Lalka

Kiedy czyta się „Lalkę” w szkole, najczęściej robi się to z poczucia obowiązku. Zaznacza się cytaty, szuka motywów, analizuje Wokulskiego i Izabelę Łęcką pod klucz maturalny. Tak właśnie było i ze mną – wtedy wydawała mi się książką trudną, nużącą i po prostu zbyt „szkolną”. Ale po latach, gdy wróciłam do niej z własnej ciekawości, okazało się, że to zupełnie inna powieść. Głęboka, mądra i niezwykle aktualna.

Prus napisał historię, która niby osadzona jest w XIX wieku, a jednak mogłaby dziać się dziś. Stanisław Wokulski, główny bohater, to człowiek rozdarty między rozumem a sercem, między dążeniem do sukcesu a potrzebą miłości i zrozumienia. Dawniej widziałam w nim po prostu romantyka zakochanego w nieosiągalnej kobiecie. Teraz dostrzegam w nim kogoś znacznie bardziej złożonego – człowieka ambitnego, samotnego, trochę zagubionego w świecie, który nie potrafi docenić jego wartości.

Czytając „Lalkę” po latach, uderzyło mnie, jak trafnie Prus potrafił sportretować społeczeństwo. Jego Warszawa tętni życiem – pełna kontrastów, podziałów klasowych, pozorów i pustych ambicji. Z jednej strony mamy arystokrację pogrążoną w próżności, z drugiej biedotę walczącą o przetrwanie, a pomiędzy nimi – ludzi takich jak Wokulski, którzy próbują coś zmienić. To niezwykle współczesny obraz, bo przecież dziś też zmagamy się z podobnymi nierównościami i złudzeniami.

Nie da się też nie wspomnieć o wątku miłosnym, który jest sercem całej powieści. Dawniej denerwowała mnie Izabela Łęcka – wydawała się pusta i egoistyczna. Teraz patrzę na nią inaczej – jako na kobietę wychowaną w świecie pozorów, która po prostu nie umie inaczej kochać. A Wokulski? On z kolei pokazuje, że czasem uczucie może być jednocześnie błogosławieństwem i przekleństwem. Prus w subtelny sposób pokazuje, że miłość idealizowana potrafi zniszczyć człowieka bardziej niż samotność.

Język powieści, który kiedyś wydawał mi się zbyt trudny, teraz brzmi pięknie i melodyjnie. Opisy Warszawy, rozterki bohaterów, refleksje nad ludzką naturą – to wszystko tworzy bogaty, wielowarstwowy obraz świata. I choć książka ma swoje tempo – dalekie od współczesnych bestsellerów – to każde zdanie ma sens i ciężar.

„Lalka” to nie tylko historia o miłości i niespełnieniu. To opowieść o ambicjach, o marzeniach, o społeczeństwie, które nie zawsze pozwala człowiekowi być sobą. To także powieść o tęsknocie za czymś więcej – za światem, w którym dobro, praca i uczucie naprawdę coś znaczą.

Cieszę się, że do niej wróciłam. Dopiero teraz zrozumiałam, dlaczego „Lalka” jest uznawana za jedno z największych dzieł polskiej literatury. To książka, która dojrzewa razem z czytelnikiem – i może właśnie dlatego najlepiej czyta się ją dopiero wtedy, gdy nikt nie każe.

Informacje dodatkowe o Lalka:

Wydawnictwo: MG
Data wydania: 2015-04-16
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 978-83-7779-206-3
Liczba stron: 864
Dodał/a opinię: centka3