Stroicielka cudów

Początek lat 20' XX wieku Joanna Wasilewska wyrusza z Brześcia do Suwałk, by odwiedzić swoją krewną. Jednak nigdy tam nie dociera. Natomiast do jej męża zgłasza się kobieta, która twierdzi, że żona wylądowała w szpitalu. Po spieniężeniu najbardziej wartościowych rzeczy Teodor wyrusza w towarzystwie mężczyzny - podającego się za brata osoby, która się z nim skontaktowała - do Białegostoku, w celu odnalezienia swojej drugiej połówki. To spotkanie również nie dochodzi do skutku. Jakiś czas później do Urszuli Sarneckiej trafia wywiadowca informujący ją o śmierci siostrzenicy oraz jej małżonka. Rusza proces Janiny i Stanisława Zbońskich, ale to dopiero początek zaskakującej historii...

 

Czasy współczesne. Anna po utracie dziecka i zakończeniu związku trafia do rodzinnych Suwałk, żeby wśród znajomego otoczenia uleczyć swoją zranioną duszę. Gdy przybywa na miejsce, odkrywa nieobecność babci w mieszkaniu. Okazuje się, iż ta trafiła do szpitala, a brak wszystkich pamiątek rodzi w niej kolejne pytania. Kobieta rusza tropem skrzętnie skrywanych tajemnic, a to co odkryje na zawsze wstrząśnie jej życiem.

 

Co łączy te dwie historie? Jakie sekrety ujrzą światło dzienne?

 

Jest to wielowątkowa powieść rozgrywająca się na różnych przestrzeniach czasowych. Początkowo może to wywoływać chaos i efekt zagubienia, ale z czasem wszystkie elementy tej wymyślnej układanki wskakują na swoje miejsce, a czytelnik może rozeznać się we wszystkich zawiłościach czy powiązaniach zawartych na kartach tej pozycji. Autorka starała się jak najdokładniej oddać realia opisywanych czasów i moim zdaniem wyszło jej to bardzo dobrze. Bohaterowie tworzą złożoną oraz dopracowaną mozaikę postaci, których zachowanie może wywołać sporo emocji. Zakończenie daje odpowiedzi na wiele pytań, choć ja poczułam lekki niedosyt. Szkoda, że pisarka trochę bardziej nie pociągnęła warstwy współczesnej i nie pokusiła się o opowiedzenie losów Anny po odkryciu od lat ukrywanych tajemnic. Niemniej jednak całość prezentuje się naprawdę zgrabnie.

 

Ta książka luźno nawiązuje do autentycznych osób bądź wydarzeń sprzed wieku. Bowiem w latach 20 na wschodnich rubieżach Polski faktycznie grasowała para grabieżców i morderców. Byli to Janina Szykowicz oraz Stanisław Zboński, podający się za małżeństwo. Dokonali ponad 50 zabójstw, a wśród ich ofiar w istocie znalazło się małżeństwo wasilewskich, choć, jak udało mi się odkryć, żona miała na imię Maria, a nie Joanna. Jeszcze kilka takich różnic można wychwycić, ale myślę, że zostały one po prostu dostosowane do pomysłu twórczymi, by idealnie komponowały się ze stworzoną przez nią fabułą.

 

Publikacja porusza również różne oblicza lub wymiary macierzyństwa, skupiając się w głównej mierze na tych, które mają negatywny wydźwięk. Czasem nadmierna opiekuńczość czy nadgorliwość w ochronie dziecka przynosi odwrotne skutki do tych zamierzonych, niejako przyczyniając się do tragedii.

 

Nie jest to z pewnością lektura łatwa i nie mam tu na myśli wielowarstwowości bądź trudnego języka. To powieść trudna ze względu na kaliber poruszanych tematów, które osadzają się w umyśle odbiorcy i zmuszają do refleksji. To publikacja, która wprost krzyczy o zadawanie sobie pytań dotyczących między innymi pochodzenia zła lub tego, czy gen mordercy można odziedziczyć oraz czy prawda zawsze wyzwala i musi zostać odkryta.

 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Powieść ta zaskakuje już od pierwszych stron - niebanalnym pomysłem, dopracowaną konstrukcją i wrażliwością, z jaką autorka prowadzi swoich bohaterów przez zawiłości czasu, pamięci i emocji. To opowieść dwutorowa - z jednej strony wciągająca historia miłosno-kryminalna z lat 20. XX wieku, z drugiej - współczesna opowieść o kobiecie, która zmaga się z własnym bólem, stratą i rodzinną tajemnicą. Dwa światy, dwa czasy, dwie kobiety - połączone cienką nicią, która z każdą kolejną stroną staje się coraz bardziej wyrazista. Narracja prowadzona jest bardzo świadomie - raz wrzuca nas w realia międzywojennej Polski, gdzie młoda Janina i jej kochanek dokonują serii brutalnych morderstw, innym razem przenosi do Suwałk, gdzie Anna, szukając wytchnienia po traumatycznych wydarzeniach, odkrywa, że jej przeszłość ma znacznie więcej warstw, niż przypuszczała. Obie linie fabularne rozwijają się równolegle, a moment ich zetknięcia stanowi jedno z bardziej poruszających doświadczeń czytelniczych w tej historii. Na szczególne uznanie zasługuje sposób, w jaki autorka prowadzi bohaterów - psychologicznie pogłębionych, niejednoznacznych, czasem trudnych do zrozumienia, ale przez to tak bardzo ludzkich. Nie chodzi tu tylko o emocjonalny realizm, ale o umiejętność pokazania postaci w całym ich splątaniu, w niejednoznaczności decyzji, w bólu i determinacji, które kierują ich wyborami. Każdy z bohaterów wnosi coś do tej opowieści - nawet ci z pozoru drugoplanowi mają tu swoje miejsce i swoją historię. Trzeba jednak przyznać, że momentami mnogość postaci i ich przeżyć może wywołać lekkie zagubienie - zwłaszcza u czytelnika, który preferuje bardziej zwartą i liniową narrację. Ale to nie jest wada, a raczej cecha tej książki - złożonej, rozbudowanej, domagającej się uwagi. To lektura, która nie pozwala ,,przelecieć" stron bez refleksji. W zamian oferuje bogactwo emocji, literackie niuanse i satysfakcję z odkrywania coraz głębszych warstw. Ważnym elementem, o którym nie sposób nie wspomnieć, jest język. Styl autorki jest niezwykle plastyczny, sugestywny, a przy tym nieprzesadzony. Pojawia się w nim poetycka nuta, ale nie odbiera ona realizmu - przeciwnie, sprawia, że opisy emocji i wewnętrznych stanów bohaterów stają się jeszcze bardziej poruszające. Dialogi są autentyczne, dobrze wyważone, bez zbędnego patosu. Tematyka powieści jest odważna i aktualna - choć osadzona w innych realiach, dotyka spraw uniwersalnych: przemocy, psychicznego zniewolenia, rodzinnych sekretów, bólu po stracie i prób odbudowania siebie. Nie znajdziemy tu łatwych odpowiedzi ani wyraźnych podziałów na dobro i zło. Autorka pozwala czytelnikowi samodzielnie ocenić postaci, ich motywacje i wybory - co dodatkowo podnosi wartość tej książki. To powieść, która zostaje w głowie na długo - nie tylko ze względu na intrygującą fabułę, ale przede wszystkim dzięki emocjonalnej intensywności. To historia o kobietach - silnych, zranionych, poszukujących. O tym, że przeszłość - nawet ta najboleśniejsza - może zostać przepracowana, jeśli tylko znajdziemy w sobie odwagę, by jej spojrzeć w oczy. Jeśli szukasz książki, która porusza, angażuje i nie pozwala się oderwać, to ta historia będzie świetnym wyborem. Trzeba jej poświęcić czas i uwagę, ale w zamian oferuje coś, co w literaturze najcenniejsze - prawdę emocji i autentyczne przeżycie.
Książka z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)