Real

Czy zdarza się Wam myśleć o literaturze jako materii, z której można wytworzyć wspólnotę? Dla mnie książki poprzez ukazywanie różnorakich postaw, emocji, odczuwania itp., dają możliwość lepszego rozumienia świata i ludzi, a co za tym idzie, współpracy z innymi. Wiele miejsca wspólnocie poświęca czeski poeta Jan Škrob w swoim tomie poetyckim Real.

W wielu wierszach tego tomu będziemy mieć do czynienia z podmiotem zbiorowym – u Škroba “my” zdaje się przemawiać głośniej niż “ja”, choć indywidualność stanowi jeden z tematów. Innym, tytułowym zresztą, jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, co możemy traktować jako rzeczywiste? “Jednym z głównych pytań stojących za Realem jest kwestia natury naszej rzeczywistości. Co możemy postrzegać jako prawdziwe, a co jako nierealne? Na przykład – wciąż mamy tendencję do postrzegania przestrzeni wirtualnej jako nierealnej, ale jednocześnie już teraz dostarcza nam ona narzędzi do rozwijania głębokich przyjaźni i intymnych relacji ponad kontynentami” - odpowiada autor w wywiadzie przeprowadzonym przez tłumaczkę tomu, Zofię Bałdygę. Przenikanie się światów cyfrowego i niewirtualnego, a co za tym idzie także umiejscowienie siebie na wielopoziomowej mapie, zajmuje sporo miejsca.

Real został wydany w roku 2016, kiedy kryzys uchodźczy w Europie osiągnął niebezpieczny stan związany z negatywnymi nastrojami społecznymi. Škrob w dużej mierze dotyka tego problemu, który ściśle wiąże się z budowaniem silnej wspólnoty. Do nas przekład trafił w obecnym roku, kiedy doświadczenie uchodźstwa wróciło z niespotykaną siłą. Czy pozostać jednostką, czy myśleć bardziej kolektywnie, działać czy się przyglądać? Podmiot(y) w utworach poety nie boją wykrzyczeć ważnych haseł, mówią o tym, co ważne, straszne lub bolesne. To poezja bardzo gęsta, pełna wyrzucanych szybko na wydechu słów, a wszechobecne przerzutnie burzą czytelniczy spokój.

Škrob jawi się jako niezwykle ciekawy poeta, którego teksty są silnie zaangażowane społecznie, choć on sam nie stara się podporządkować poezji swojemu celowi, lecz poezja z tego celu wypływa. Dzięki temu przekaz wydaje się dość czysty i jasny. Polecam mieć tego autora na uwadze, ciekawie się zapowiada.

Informacje dodatkowe o Real:

Wydawnictwo: Biuro Literackie
Data wydania: 2023-04-03
Kategoria: Poezja
ISBN: 9788367249355
Liczba stron: 76
Tytuł oryginału: Reál
Tłumaczenie: Zofia Bałdyga
Dodał/a opinię: Monika Piotrowska-Wegner