Gniazdo sierot
Ewelina Miśkiewicz

Małgorzata na czas nieobecności siostry przyjeżdża do Hrubieszowa, żeby zaopiekować się wiekową babcią. To dla niej też świetny moment, żeby uciec przed zdradą męża i wyrwać się spod jego wpływu. Jednak powrót do rodzinnego domu nie przynosi jej spokoju, natomiast budzi dawne demony i lęki. Gdy pewnego dnia staruszka zaczyna snuć wojenne wspomnienia, kobieta powoli zaczyna rozumieć przyczynę swoich obaw, a historia Gniazda Sierot pozwala lepiej jej zrozumieć tragiczną przeszłość, która mimo upływu lat odciska swoje piętno na teraźniejszości oraz kładzie się cieniem na przyszłości.

Ewelina Miśkiewicz należy do wszechstronnych i kreatywnych autorek, które nie trzymają się sztywno jednego gatunku. W jej dorobku znajdziecie zarówno powieści obyczajowe jak i thrillery, a teraz przyszedł czas na książkę, dla której inspiracją okazały się prawdziwe wydarzenia. Tytułowe Gniazdo Sierot istniało w rzeczywistości. Był to Sierociniec położony we wsi Turkowice - prowadzony przez siostry zakonne. W czasie II wojny światowej okazał się jedynym bezpiecznym przyczółkiem dla dzieci pozostających na świecie samym w tym tragicznym okresie. Przyjmowano do niego podopiecznych zarówno polskiej, ukraińskiej oraz żydowskiej narodowości, nie bacząc na ich pochodzenie.

Pisarka znakomicie oddała realia wojny, zwłaszcza tej odbywającej się na Wołyniu oraz na terenach dawnej Chełmszczyzny. Potrafiła w bardzo prawdziwy, przejmujący sposób pokazać czytelnikom okrucieństwa czy zbrodnie, do jakich wtedy dochodziło, a także emocje targające ludźmi będącymi świadkami przelewu krwi oraz bestialstwa. Pani Ewelina za sprawą tej pozycji stara się też w jakiś sposób pojąć naturę zła, które wtedy było wszechobecne. Chce zrozumieć przyczynę zezwierzęcenia, braku moralności lub jakichkolwiek zasad. Jednocześnie udowadnia, że nie każdy daje się uwikłaćw ten chory konflikt – wyniszczający, niosący cierpienie, wywołujący paniczny strach. Istnieją bowiem osoby, które w innych widzą po prostu drugiego człowieka a nie jego narodowość czy wyznanie i które pomimo obawy o własne życie starają się ocalić je potrzebującym takiego ratunku.

Twórczyni jak zawsze doskonale poprowadziła warstwę psychologiczną, która jest obecna zarówno w rozdziałach dotyczących historii, jak i w tych odnoszących się do obecnych czasów. Porusza wiele istotnych kwestii dotyczących m.in. kruchości życia, przeżywania żałoby czy stosowania mechanizmu obronnego, jakim jest wyparcie. Aczkolwiek to dwa inne aspekty wysuwają się na pierwszy plan.

Autorka świetnie przedstawiła osobę toksyczną i relacje z nią. Są to ludzie pozbawieni empatii, zapatrzeni w siebie, którzy rekompensują sobie swoją niską samoocenę poprzez poniżanie lub umniejszanie zalet innych. Bywają rewelacyjnymi manipulatorami i kłamcami, a ciągła potrzeba kontroli z ich strony często prowadzi do odsuwanie - np. żony - od rodziny bądź znajomych. Z takiego związku trudno jest się wyrwać, jednak warto zawalczyć o wolność dla dobra własnego zdrowia psychicznego.

Drugim takim zagadnieniem była trauma pokoleniowa, zwana inaczej dziedziczoną, z której istnienia wielu z nas nie zdaje sobie sprawy. Powstaje ona najczęściej na skutek przeżycia długotrwałych, trudnych doświadczeń, które bez odpowiedniego wsparcia oraz terapii przychodzą na kolejne generacje rodziny w postaci niewyrażonych emocji, wzorców zachowań czy reakcji na stres. Ten rodzaj traumy odpowiada za wiele chorób psychicznych bądź objawów psychosomatycznych prowadzących do chronicznych problemów zdrowotnych – depresji, napadów lękowych oraz zespołu stresu pourazowego. Niezwykle ważne jest wewnętrzne jej przepracowanie , które ułatwia zrozumienie siebie, swoich emocji i relacji rodzinnych oraz społecznych.

To poruszająca, wzruszająca oraz przeszywająca duszę odbiorcy na wskroś lektura, napisana pięknym, momentami wręcz kwiecistym językiem. Mimo że opowiada o barbarzyństwie i okrucieństwie daje jednocześnie nadzieję. Choć wojna wypacza oraz rujnuje dobro, wśród tych zgliszczy można znaleźć okruchy człowieczeństwa bądź empatii. Jestem wdzięczna autorce za napisanie tej powieści oraz przybliżenie historii Gniazda Sierot. Za sprawą tej pozycji wróciła mi wiara w człowieka. Pani Ewelino, dziękuję!

"Bo czyż wybór między gorszym a lepszym złem jest w istocie jakimkolwiek wyborem?".

Gdyby nie ta książka, mogłabym się nigdy nie dowiedzieć o istnieniu Gniazda Sierot. Miejsca, o którym trzeba pisać i o którym trzeba czytać. Dlatego śmiem twierdzić, że jeśli macie zamiar tej jesieni wziąć na tapet jakąś książkę z historią w tle to niech będzie to nowa powieść Eweliny Miśkiewicz, która odsłania to, co zapomniane i co najważniejsze, niesie ze sobą nadzieję.

Ewelina Miśkiewicz to absolwentka filologii polskiej ze zdobytą specjalizacją krytyczno literacką. Jest autorką często wychodzącą poza ramy gatunku, stawiającą przede wszystkim na bliskie jej wartości oraz piszącą o człowieku. Chciałaby, aby czytelnik widząc jej nazwisko na okładce, kojarzył je z czymś nieszablonowym. Kocha zwierzęta, dobrą kawę i lubi długie spacery. Aktualnie mieszka w Tarnobrzegu.

Hrubieszów. Małgorzata zawodowo grzebie w głowach swoich pacjentów, a obecnie przeżywa małżeński kryzys. Kobieta, pragnąc uporządkować swoje życie, przyjeżdża do rodzinnego domu, by tam zaopiekować się babcią. Powrót do miejsc z przeszłości wywołuje w niej szereg niechcianych wspomnień. Pewnego dnia przed Małgorzatą otwiera się także babcia, która swoimi opowieściami wraca do wojennych czasów.

Ewelina Miśkiewicz z wielkim przytupem wchodzi w segment powieści z historią w tle, gdyż "Gniazdo sierot" odkrywa przed polskim czytelnikiem lokalną historię, o jakiej nie można zapomnieć. Historię czasów i historię ludzi, która w epickiej formie nie była chyba jeszcze nigdzie eksploatowana. Któż bowiem z nas słyszał o tym nietykalnym miejscu w Turkowicach, zakładzie zarządzanym przez siostry, w którym schronienie znalazło tyle dzieci różnej narodowości. Autorka niewątpliwie znalazła więc niszowy temat i umiejętnie go literacko zagospodarowała, oddając pełne spektrum ludzkich emocji, zarówno tych wywołanych czasami wojny, jak i tych występujących dzisiaj.

Miłośników powieści z historią w tle z pewnością nie zaskoczy fabuła podzielona na dwa plany czasowe, gdyż to zabieg dość często spotykany w tego typu książkach. Ewelina Miśkiewicz pokazuje nam przeszłość i rok 1943 oraz współczesność z motywem ucieczki i budowania swojego życia na nowo. Obydwa plany czasowe przeplatają się między sobą, mając oczywiście wspólny rdzeń czekający na odkrycie. Autorka ukazując kiedyś i dziś dotknęła także niezwykle aktualnego tematu międzypokoleniowej traumy, która na przykładzie losów głównej bohaterki, pozwala zrozumieć problematykę tego zagadnienia.

W płaszczyźnie historycznej najtrudniejszą jest ta związana z Wołyniem, bo pokazująca, do czego zdolny jest człowiek zaślepiony nacjonalistyczną ideologią. Autorka wplata bowiem w swoją książkę wątek Rzezi Wołyńskiej, serwując czytelnikowi drastyczne sceny, które wręcz wymuszają zrobienie sobie małej przerwy od lektury. Nie jest to oczywiście wątek przewodni, ale i tak pozostawia w duszy niezatarty ślad, wywołując mnóstwo refleksji w temacie ludzkiej natury i pojęcia zła.

"Gniazdo sierot" to nowa odsłona w twórczości Eweliny Miśkiewicz, która jednakowoż zawiera to, co dobrze znamy i lubimy w powieściach autorki, czyli pogłębioną psychologią postaci i motyw dziecka. To także niewątpliwie książka unikatowa, bo traktująca o unikatowym miejscu, jakie istniało w czasach II wojny światowej. Koniecznie poznajcie jego historię, która pokazuje dualizm człowieczej natury, w jakiej ciągle ścierają się ze sobą dobro i zło.

"Gniazdo sierot " Ewelina Miśkiewicz Wydawnictwo Szara Godzina daje nadzieję oraz pokazuje że miłość ,dobroć i przebaczenie mają miejsce nawet w trudnych czasach jakim była wojna. Muszę przyznać,że dzięki autorce zagłębiłam się w temat  Zakładu Wychowawczego dla Sierot Wojennych zwanych potocznie Gniazdem Sierot z Turkowic ,które istniało naprawdę. Zgromadzenie Sióstr Służebniczek to dzięki ich życzliwości i ofiarności setki małych istot przetrwały okrutne czasy wojny.Ogromnie wstrząsnęły mną losy siostry Wandy Longiny Trudzińskiej,choć czytając o niej wiele artykułów -mogę stwierdzić ,że jej śmierć mogła być dla niej wybawieniem od wszystkich lęków .

"Potwory lubią cudzą słabość, dezorientuje je przeciwstawienie się, bo czują, że tracą władzę".

"Gniazdo sierot " opowiada o wojennej traumie,która nawet w czasach obecnych wraca do człowieka.

Małgorzata przyjeżdżając do domu rodzinnego chce zdystansować się i przemyśleć swoje życie. Dodatkowo będzie zajmować się babcią, która na co dzień mieszka z jej siostrą Tamarą . Powrót będzie budził w Małgosi szereg skrajnych emocji i lęków.Kobieta od zawsze czuła się nie do końca kochana. Zgubienie przez babcię obrączki ślubnej ,powoduje przywołanie wojennych wspomnień,które sięgają do wydarzeń z roku 1943. Nadszedł czas,aby Małgosia poznała rodzinne tajemnice? Czy poradzi sobie z prawdą?Jak odkryte sekrety zmienią jej życie i postrzeganie siebie? Czy rzeczywiście można dziedziczyć piętno sieroctwa po przodkach?

Ewelina Miśkiewicz podjęła się w tej książce trudnych i ważnych tematów. Dużym plusem jest tutaj upamiętnienie siostry Longiny i dzieci ,które poniosły śmieć. Ta historia pomimo bólu pokazuje,że można odnaleźć nadzieję ,że zawsze jest miejsce na  miłość ,dobroć i przebaczenie.

Myślę,że ta historia wywrze na Was ogromne wrażenie . Może ktoś zacznie poszukiwać prawdy o sobie i swojej rodzinie. Ja dzięki tej książce pogłębiłam swoją wiedzę na kilka tematów, przemyślałam je i mam swoje zdanie. Myślę , że teraz przyszedł czas i odwaga na zgłębienie wiedzy o Wołyniu.

Czasy obecnie, Hrubieszów. Małgorzata wraca do rodzinnego domu by pod nieobecność siostry zająć się babcią. Jednak powrót do domu babci budzi w niej demony i lęki z przeszłości. Tymczasem jej babcia postanawia opowiedzieć kobiecie o swojej młodości. Wiele czasu poświęca czasom wojennym. Ta historia ku zaskoczeniu wnuczki pomoże stanąć jej twarzą w twarz z tym, co ją niszczy.
Wołyń i wschodnia Lubelszczyzna, 1943 rok. W Turkowicach siostry zakonne prowadzą Dom Sierot. Pewnego dnia do tego miejsca trafia 11-letni Jaś, któremu udało się uciec przez rzezią Polaków, którą zorganizowali ukraińscy sąsiedzi.
Nie będę mydliła oczu, że to łatwa lektura. Nie. Gniazdo sierot to trudna lektura. Autorka zawarła w środku wiele trudnych emocji. Fabuła... Cóż, autorka przedstawiła niełatwą historię. Ani Małgorzata ani Jaś nie mieli w momencie, w którym ich poznaliśmy łatwo. I tak naprawdę trudno było im przyglądać się z nadzieją w przyszłość. Przed nimi piętrzyły się trudności. Nie było, czego im zazdrościć. A jednak oboje w swojej niedoli trafili na osoby, które jeszcze raz pozwoliły uwierzyć im w dobro. Dla Małgorzaty taką osobą była jej babcia... Babcia, która również wiele przeżyła. Jaś natomiast trafił na siostrę Longinę, wspaniałą zakonnicę, która innym ludziom ofiarowała siebie...
Gniazdo sierot to książka, która porusza do głębi. Sięgając po nią nie powinnyśmy liczyć na łatwą i lekką lekturę. Jednak ma w sobie wiele tematów, o których należy mówić. Opowiada między innymi o przemocy psychicznej a także o wielkim poświęceniu. Autorka pozwoliła czytelnikowi poznać nieco przemilczaną historię dotyczącą domu sierot w Turkowicach. Szczerze przyznam, że pierwszy raz usłyszałam o nim właśnie dzięki tej autorce. I za to jestem jest szczerze wdzięczna. A książkę oczywiście polecam.  

"Gniazdo sierot" to wyjątkowa powieść, traktująca o prawdziwym miejscu. Tytułowe Gniazdo Sierot znajdowało się w Turkowicach i nosiło oficjalną nazwę Zakładu Wychowawczego dla Dzieci Wojennych. Tam siostry ze zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej opiekowały się osieroconymi dziećmi. Zakład powstał niedługo po zakończeniu I wojny  światowej, ale wybuch II wojny znacznie pogorszył sytuację tego miejsca i jego mieszkańców. Siostry robiły jednak co w ich mocy, aby zapewnić dzieciom bezpieczeństwo, dach nad głową i pełne brzuszki.

Jedną z bohaterek tej historii jest Małgorzata, która zastępuje siostrę Tamarę w opiece nad ich babcią. Tamara ma do załatwienia trudną sprawę, która wymaga od niej wyjazdu poza granice kraju. Gosia postanawia zająć się przez ten czas babcią, ale nie wie, ile emocji wyzwoli w niej ta decyzja i czego dowie się od starszej pani o jej przeszłości. Wspomnienia, które popłyną z ust babci, sięgają lat II wojny światowej i odkrywają rodzinne tajemnice. Gosia od dawna nie czuła się pewnie w swojej rodzinie, nie czuła się kochana. Co stanie się, kiedy pozna rodzinne sekrety? Czy traumy przodków mogą mieć wpływ na ich dzieci i wnuki?

Fabuła podzielona została na dwa tory czasowe. Ten współczesny to historia Małgosi i jej rodziny, natomiast drugi to czas wojny, Wołyń, gdzie śledzimy losy chłopca z polsko-ukraińskiej rodziny, Jaśka, którego rodzice decydują się wysłać z wioski ogarniętej pożogą do domu dla sierot w Turkowicach. Czy chłopak dotrze na miejsce bezpiecznie? Co będzie się z nim działo w nowym miejscu zamieszkania w tych trudnych czasach? I w jaki sposób łączą się te dwa tory czasowe?    

"Gniazdo sierot" to powieść, która udowadnia, że nawet w strasznych czasach wojny istniały takie emocje, jak miłość, nadzieja, bliskość czy przebaczenie. Duże wrażenie wywarła na mnie postać siostry Longiny. Była to niesamowicie odważna kobieta, której zadanie polegało między innymi na zapewnieniu pożywienia wychowankom. Wbrew pozorom tak prozaiczna czynność mogła skończyć się w czasie wojny nawet śmiercią.      

Ewelina Miśkiewicz napisała już dziewięć książek. Pisarka lubi bawić się gatunkami literackimi, dzięki czemu czytelnicy mogą poznać jej pióro z różnych perspektyw. Po lekturze thrillera psychologicznego "Tam, gdzie pada cień", liczyłam na dobrą lekturę i nie zawiodłam się. 

Jeśli interesują Was wojenne klimaty i historie na podstawie prawdziwych wydarzeń, ta książka będzie dla Was idealna. Zdecydowanie polecam!