Recenzja książki: Wędrówka Pielgrzyma
Recenzuje: Danuta Szelejewska
Pielgrzymowanie jako przejaw religijności znane było już w starożytności (Egipt, Grecja i Rzym oraz Jerozolima czasów biblijnych), skąd przeniosło się na lata współczesne (sanktuaria światowe i europejskie, grób Jakuba w hiszpańskim Santiago de Compostela oraz groby Apostołów Piotra i Pawła w Rzymie). Na pielgrzymim szlaku nie może zabraknąć jasno określonego celu, samozaparcia, odwagi oraz wytrwałości w pokonywaniu przeszkód pątniczej wędrówki. Wymagania na pielgrzymim szlaku są zobowiązujące, rozbudzając równocześnie chęć natychmiastowego udania się w drogę. Szczególnemu wezwaniu poddał się bohater Wędrówki pielgrzyma, dla którego trakt trudnej drogi w poszukiwaniu wiecznego szczęścia znaczył o wiele więcej niż stagnacja, wygoda oraz bierne poddawanie się losowi.
Wędrówka pielgrzyma to najsłynniejsze dwuczęściowe dzieło Johna Bunyana (po raz pierwszy opublikowane w 1678 roku), będące zarazem najsłynniejszą w historii literatury światowej alegorią, opisującą doświadczenia chrześcijańskiego życia, przedstawionego w barwnej narracji pielgrzymki z Miasta Zagłady na Górę Syjon. Ogromna ilość wydań, sprzedanych egzemplarzy oraz tłumaczeń na języki obce stawia lekturę wśród najbardziej znanych dzieł literatury angielskiej. Sięgający po nią czytelnik będzie miał okazję z uwagą prześledzić kolejne etapy pielgrzymiej wędrówki: począwszy od powolnego przenikania przez bezbarwną otoczkę codziennych spotkań, rozmów i rozwiązywania trudnych spraw; poprzez nader urozmaicone zmagania w drodze z jednego krańca jestestwa na drugi; aż do osiągnięcia celu – powitanie przez Jaśniejących i przyjęcie przez Emanuela u progu Niebiańskiego Grodu.
Akcja jest wartka i niezwykle zróżnicowana. Pierwsze- i drugoplanowe postaci osób i duchów napawają tak pesymizmem, jak i optymizmem: kaznodzieja Ewangelista, mieszkający w Mieście Zagłady Uparty, powracający do domu Chwiejny, odźwierny Życzliwy, kierownik Targowiska Próżności Beelzebub, próbujący ominąć Wzgórze Trudów Pobożniś, służąca w Pałacu Pięknym Roztropna, a także obłudnik Gaduła, ławnik Wróg-Światła czy posiadający trzy piękne córki Adam Pierwszy - to tylko nieliczni z szerokiego grona heroicznych przedstawicieli świata żywych i umarłych.
Duchowe przeżycia bohatera Wędrówki pielgrzyma są czynnikiem budzącym ludzkie sumienia. Bogata symbolika przemawia do wyobraźni i serca. Zamieszczone w tekście liczne sigla biblijne kategoryzują dzieło, kierując czytelnika w stronę wartości chrześcijańskich. A ponieważ w codziennym życiu każdy z nas nieustannie podąża naprzód, ważne jest, by się nie zatrzymywać, tylko wiernie naśladować Chrystusa w zwykłej, szarej codzienności. Ta książka bez wątpienia jest w tym pomocna.
