Agnieszka Osiecka. Lubię farbować wróble

„Jestem opowiadaczką historyjek. Nikim więcej. Nie umiem dogrzebać się głębszych pokładów ani w przeszłości, ani w teraźniejszości. Nie mam zmysłu metafizycznego. Piszę piosenki, bo czuję czułość do ludzi, to wszystko”.

Od czasu do czasu lubię sięgać po książki, dzięki którym mogę bliżej poznać postać, która mnie szczególnie interesuje. Mam za sobą lektury kilku znanych osób zarówno ze świata polityki, sportu, jak i filmu. Teraz na tapet wzięłam dziennikarkę, autorkę ponad 2000 tekstów. Poetkę niezwykłą, postać troszkę kontrowersyjną, barwną, charyzmatyczną, o której istnieniu wie każdy i większość jest w stanie zanucić parę słów z jej wierszy i piosenek, chociażby Niech żyje bal, Kolega maj, Zielono mi czy wspaniały utwór Nim wstanie dzień z filmu Prawo i pięść z przepiękną muzyką Krzysztofa Komedy. Kogo mam na myśli? Agnieszkę Osiecką.

Czy zdarzyła Wam się sytuacja, do której często wracacie myślami i żałujecie, że nie postąpiliście pod wpływem impulsu, że zabrakło odwagi, by zdecydować tak, a nie inaczej? Zastanawiacie się, czy gdyby tylko można było cofnąć czas, postąpilibyście inaczej? Violetta Ozminkowski, dziennikarka i redaktorka Newsweeka, autorka książek, żałowała, że pewnego poranka rozpoznając w kawiarni Agnieszkę Osiecką, nie zdecydowała się przysiąść do jej stolika i zamienić z nią kilku słów. Jednak od czego mamy wyobraźnię? Dziennikarka wraz z wydawnictwem Prószyński i S-ka postanowiła stworzyć coś nieszablonowego, odrobinę szalonego – porozmawiać z Osiecką bez zważania na fakt, że ta od dawna już nie żyje. Udała, że wiele lat temu jednak przysiadła się do stolika poetki i porozmawiała z nią szczerze, od serca i o wszystkim. Tak właśnie powstała książka zatytułowana Lubię farbować wróble.

Violetta Ozminkowski poświęciła sporo czasu na przygotowanie tej publikacji, ale osiągnęła zamierzony cel – udało jej się stworzyć prawdziwą atmosferę przyjacielskich pogaduch. Kompilacja z ponad 100 wywiadów, które były publikowane na łamach różnych czasopism, z rozmów telewizyjnych na przestrzeni ponad 30 lat robi na czytelniku wrażenie swobodnej i luźnej rozmowy. Podczas lektury wydawało mi się, że siedziałam przy sąsiednim stoliku i przysłuchiwałam się płynącym opowieściom o dzieciństwie, smutnych i złowrogich czasach stalinowskich i odwilży, rodzinie, miłościach i miłostkach, młodości, zawodowych poszukiwań swojego miejsca, anegdotkom i historiom o Holoubku, Polańskim, Hłasce, Cybulskim, Rodowicz, Okudżawie. O tym, jak poetka postrzega świat, życie, ludzi i siebie. Jest nastrojowo: czasem melancholijnie i smutno, czasem zabawnie. Osiecka patrzy na siebie i swoje dokonania z ironią, kpiną. Dokonuje analizy i krytycznie ocenia samą siebie.

Dodatkowym plusem jest fakt, że skoro to nie jest prawdziwy wywiad, a „wymyślona” rozmowa przy kawie nie ma zbędnych informacji, nadinterpretacji, koloryzowania, wygładzania, uszlachetniania. Wypowiedzi pozostały niezmienione, bez korekt i upiększeń. Osiecka w pełni i bez cenzury obnaża swoje myśli, odczucia i całą gamę emocji, jak również i przesądów np. nigdy nikomu nie pożyczała długopisu, którym pisała słowa piosenek, bo bała się, że utraci swoją „iskierkę”.

Na końcu dziennikarka podała szczegółową bibliografię, więc jeśli ktoś samodzielnie chce znaleźć całe teksty, pełne wywiady przeprowadzone za życia Osieckiej dostał ściągę, która daje szerokie pole manewru.

Komu polecam? Każdemu, kto ma otwarty umysł, lubi Osiecką, ale niekoniecznie poezję, jak ja, kto szuka przyjemnego, ale niecodziennego przerywnika od swoich ulubionych gatunków literackich. Warto poznać bliżej osobę, która pozostawiła po sobie tak duży i trwały dorobek w postaci tekstów piosenek, wierszy, opowiadań, nowel, i która wciąż jest na językach i w pamięci.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Są ludzie, którzy znakomicie posługują się słowem. Niczym bronią, uderzają w najczulsze punkty, trafiają prosto w sedno i pozostawiają innych w stanie skupienia. I właśnie te zdania inspirują kolejne pokolenia, gdy są nucone pod nosem… Agnieszka Osiecka pozostawiła po sobie mnóstwo piosenek, wierszy, opowiadań. Lektura jej wywiadów jest równie interesująca, gdyż przedstawiała w nich wiele swoich twarzy. Kobiety po przejściach, artystki, matki. Violetta Ozminkowski, dziennikarka, postanowiła zebrać w jedno strzępki rozmów. Tym sposobem miłośnicy twórczości Osieckiej mogą lepiej poznać ją samą — poprzez dowcipne anegdoty i wzruszające wspomnienia. W kwestii Agnieszki Osieckiej jestem osobą pokonaną. Uwielbiam tę postać, dużo mnie w życiu nauczyła i zawsze czekam niecierpliwie na jakiekolwiek nowe wydania jej poświęcone. Nieważne, że wiele z nich znałam wcześniej. Zawsze warto sobie przypomnieć, bo można tym sposobem wyłuskać coś, czego wcześniej się nie zauważyło. Tak właśnie podeszłam do tej pozycji. Violettę Ozminkowski kojarzyłam jako współautorkę biografii Marka Edelmana, więc zaufałam, iż podoła zadaniu i nie rozczaruje czytelnika. Pokładana nadzieja mnie nie zawiodła, spędziłam kilka sympatycznych godzin skupiając na przekazie Agnieszki. Świetnie mieć taką książkę w kolekcji, móc do niej wracać. Rekomenduję przygotowanie karteczek samoprzylepnych lub ołówka. Znajdziemy tyle złotych myśli, że wielką stratą byłoby je przeoczyć. A potrafią doprowadzić do paru łez — łez radości i smutku. Parę dni temu Osiecka obchodziłaby urodziny. Szkoda, że jej tu nie ma. Jesień za oknem, pogoda troszkę depresyjna. To idealny moment, aby sięgnąć po książkę w tym stylu. „Lubię farbować wróble” ujmuje wdziękiem Osieckiej, jej charakterystycznym sposobem wypowiedzi. Prostym we własnej poezji. Trudno mi znaleźć drugą autorkę, która umiałaby tak dobrze określać otaczającą rzeczywistość. Często trudną, wymagającą podnoszenia z kolan, ale też piękną w przebłyskach radości. Tkwi prawdziwy sens w słowach Agnieszki, często mających kilkadziesiąt lat. Pewne rzeczy nie ulegają zmianie z wiekiem, stąd aktualność i świeżość w spojrzeniu. Oj, chciałoby się zawsze czytać w gazetach takie wywiady, pozbawione przesady i lukrowania. Szczere, po prostu. Ozminkowski postawiła przed sobą ciężki w realizacji cel. Posklejanie pokruszonych kawałków. I to w taki sposób, aby brzmiało logicznie. Polecam skupienie się nad wstępem, gdzie Violetta krótko opisała spotkanie z bohaterką swej książki, przy okazji wyjaśniając podejście do tematu. W trakcie czytania odnosiłam wrażenie, że to po prostu rozmowa z przyjaciółką. Bardzo inteligentną, doświadczoną, mogącą czegoś nauczyć. Popijałam herbatę, zatapiałam w historiach — fantastyczne uczucie. Mimo tego, ciągle przeze mnie powtarzanego, żalu za fizycznym brakiem Agnieszki Osieckiej. Bo jestem pewna, iż dzisiaj przekazywałaby jeszcze więcej piękna. „Lubię farbować wróble” posiada odrobinę ponad dwieście stron. Książkę podzielono na kilkanaście rozdziałów, co ułatwia odnalezienie odpowiednich fragmentów i dokładniejsze ich przeanalizowanie. Na uwagę zasługuje fakt, że zamieszczono obszerną bibliografię. Jeśli mamy ochotę na dodatkową lekturę, to wystarczy poszperać w starych wydaniach gazet, archiwach, Internecie. Wstęp do przygody, prawda? Violetta Ozminkowski czysto przepisała każdy wyraz powiedziany przez „Agusię”, jak pieszczotliwie nazywali ją przyjaciele i rodzina. Bez nadinterpretacji i podkoloryzowania. Znowu zaapeluję o zaopatrzenie się w coś do zaznaczania. Tak na wszelki wypadek, dla siebie. Myślę, że dużo osób będzie jeszcze kilkukrotnie sięgało po tę pozycję. Ja jutro znowu zacznę lekturę. Polecam przede wszystkim ludziom zakochanym w twórczości Osieckiej. Jednak czytelnicy chcący dopiero się z nią zapoznać również nie będą zawiedzeni. Można uznać, że „Lubię farbować wróble” są świetnym początkiem znajomości z ulubienicą mnóstwa Polaków. Zadziorną i romantyczną autorką piosenek głośno śpiewanych przez tyle lat. _______________ www.majuskula.blogspot.com

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Nie jest łatwo stworzyć wywiad z osobą, która przecież zmarła już dawno temu. Poskładać wszystko w logiczną całość z licznych wypowiedzi, wcześniejszych rozmów i dołożyć pytania, które stworzą wrażenie rozmowy na żywo. Poruszyć wszystkie tematy, które charakteryzują człowieka, które pokażą Agnieszkę taką, jaka była - z jej słabościami, poglądami i twórczością.

Z Osiecką wiąże mnie dość nieoczywista relacja, w której twórczość koi mnie i moją duszę. Nie tylko koi, ale też na swój sposób charakteryzuje i opisuje. Dorzucając do tego fakt, że Osieckiej nie śpiewał byle kto, to robi się z tej naszej znajomości (poniekąd wyłącznie umownej) kawał wspaniałej, wieloletniej przygody. Tyle wzruszeń i poruszeń nie dostarczył mi żaden tekściarz ani poeta, koncert "Zielono mi" z Opola, z 1997 roku, to moje najukochańsze wydarzenie, a "Oceany" siedzą w głośnikach zbyt często. Taka prawda! 

 

'Wtedy zrozumiałam, że mam w sercu taką prywatną Polskę, która nie pozwala mi na emigrację. Jest nią język. Kocham imiesłowy, giętkie czasowniki, zawijasy składni. W jakim języku mogłabym powiedzieć: "Kto czeka na ciebie, łzą się bławacąc?".

Agnieszka bawiła się słowem, rymem i składnią. Już w swoich pierwszych dziennikach pisała pięknie, poetycko i z patosem. Wiadomo, że przez lata jej styl się zmieniał, dojrzewał, tak jak i Osiecka, i jej twórczość, ale zawsze była wyczuwalna ta Osiecka w Osieckiej.

''Stoczmy się dzisiaj, stoczmy ciut
zwitkaczmy odrobinkę,
Jak długo można w świecie złym
kretyńskim być motylkiem'?

To jest naprawdę dobra rozmowa, która dostarcza  licznych informacji o poetce, jej życiu, mężczyznach i kochliwości.

Zabrakło mi tematów dotyczących twórczości. Były, ale niewiele. Ot przewinęli się "Okularnicy", współpraca z Marylą Rodowicz, padło pytanie o sztuki, o "Białą bluzkę". Jednak to tylko ułamek tego, co o pisaniu, inspiracjach, emocjach w trakcie, chciałabym przeczytać.

Za to doceniam przygotowanie tego wywiadu pod kątem życia prywatnego. Zbiór szczerych i bezpośrednich opowieści o wielkich miłościach i niewielkich filtrach, o tym, jaką rolę odegrał Hłasko, a jaką Przybora. Temat rodziców, których relacja była skomplikowana, o jeszcze bardziej skormplikowanej roli jaką odegrali w jej życiu. Edukacja, studia, początkowa działalność w STS, próby reżyserowania i współpraca z reżyserami - o tym się czyta wyśmienicie, Osiecka naprawdę wspaniale opowiada.

Zastanawiam się, dlaczego ta jedna książka tak bardzo nie pasuje okładką do reszty. Biała owca w czarnym stadzie? Szkoda! Poza tym nie mam zastrzeżeń, bardzo przyjemna pozycja, którą pochłania się w jeden wieczór. Warto się skusić, żeby lepiej poznać Agnieszkę i czasy, w których dorastała i w których przyszło jej tworzyć. Polecam! 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)