przepaść. Miranda wyrusza do centrum handlowego, robi zakupy dzięki gotówce, jaką odkryła w kieszeni. A potem, wystraszona przez ochroniarza, wywołuje wokół siebie panikę. Ludzie, przerażeni, uciekają, skaczą przez barierki, giną. Tylko jedna osoba, chłopak, nie reaguje jak reszta tłumu. Siedzi w fast-foodzie i daje znać Mirandzie, by podeszła. Peter, bo tak ma na imię, wie coś o tym, co jej się przytrafiło. Twierdzi, że dziewczyna uwolniła falę energii psychicznej, której skutki były tak porażające.

Według tego, co mówi Peter, Miranda jest tzw. Różą. Jej mózg został zaprojektowany, zmodyfikowany tak, by emitować fale, wpływające na otaczających ją ludzi, na ośrodki odpowiedzialne za kontrolowanie strachu i reagowanie nań. Przeszła podobno terapię genową, kiedy odkryto u niej pewną anomalię. Skutkiem ubocznym owej terapii ma być amnezja, na którą cierpi. Czy taka jest cała prawda o Różach? Czy Peter ją zna? Kim są pozostałe Róże? Jaka jest tajemnica ich pochodzenia? W jakim celu szkoli się je i przygotowuje do działania?

Rozpoczyna się wyścig z czasem. Bieg, w którym przyjdzie chwila na samotność, na walkę, na odkrywanie swojej tożsamości, na rozterki serca. Obca Pamięć to rasowy thriller dla młodzieży, od początku bardzo dynamiczny i wciągający. Niedostatki logiki i spójności wydarzeń rekompensuje wartka akcja i jej niespodziewane zwroty. Psychologia postaci nie jest zachwycająca, zachowują się niespójnie, raz jak beztroskie nastolatki, innym razem bardzo rozsądnie. Być może jednak to właśnie sensownie uchwycone zachowanie młodych ludzi, poddanych presji i długofalowemu „praniu mózgu”? Ważną rolę w opowieści pełni wątek romantyczny, chwilami nieco irytujący. Nie wiem, jak to możliwe, ale niektórym książkowym i filmowym bohaterom nie przeszkadza w romantycznych rozmyślaniach prawie nic: pościg, strzelanina, zagrożenie życia, walka. Okazują się one tylko barwnym tłem do rozmyślań o całowaniu się, o cudzych uczuciach, o sercowych wątpliwościach.

Powieść powinna przypaść do gustu młodym czytelnikom. Łączy wątek sensacyjny z fantastycznym, porusza temat klonowania ludzi, jednak bez obciążania go rozważaniami teoretycznymi. Szybka akcja i sceny walk przypominają nieco znaną serię Cherub, choć atmosfera Obcej pamięci i jej tematyka są jednak zupełnie inne.