Recenzja książki: Dyktanda za pół ceny klasa V

Recenzuje: Damian Kopeć

Sprawdź się piątoklasisto!


Książka zaczyna się praktycznym wstępem, który wyjaśnia jak należy pracować z zawartymi w nim tekstami i czego się można spodziewać w trakcie wykonywania ćwiczeń. Pozycje z tego cyklu (także te dla klas czwartych i szóstych) wymagają pomocy osoby dorosłej, a przynajmniej posiadającej odpowiedni zasób wiedzy i doświadczenia. Kogoś, kto wyjaśni, pomoże, skontroluje, będzie nadzorował. Może to być rodzic, opiekun lub nauczyciel. Może, szczególnie w przypadku rodziców, taka wspólna praca jeszcze bardziej zbliży dzieci do nich? Może ułatwi zrozumienie trudności, które często napotyka ich dziecko? Warto wykorzystując nawet taką (załóżmy, że prostą) rzecz jak ortografia lepiej się poznawać i uczyć się siebie nawzajem. Oczywiście pod warunkiem, że rodzice czy opiekunowie będą unikać wyrażania zniecierpliwienia, łatwego osądzania, typowego dla dorosłych wymądrzania się. We wstępie autorka zwraca uwagę na to, czego nie należy robić, aby nie zniechęcać dziecka do nauki, dotyczy to zresztą nie tylko ortografii.

Autorka podaje jasne zasady pracy. Ćwiczenie związane z każdym dyktandem dzieli na pięć etapów.

• Etap pierwszy to odczytanie tekstu przez osobę dorosłą. Wytłumaczenie ewentualnych niezrozumiałych słów i prośba o streszczenie tekstu, która pokaże czy dziecko wszystko zrozumiało. Potem dyktando należy przeczytać jeszcze raz.
• Etap drugi to praca dziecka z tekstem, uzupełnienie go o brakujące litery.
• Etap trzeci to poprawienie tekstu przez osobę dorosłą (pomocą służyć może znajdujący się w książce klucz).
• Etap czwarty to wypełnienie przez dziecko tabeli "Poprawa dyktanda" pod nadzorem dorosłego lub bez, z pomocą klucza.
• Etap piąty to jakaś forma wynagrodzenia dziecka za włożony wysiłek. Nagradzać można oceną (w szkole), pochwałą, przytuleniem. Czymś co jest dla uczącego się nagrodą. Trzeba dać odczuć dziecku, że jesteśmy z niego zadowoleni, a nawet dumni. Uczciwe chwalenie potrafi zdziałać cuda. Wyszukiwanie słabych stron i nieustanne demonstrowanie niezadowolenia skutecznie zniechęca do dalszej pracy.

Zawarte w książce ćwiczenia nie są tak naprawdę, wbrew jej tytułowi, dyktandami. To teksty "z dziurką", z miejscami do uzupełnienia odpowiednimi literami. Zawierają w sobie zróżnicowane zagadnienia, wymagają myślenia i kojarzenia. Występują w nich na raz różne zasady ortograficzne, które zresztą powtarzają się w kolejnych tekstach. Żywy tekst nigdy bowiem nie ilustruje tylko jednego problematycznego zagadnienia.

Do każdego tekstu dołączona jest tabelka "Poprawa dyktanda", która służy nie tylko poprawieniu go, ale również utrwaleniu zasad ortograficznych. Książeczka zawiera na końcu bardzo przydatny klucz z prawidłowymi rozwiązaniami. Dzięki temu nie powinno być wątpliwości czy wynik ćwiczenia jest poprawny.

Dziewiętnaście tekstów obejmujących zagadnienia ortograficzne poruszane w piątej klasie czeka na dzieci. Teksty są zróżnicowane i dość trudne. W związku z tym mogą być za dużym wyzwaniem dla uczniów słabych w ortografii. Warto wtedy sięgnąć najpierw po książeczkę Ortografia na 6 i za pomocą dyktand raczej sprawdzać opanowanie materiału niż uczyć.

Wypada już tylko życzyć wszystkim chętnym spróbowania sił prawdziwych sukcesów w zgłębianiu tajników ortografii i połamania piór!