Recenzja książki: Uciekaj Tariko

Recenzuje: Justyna Gul

STOP łamaniu praw zwierząt!

W ostatnich dniach w Kenii prezydent podpalił stos, składający się z ponad stu ton kości słoniowej, kłów i rogów, a demonstracja ta jest zapowiedzią całkowitego zakazu handlu kością. Niestety, choć to już kolejny taki protest przeciwko bestialskiemu traktowaniu zwierząt, to tak tak naprawdę nic nie zmieni on w istniejącej rzeczywistości. Aby bowiem obrót tym cennym towarem, jak i łapami małp czy samymi małpami przestał się opłacać, konieczna jest rezygnacja z zakupu uznanych za luksusowe surowców. Ale handel zwierzętami bądź fragmentami ich ciał oraz ich bestialskie zabijanie to tylko wierzchołek góry lodowej, który sytuuje człowieka daleko w tyle za pierwszymi nawet człekokształtnymi. W środowisku naturalnym tylko człowiek bowiem zabija tylko po to, by po prostu zabić – zwierzęta zabijają, aby jeść. Wieki ewolucji zmieniły tylko tyle, że pragniemy coraz więcej i więcej, doskonaląc sposoby mordowania i wymyślając kolejne dobra, jakie moglibyśmy nabyć.

Protestem przeciwko bestialskiemu traktowaniu zwierząt, przeciwko eksperymentom na nich, przeciwko nielegalnemu nimi obrotowi jest wzruszająca książka, kierowana nie tylko do młodych czytelników, Uciekaj Tariko. Opublikowana nakładem wydawnictwa Apteka Wirtualna powieść Joanny Rajch to piękna i przepełniająca smutkiem historia chłopca, który był w stanie poświęcić wszystko, by uratować małą małpkę. Co więcej: jego czyste serce i chęć niesienia bezinteresownej pomocy ujęła innych, którzy podjęli się karkołomnego zadania i ruszyli na ratunek zwierzęciu.

Autorka przedstawia czytelnikom małego hinduskiego chłopca, Advaya, który od urodzenia doświadczał biedy, ale był świadomy miłości, jaką otacza go matka. Niestety, chcąc poprawić los swój i syna, kobieta wychodzi za mąż za okrutnika Hamisha, który znęca się nad obojgiem, widząc w nich bezbronne i bezwolne istoty. Sytuacji nie poprawia przyjście na świat wspólnego dziecka pary – pojawienie się córki zamiast oczekiwanego dziedzica nazwiska jeszcze bardziej rozsierdza mężczyznę. Odtąd życie Advaya naznaczone jest ciągłym lękiem przed biciem, ale też i obawą o matkę. Wycofany, nieśmiały chłopiec stroni od rówieśników w obawie, że poznają prawdę o jego sytuacji. Nawet w szkole nie potrafi w pełni się otworzyć i zaufać innym.

Wszystko zmienia wizyta na targu, który na krótką chwilę stał się areną znamiennych w swych skutkach wydarzeń. Otóż ku uciesze gawiedzi na placu pojawia się pijany wędrowiec, trzymający na łańcuchu małą małpkę. Szarpanie za łańcuch zmusza zwierzątko do niezdarnego tańca, a mężczyzna nie waha się przy tym wymierzać kolejnych razów. Stanowczy sprzeciw chłopca wobec takiego bestialskiego traktowania małpki budzi początkowe zdumienie u oprawcy, ale wkrótce odkrywa on potencjalne źródło dochodu. Zgadza się odsprzedać małpkę chłopcu, ten zaś wydaje na nią wszystkie pieniądze przeznaczone na zakupy. Jest świadom kary, jaką otrzyma z rąk Hamisha, ale w tej chwili liczy się dla niego tylko bezpieczeństwo zranionego zwierzęcia i konieczność zapewnienia mu bezpiecznego schronienia. Przy pomocy matki, która rekompensując stratę pieniędzy, decyduje się sprzedać cenną pamiątkę po ukochanym mężczyźnie, ojcu Advaya, chłopiec ukrywa małpkę w swoim pokoju.

Niestety, Hamish dowiaduje się o zwierzęciu, zanim chłopcu jest w stanie pomóc Julia - młoda i pełna ideałów nauczycielka, jak nikt inny rozumiejąca pragnienie ratowania bezbronnych istot. Teraz będzie musiała wyruszyć na ratunek nie tylko małpce, ale i chłopcu, angażując w swoje poczytania również wypalonego i zobojętniałego na wszystko dyrektora szkoły. Misja wydarcia z rąk oprawców Tariko - bo tak małpkę nazwał chłopiec – nie tylko zjednoczy całą trójkę, ale również nada sens ich życiu. O tym, czy zdążą przed wywiezieniem zwierzęcia z kraju i ocalą małpkę, a także o tym, jak jak potoczą się ich losy, przeczytamy we wciągającej powieści Uciekaj Tariko.

Autorka nie tylko angażuje czytelników w pomoc zwierzętom, nakreślając obraz procederu, jakiego dopuszczają się chciwi handlarze czy też badacze prowadzący na zwierzętach eksperymenty, ale z równym pietyzmem odmalowuje ludzkie portrety. Każdy z bohaterów książki jest inny, każdy nosi w sercu swoją opowieść, swój własny dramat. Mamy zatem matkę Advaya, której największa miłość zginęła w motocyklowym wypadku, mamy Julię, opłakującą śmierć swojego partnera, bojownika o prawa zwierząt, mamy - wreszcie - złamanego przez życie Louisa, dyrektora szkoły, którego już dawno przytłoczyła samotność. To nie wszystkie postaci, których portrety zarysowane zostały na kartach książki. Ta zaś, mimo niewielkiej objętości, kryje w sobie niezwykłą moc, podrywając czytelników do działania, zmuszając również do zajęcia stanowiska w kwestii handlu zwierzętami. Lekka w formie, lecz głęboka w treści powieść zwraca uwagę na twórczość Joanny Rajch. Konsekwencją lektury jest również wywołanie w czytelnikach oporu wobec łamania praw zwierząt, wobec testów na nich wykonywanych oraz uważności przy wyborze kosmetyków, odzienia czy upominków. Tylko świadomy i zaangażowany klient jest w stanie przerwać strumień pieniędzy, płynący do rąk myśliwych, polujących na zwierzęta wyłącznie dla zysku, handlarzy, którym obojętne są warunki, w jakich zwierzęta idące na rzeź przebywają, a także producentów, dla których jedynym wyznacznikiem działalności jest stan firmowego konta.