Recenzja książki: Spowiedź doktora Mengele

Recenzuje: Adrianna Michalewska

Joseph Mengele – Anioł Śmierci z obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Człowiek, który decydował o życiu i śmierci setek tysięcy więźniów. Potwór w ludzkiej postaci, koszmar dla świata medycyny, wyrafinowany morderca z tytułem doktora, wreszcie – bezwzględne narzędzie w rękach Adolfa Hitlera. Kim był naprawdę?

Uzdolniony chłopiec, syn przedsiębiorcy, niezwyczajny Niemiec, który jako dziecko kilka razy otarł się o śmierć. Historia przedstawia go jako pedantycznego człowieka, który bardzo wiele uwagi poświęcał swojemu wyglądowi. I tak też, między innymi, zapamiętali go więźniowie z nazistowskiego obozu zagłady.

Na powitanie kłaniał się, całował kobiety w rękę, a do tego był przystojny. Włosy miał zaczesane do tyłu. Prezentował się elegancko, bardzo przyjemnie pachniał i sprawiał wrażenie kogoś serdecznego. Zresztą już w przeszłości nosił garnitury szyte na miarę. A gdy był w dobrym nastroju, pogwizdywał arie Bacha i Wagnera. Taki był właśnie Josef Mengele. (za: Spowiedź doktora Mengele)

Za tym eleganckim wizerunkiem krył się potwór, który dopuścił się niewyobrażalnych zbrodni, uważanych przez niego za badania naukowe. Sadyzm, który te badania cechował, niepotrzebne zadawanie bólu ofiarom, a w konsekwencji wysyłanie udręczonych ofiar na śmierć na zawsze będą złączone z nazwiskiem Josepha Mengele.

W swojej kolejnej, stylizowanej na prawdziwy wywiad ocalałej z Holokaustu dawnej więźniarki Auschwitz i jej kata, książce Spowiedź doktora Mengele Christopher Macht przedstawia człowieka, który mierzy się z pytaniami, jakich sam nigdy sobie nie zadał.

Rozmówczyni Mengelego, Cristina Droha, pyta Anioła Śmierci o powody jego działań, o poczucie winy, o odpowiedzialność za niepotrzebne cierpienia i o śmierć, do której się przyczynił. W fikcyjnym wywiadzie z ludobójcą usiłuje ustalić, co kierowało tym człowiekiem. Celnie obala jego linię obrony, wskazuje jej słabe punkty i porusza problem prywatnej porażki, jaką nazista poniósł na dwu ważnych dla każdego człowieka polach. Analizuje jego małżeństwo i sens „badań naukowych”, które były powodem zbrodni, jakich Mengele się dopuścił.

Rozmowa Cristiny z katem z Auschwitz jest trudna i bolesna. Zarówno przesłuchująca, jak i czytelnicy wielokrotnie przerwą wynurzenia doktora Mengele, bowiem trudno przyjąć do wiadomości to, co działo się za murami bloku nr 10 w obozie w Auschwitz, w miejscu, które zostało przeznaczone do pseudonaukowych eksperymentów.

Mając do dyspozycji właściwie nieograniczony „materiał badawczy”, jak naziści określali swoje ofiary, pozwalali sobie na działania, które w jawny i skandaliczny sposób łamały etykę badań naukowych. Argumenty, że z ich prac, z wyników ich doświadczeń korzystała medycyna i przemysł na całym świecie, wydają się wciąż chybione i nie uzasadniają przemocy, która za nimi stała.

Mengele po wojnie skorzystał z programu „Operacja Odessa", który w 1949 roku pozwolił mu uciec do Argentyny. Wiódł tam skromne życie, ukrywając się, w strachu przed wymiarem sprawiedliwości. Poszukiwany przez izraelski Mossad, uciekł do Paragwaju. Po uprowadzeniu Adolfa Eichmanna i jego egzekucji w Izraelu jeszcze przynajmniej raz zmienił miejsce pobytu. Pomimo podjętych prób ujęcia go przez izraelskie siły specjalne, pozostał w ukryciu. Zmarł przypuszczalnie z powodu udaru podczas kąpieli w oceanie w lutym 1979 roku jako Wolfgang Gerhard.

Fikcyjna rozmowa z Mengele przeplata się z jego fikcyjnymi zapiskami, pełnymi lęków, ale i marzeń szaleńca. Anioł Śmierci bał się odpowiedzialności za swoje zbrodnie, ale najbardziej obawiał się, że wyniki prowadzonych przez niego „badań naukowych” zostaną odrzucone. Większość swoich wniosków zniszczył już po ucieczce z Auschwitz. Jakiekolwiek próby odtworzenia ich wskazały jednoznacznie, że nie miały większego znaczenia dla rozwoju medycyny.

Spowiedź doktora Mengele to wstrząsający, choć fikcyjny dokument, opowiadający, jak mogłaby wyglądać rozmowa kata z ofiarą. To trudna lektura, wymagająca przygotowania i stosownej wiedzy historycznej. Polecam ją ludziom o mocnych nerwach. To książka wymagająca skupienia. Trudno przejść od niej do codzienności. Wstrząsająca.

Tagi: bóg

Kup książkę Spowiedź doktora Mengele

Sprawdzam ceny dla ciebie ...

Zobacz także

Zobacz opinie o książce Spowiedź doktora Mengele
Książka
Spowiedź doktora Mengele
Christopher Macht
Inne książki autora
Spowiedź syna Hitlera. Szczera rozmowa o sekretach ojca
Christopher Macht0
Okładka ksiązki - Spowiedź syna Hitlera. Szczera rozmowa o sekretach ojca

Adolf Hitler miał wiele tajemnic. Jedna z nich ma dzisiaj dokładnie dziewięćdziesiąt sześć lat. I od dawna mieszka w Polsce! To jednak nie wszystko. Do...

Spowiedź Leonarda da Vinci
Christopher Macht 0
Okładka ksiązki - Spowiedź Leonarda da Vinci

Geniusz, to jedno słowo wystarczy, by opisać najsłynniejszego człowieka renesansu, Leonarda da Vinci. Człowieka, którego umysł nie znosił próżni. Jego...

Zobacz wszystkie książki tego autora
Recenzje miesiąca
Virion. Legenda miecza. Krew
Andrzej Ziemiański ;
Virion. Legenda miecza. Krew
Herbaciane róże
Beata Agopsowicz ;
Herbaciane róże
Czarownik
Anniina Mikama
Czarownik
Ludzie z kości
Paula Lichtarowicz
Ludzie z kości
W rytmie serca
Aleksandra Struska-Musiał ;
W rytmie serca
Kołatanie
Artur Żak
Kołatanie
Esperanza
Jakob Wegelius ;
Esperanza
Mapa poziomów świadomości
David R. Hawkins ;
Mapa poziomów świadomości
Dom w Krokusowej Dolinie
Halina Kowalczuk ;
Dom w Krokusowej Dolinie
W szponach
Izabela Janiszewska ;
W szponach
Pokaż wszystkie recenzje
Reklamy