Zapytaj astronautę
Tim Peake

Wydaje mi się, że każde dziecko na jakimś etapie przechodzi fascynację dwoma tematami: dinozaurami i Kosmosem. Nie byłam tu wyjątkiem; i choć pasja do paleontologii i astronomii z czasem osłabła, zastąpiona bardziej przyziemnymi tematami, to nadal nie jestem w stanie odmówić sobie przyjemności kontaktu z książkami i grami osadzonymi w tym klimacie. Nic więc dziwnego, że na premieręZapytaj astronautę czekałam z pewną niecierpliwością...

Szybko okazało się jednak, że domorośli miłośnicy astronomii raczej nie znajdą tu za wiele dla siebie, ale za to fani astronautyki - jak najbardziej. Tim Peake, brytyjski astronauta i autor książki, nie poświęca za wiele uwagi samemu Kosmosowi, a jeśli już, to czyni to z bardzo technicznej perspektywy. Nie dowiemy się więc raczej nic nowego o ciałach niebieskich, ale za to poznamy zasady funkcjonowania Sojuza (a przy okazji odkryjemy, dlaczego dla astronauty rosyjski jest językiem obowiązkowym - aparatura w maszynie opisana jest tylko w tym języku) i samej Stacji, wraz z detalami życia na niej. Jeśli więc zastanawialiście się kiedyś, jak korzysta się w stanie nieważkości z toalety, co dzieje się z podeszwami stóp, kiedy się ich nie używa (uwaga - szczegóły bywają mało apetyczne), czy są określone procedury na wypadek kontaktu z Obcymi (spoiler alert: nie ma), albo czy w Kosmosie jest szybkie wifi, to jak najbardziej jest to pozycja dla Was.

A jeśli stąpając twardo po Ziemi nie poświęcaliście takim dylematom zbyt dużo czasu, to tak naprawdę i tak macie szansę znaleźć tu coś dla siebie. Tematyka jest bardzo szeroka - znajdziemy tu odpowiedź na pytanie, po co w ogóle latamy w kosmos, i to nie tylko z perspektywy futurystycznej terraformacji Marsa, ale też w bardzo nam bliskich kwestiach medycznych czy technicznych. Dlatego, choć otrzymałam coś innego, niż się spodziewałam, to nie była to wcale zła zamiana. 

Można się też nieźle zdziwić, jak przyziemne są niektóre problemy, które rozgrywają się wysoko nad naszymi głowami (i nagle człowiek docenia, że może wypić herbatę przy lekturze, nie używając przy tym foliowego worka), a także odkryć, że nawet w Kosmosie nie brakuje czysto ludzkich absurdów (choć część amerykańską i rosyjską dzieli raptem jedna śluza, to każda ma inne napięcie elektryczne i system gaśnic, który wyklucza pomoc „zagranicznym” sąsiadom w razie pożaru...).

 
Bardzo podobały mi się też wstawki kulturowe: wiedza o tym, dlaczego astronauci w Rosji sikają na oponę samochodu przed „godziną zero”, albo jakiej muzyki słucha się przed wylotem na orbitę, nie jest może niezbędna do życia, ale stanowiła fantastyczny i naprawdę ciekawy element Zapytaj astronautę. Ze względu na formę „pytanie: odpowiedź”, skupiającą się na wyjaśnianiu konkretnych problemów i fenomenów, trochę zabrakło mi opisu konkretnych wydarzeń z przebiegu misji Tima - a trochę się u niego działo: brał zdalny udział w londyńskich maratonach, wręczał nagrody, prowadził spotkania ze szkołami... Są to fakty przemycane to tu, to tam, przy okazji odpowiedzi na pozornie niepowiązane pytania, ale jestem pewna, że takich fascynujących wydarzeń było sporo więcej.

Mam trochę wątpliwości, dla jakiej grupy docelowej powstała ta pozycja - choć autorem otwierającego książkę pytania jest kilkulatek, to nie brakuje tu też bardziej złożonych zagadnień, które autorowi podsuwali choćby wykładowcy akademiccy. Do tego niektóre techniczne czy medyczne kwestie, które porusza Tim, wymagają już pewnej wiedzy o świecie oraz zrozumienia dla semi-naukowego języka. Ogólny obraz jest taki, że jest to po prostu bardzo uniwersalna pozycja, w której znajdziemy odpowiedzi na pytania zdolne zainteresować każdą grupę wiekową (a te zadawane przez dzieci czasem naprawdę zaskakują). W związku z tym zastanawia mnie, czemu zdecydowano się na tak... infantylną oprawę graficzną, zamiast na coś bardziej wyważonego? Plansze tematyczne i przekroje są super, kolorowe zdjęcia też ok - ale oprócz tego w książce znajdziemy też... rysunki kanapek z bekonem, obsikanej opony wielkiej na pół strony czy smutnych bakterii, które zabija plazma. Serio? Tego typu grafik jest za dużo jak na żart, a nijak nie zmieniają one faktu, że nie jest to książka  skierowana do całkiem młodego odbiorcy, który z wypiekami na twarzy konstruuje statki kosmiczne z klocków lego. Osobiście chyba wolałabym nieco „poważniejsze” podejście.

Mimo tego drobnego zgrzytu, Zapytaj astronautę to lektura, którą da się przeczytać i w poszukiwaniu konkretnych informacji, i dla czystej przyjemności. Nie żałuję poświęconego jej czasu... i kiedy następnym razem spojrzę w niebo i zobaczę światełka Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (a wiecie, jak odróżnić ją od przelatujących satelit i samolotów? O tym też przeczytacie w książce), to na pewno przywitam ją z uśmiechem.

Informacje dodatkowe o Zapytaj astronautę:

Wydawnictwo: Kobiece
Data wydania: 2018-03-09
Kategoria: Literatura faktu, reportaż
ISBN: 9788365442673
Liczba stron: 264
Tytuł oryginału: Ask an Astronaut. My Guide to Life in Space
Dodał/a opinię: GrywBibliotece