Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz

Niektóre powieści historyczno-obyczajowe mimo upływu lat nie tracą swojej wartości, a poruszane w nich problemy wciąż wywołują mnóstwo emocji niosąc ponadczasowe przesłania. Tak też jest z powieścią Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz amerykańskiej pisarki chińskiego pochodzenia Lisy See, która ukazała się po raz pierwszy w 2005 roku. O jej wartości świadczy też fakt, że w 2011 została zekranizowana.

Pisarka posługując się narracją pierwszoplanową przedstawia nam historię Chinki o imieniu Lily. Lily urodziła się w 1823 roku w wiosce Puwei w prowincji Hunan w środkowo-południowych Chinach w biednej rodzinie rolników. Swoje wspomnienia snuje będąc 80-letnią, bogatą wdową, która przeżyła wielu członków swojej rodziny. I chociaż jest to fikcja literacka to została oparta na autentycznych zapiskach kobiet żyjących w XIX wieku w tej prowincji. Miejsce akcji zostało wybrane nieprzypadkowo, bowiem okręg Jiangyong znany jest z występowania na tym obszarze nüshu – unikalnego kobiecego pisma. Czytając powieść mamy okazję poznać życie chińskich kobiet w tym okresie, zwyczaje i tradycje jakie obowiązywały w społeczności, w której wychowywała się i żyła Lily. Ten obraz jest cenny także przez to, że świat ten oglądamy oczami kobiety. Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz jest też historią wieloletniego laotong narratorki z Kwiatem Śniegu, czyli pewnego rodzaju duchowej siostrzanej więzi, przyjaźni, zwieranych między dwiema dziewczynkami na całe życie. Jego celem było zapewnianie sobie nawzajem wsparcia i pocieszenia przez całe życie. To właśnie posługiwanie się nüshu umożliwiało dziewczynkom, a potem kobietom dzielenie się nadziejami i marzeniami, a potem trudnościami życia małżeńskiego jako wiadomości zapisywane na wachlarzu czy haftowane na chusteczkach.

Jednym z charakterystycznych dla kultury chińskiej zwyczajów był szczegółowo opisany w powieści zwyczaj krępowania stóp małym dziewczynkom. Dzięki lekturze poznajemy jego powody, przebieg i niebezpieczeństwa z nim związane. W wyniku krępowania stóp dziewczynki, a potem kobiety miały zdeformowane stopy, ich poruszanie się było znacznie utrudnione i dlatego większość życia spędzały w swoich domach.

Lisa See pokazała nam bardzo realistycznie postać głównej bohaterki oraz innych kobiecych postaci. Lily poznajemy w wieku 5 lat i od tego momentu mamy możliwość śledzenia jej rozwoju. Dzieli się bowiem ona z nami swoimi przemyśleniami, obserwacjami i emocjami. Rok później bardzo ważną rolę w jej życiu zaczyna odgrywać jej laotong - Kwiat Śniegu. Widzimy jak dwie początkowo bardzo podobne dziewczynki wyrastają na dwie różne osobowościowo kobiety. Lily jest bardzo konserwatywna, przywiązana bardzo do tradycji, przestrzegania zasad i reguł. Kwiat Śniegu jest bardziej otwarta na świat. Dziewczynki pochodzą z odmiennych środowisk, ale w wyniku niekorzystnego splotu wydarzeń ich los jako młodych kobiet zmienia się, ich sytuacje rodzinne są odmienne, inaczej układa się ich codzienna sytuacja życiowa. Lily dopiero jako mężatka poznaje prawdę o życiu Kwiatu Śniegu, czuje się oszukana i to kładzie się pierwszym cieniem na ich dalszą relację. Potem Lily coraz trudniej zrozumieć to, z czym zmaga się w swojej rodzinie i w swoim życiu jej laotong. Ich związek przechodzi kryzys i kobiety oddalają się od siebie wbrew zawartemu w dzieciństwie przymierzu.

 

Napisanie książki przez Lisę See było poprzedzone jej wnikliwymi badaniami nad kontekstem historycznym i osobistą podróżą w opisywane rejony Chin. To staranne przygotowanie widoczne jest w szczegółowych opisach praktyk i zwyczajów kulturowych, chociażby opisach wiązania stóp czy niuansów związanych z pismem nüshu.

Pisarka posłużyła się w swojej powieści lirycznym stylem narracyjnym. Zastosowany język jest stylizowany, aby jak najlepiej oddać sposób wypowiadania się i myślenia chińskich kobiet z tego okresu. Akcja rozwija się w spokojnym, chwilami nawet wolnym tempie, ale są też bardzo trudne, dramatyczne wręcz momenty, jak śmierci w rodzinie Lily czy ucieczka całej wioski podczas powstania tajpingów. Wiele dzieje się w sferze wewnętrznej, autorka skupia się na przeżyciach i emocjach oraz relacjach, głównie w odniesieniu do opisywanych kobiet zarówno z pierwszego jak i dalszych planów. Ważnym elementem komunikacji między kobietami jest tajne pismo i trudności wynikające z faktu, że jest to pismo fonetyczne a jego odczytywanie może być niejednoznaczne. Dużo jest tutaj smutku, bólu, cierpienia, które Lisa See pokazuje sugestywnie, ale też z wrażliwością.

Powieść pisana z perspektywy Lily doskonale oddaje sposób patrzenia na świat chińskiej kobiety z tamtego okresu, jej przekonania i emocje, ale także ograniczenia jej myślenia wynikające z wielowiekowej tradycji. To co wybrzmiewa w powieści to surowość matki wobec Lily i wpajane przez nią zasady. Ta oschłość i ciągłe wymagania miały za zadanie przygotować ją na sytuację w domu męża. Ale też pozbawiły ją ciepła, wrażliwości i wyrozumiałości wobec innych. Sprawiły, że kobieta była samolubna. Takie wychowanie zdominowało jej relacje z Kwiatem Śniegu i wpłynęło na problemy w porozumiewaniu  kobiet. Pisarka z wrażliwością i bez oceniania przedstawia motywacje zachowań głównej postaci. Dzięki temu jesteśmy w stanie lepiej zrozumieć postępowanie Lily.  Pomimo głęboko wpojonego posłuszeństwa jej mottem życiowym były słowa „Słuchaj, słuchaj, słuchaj, a potem rób to, co chcesz.”. Jednakże przekonanie o słuszności swojego toku myślenia okazało się złudne. Dopiero z czasem Lily zaczęła zauważać to, co wcześniej umykało jej widzeniu. Tekst książki jest zatem swoistą przestrogą dla czytelnika, uczula go na to, by większą uwagę w życiu skupiać na ludziach a nie na konwencjach, regułach, zasadach. Robienie wielu rzeczy „na pokaz”, bo tak wypada, czy trzeba, zabija prawdziwe relacje. Inni często nie potrzebują rad, wskazówek jak powinni żyć, ale bycia razem z nimi, współodczuwania ich emocji w różnych życiowych sytuacjach. Na tym powinna opierać się relacja przyjaźni i miłości.

Celem książek historycznych jest zapoznanie czytelnika z wiedzą, której wcześniej nie miał lub pokazanie znanej historii w inny sposób. Dzięki lekturze tej książki poznajemy chińską kulturę, opisy aranżowania małżeństw, krępowanie stóp, surowe realia życia kobiet w dziewiętnastowiecznych Chinach i ich pozycję w tamtym świecie ograniczaną przez normy społeczne i kulturowe.  Były one zależne od mężów lub synów, miały ograniczoną swobodę, ich wartość mierzona była wielkością stóp. Powieść zwiera pięknie pokazane i rozwinięte motywy związane relacjami międzyludzkimi, przyjaźnią, złożonością lojalności, niejednoznacznością zdrady, przebaczeniem i odkupieniem win.  

Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz otwiera nam oczy na inną kulturę, inne zwyczaje, pokazuje wartości zupełnie odrębne niż nasze, co jest intrygujące i fascynujące. Pewne sytuacje być może trudno nam zrozumieć, ale emocjonalnie czujemy więź z tymi kobietami. Ich sytuacja, pozycja kobiet i konieczność dopasowania się do obowiązujących norm i zwyczajów nie była aż tak odmienna od tego co działo się w kulturze europejskiej. Takim przykład może być choćby fakt, że w kulturze Chin standardem piękna było krępowanie stóp, a w Europie chodzenie w krynolinach czy gorsetach.

Kwiat śniegu i sekretny wachlarz pozwoliła mi się zatrzymać w codziennym biegu, popatrzeć na świat dawny i dzisiejszy i docenić to co mam tu i teraz. I mimo, że jest to smutna historia i niełatwa lektura to niesie ogromnie ważne, ponadczasowe przesłania o tym, co w życiu jest ważne. Dużo mnie nauczyła i głęboko poruszyła. Zachęcam do sięgnięcia po tę powieść, poczytania o innej kulturze, historii i relacjach społecznych oraz poszukania tego, co autorka ukryła między wierszami. Mam nadzieję, że znajdzie tam, tak jak ja, wiele materiału do refleksji.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Polecam miłośnikom wschodniej kultury,choć pewnie nie tylko.Również każdemu, który interesuje się światem zarówno tym obecnym jak i dawnym. Książka napisana jest ciekawym językiem i zachęca po sięgniecie po inne pozycje Lisy See.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Chiny w XIX wieku. Życie kobiet, które połączył szczególny los - los laotong, czyli przyjaciółek, wybieranych na podstawie zgodności 8 znaków. Los ten zgodnie z chińską tradycją musi być silniejszy niż więź z rodziną czy mężem. Świetnie napisana powieść, ukazująca realia chińskiej bogatej prowincji. Są tu nadal aranżowane małżeństwa, tradycja bandażowania nóg, ale również sztywny podział świata na zewnętrzny świat męski i wewnętrzny świat kobiet, który ogranicza się do "świata" wyznaczonego przez cztery ściany izby na piętrze. Ich świat dodatkowo ograniczają niewielkie stopy, które są kartą przetargową przy zawieraniu małżeństwa, a jednocześnie są przekleństwem, bowiem skutecznie przywiązują kobietę do domu. Świat widziany oczami jednej z kobiet staje się tłem do wydarzeń, wiążących losy kilku rodzin.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Literatura Bliskiego i Dalekiego Wschodu zarazem fascynuje i przeraża przeciętnego Europejczyka. Zadziwia swoją egzotyką, pięknem krajobrazu, a wzbudza trwogę tradycjami, obyczajami i pozycją kobiet w społeczeństwie. Nie inaczej jest podczas lektury powieści Lisy See. "Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz" to fikcja literacka oparta na autentycznych zapiskach bezimiennych kobiet chińskich żyjących w dziewiętnastym wieku. Autorka zaprasza nas w niezapomnianą podróż na chińską prowincję, gdzie kobieta to "bezużyteczna gałązka", a potomek płci żeńskiej, to jeszcze jedna "gęba" do wyżywienia, gdzie za największe błogosławieństwo uznaje się śmierć nowo narodzonej dziewczynki. Kobieta od najmłodszych lat uczona jest bezwzględnego posłuszeństwa: najpierw względem ojca, potem męża, a na końcu syna. Od szóstego roku życia przebywa w domu, gdzie większość czasu spędza w izbie dla kobiet, ucząc się prac typowo kobiecych. Bohaterką, a zarazem narratorką powieści jest osiemdziesięcioletnia Lilia. Dzięki jej opowieści poznajemy trudy życia codziennego, obyczaje i okrutną względem małych dziewczynek tradycję krępowania stóp. Najbardziej przerażające jest to, że ból i cierpienie związane z krępowaniem stóp zadawały swoim córkom matki. Lisa See nie szczędzi czytelnikowi drastycznych opisów związanych z tym zwyczajem. Po co i dlaczego krępowało się stopy? Otóż w dziewiętnastowiecznych Chinach wartość kobiety mierzono dobrze ukształtowaną stopą, najlepiej o długości siedmiu centymetrów -- była to "złota lilia" -- oraz ilością urodzonych synów. W praktyce wyglądało to w ten sposób, że im mniejsza stopa, tym wyższa pozycja w hierarchii społecznej. Kobiety, którym w dzieciństwie nie krępowano stóp były napiętnowane, tzn. mogły pracować w polu albo zostać "małymi synowymi" wykorzystywanymi seksualnie przez wszystkich mężczyzn w rodzinie. Lilia pochodziła z ubogiej rodziny, jednak miała szczęście, ponieważ jej los został spleciony z losem innej dziewczynki o imieniu Kwiat Śniegu i przypieczętowany laotong czyli węzłem przyjaźni, w którym miłość siostrzana jest silniejsza i trwalsza niż ta, która występuje między małżonkami. Dziewczynki, tak jak i wiele kobiet posługiwały się nu shu, czyli sekretnym pismem kobiet. Pismo to różniło się znacznie od pisma mężczyzn, którzy nie ingerowali w sposób komunikacji płci przeciwnej. Same kobiety musiały wykazać się inteligencją, gdyż znaczenie słów należało odczytywać w kontekście tekstu, inaczej treść przekazu wprowadzała zamęt i niezrozumienie, co natomiast prowadziło do nieporozumień. "Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz" to powieść o dojrzewaniu kobiet i pokonywaniu przez nie kolejnych etapów życia: Dni Córki, Dni Upinania Włosów, Dni Ryżu i Soli, Dniu Spokojnego Siedzenia. Każdy z tych etapów to bogata skarbnica wiedzy na temat obrzędów, tradycji i obyczajów związanych z różnymi wydarzeniami, które są nierozerwalnie związane z codziennym życiem na chińskiej prowincji. Poza wspomnianym już przeze mnie zwyczajem krępowania stóp dowiadujemy się między innymi o tym jak wyglądał pochówek zmarłych, jak wyglądały przygotowania przedślubne oraz jak przebiegała sama ceremonia zaślubin. Zachęcam każdego, kto gotowy jest na to, aby zmierzyć się z brutalnym i niewyobrażalnym dla nas życiem kobiet chińskich w dziewiętnastym wieku, do sięgnięcia po powieść Lisy See "Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz".

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka jest fascynująca, szczególnie pod tym względem, że zawiera mnóstwo zwyczajów i tradycji występujących w dawnych Chnach. Zawsze bardziej pasjonowała mnie Japonia niż Chiny, ale postanowiłam, że przeczytam "Kwiat Śniegu i sekretny wachlarz" aby dowiedzieć się czegoś więcej o tym wielkim kraju azjatyckim. W skrócie: Lilia i Kwiat Śniegu zostają laotong, jest to taki związek między kobietami, oparty głównie na przyjaźni i wzajemnym wspieraniu się w trudnych sytuacjach. Kwiat Śniegu pochodzi z lepszego domu niż Lilia, obie dorastają w różnych warunkach lecz jednak pomimo tego zostają najlepszymi przyjaciółkami. Jednak Kwiat Śniegu skrywa pewien sekret a Lilia ostatecznie dopuści się pewnego czynu, którego będzie żałować przez wiele długich lat. Powieść jest naprawdę bardzo ciekawa, podobało mi się szczególnie to pismo kobiet, które znacznie różniło się od pisma mężczyzn, było bardziej subtelne, delikatne... Nie składało się z liter, tylko z cząstek wyrazów, które można było zinterpretować na różny sposób, dlatego posługiwanie się takim pismem było pewnego rodzaju zaszczytem i sztuką.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Nigdy nie przeczytałam równie wstrząsającej książki. Minęło już trochę czasu, ale ja nadal odczuwam w związku z nią ogromne emocje. Mała Lilia wstępuje w związek latong. Jest to para przyjaciółek, które do końca życia darzyć się będą ogromną miłością, dzielić wszelkimi trudnościami i troskami. Będą się kochać bardziej niż własnych mężów, gdyż w małżeństwie miłość w tamtej kulturze występuje rzadko. Do tej pory Chiny znałam jedynie z książek Pearl S. Buck. Trafiłam na Lisę See i już wiem, że będzie to jedna z moich ulubionych autorek. Dzięki niej zapoznałam się z dawnym życiem kobiet w Chinach. Było ono bardzo trudne i wymagało dużej cierpliwości i charakteru. Chyba najgorzej miały młode mężatki, które nie widziały swojego męża do dnia ślubu i znały go tylko z opowieści innych osób. Teściowie traktowali je z pogardą, a jeśli nie mogły urodzić zdrowego syna były na straconej pozycji. Ze szczegółami został tu opisany proce krępowania stóp u dziewczynek, aby miały one piękne małe stópki, złote lilie. Wiele z nich umierało lub zostawało kalekami do końca życia. Nie wiedziałam, że towarzyszyło temu łamanie kości i zgniatanie ich na miazgę. Nawet nie potrafię sobie wyobrazić jaki to ból. Nigdy nie słyszałam też o sekretnym piśmie, jakie znały tylko kobiety. Dzięki niemu mogły dzielić się ze sobą swoimi troskami i problemami. Historia Lilii, jej całe życie bardzo mnie wciągnęła i bardzo was zachęcam do przeczytania. Pani See pisze w bardzo ciekawy sposób i bardzo zachęca do poszukania więcej informacji o rzeczach które nam przedstawiła. Polecam! Okładka oczywiście też kapitalna! Opinia pojawiła się już na moje-ukochane-czytadelka.blogspot.com

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka ta jest opowieścią snutą po latach przez jedną z jej głównych bohaterek, która opowiada historię życia swojego oraz swojej laotong - przyjaciółki od serca - zwanej Kwiatem Śniegu... Lilia pozwala nam wejść w najskrytsze zakamarki swojej historii, poczynając od krępowania stóp w dzieciństwie, poprzez młodość, życie w małżeństwie, a na końcu we wdowieństwie... Wraz z bohaterkami - Lilą i Kwiatem Śniegu - rozszyfrujcie zawartość fałd zapisanego w tajemnym języku kobiet - nu shu, sekretnego wachlarza i zanurzcie się w świat pełen trudnych wyborów, emocji umiejętnie skrywanych pod maską niewzruszoności i pogodzenia z nieuchronnością własnego losu... Autorka niezwykle sugestywnie i ciekawie odmalowała przed nami obraz chińskiej kultury, przywiązania do różnorakich tradycji, ludzkiej mentalności... Ukazała nam także rolę i status społeczny chińskiej kobiety, jak również ogromne różnice w podziale klasowym tamtejszych rodzin... Jest to niesamowita książka o przyjaźni, która pomaga przetrwać wiele życiowych zakrętów lecz także o tym, iż bardzo często pozory bywają zupełnie inne niż rzeczywistość... Czyta się ją jednym tchem... Polecam!

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Gdy zaczęłam ją czytać żałowałam, że ją kupiłam. Ale potem było już coraz lepiej. Książka opisuje specyficzną przyjaźń Chinek. Bardzo wzruszająca historia warta przeczytania.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Książka nad którą płakałam...

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Chociaż na recenzji okładkowej możemy przeczytać, że książka ta jest opowieścią o kobiecej przyjaźni, która miała miejsce w XIX wieku to dla mne jest ona czymś więcej. To przekaz historyczny, kulturowy i obyczajowy.

Narratorką tej opowieści jest Lilia, urodzona w 1823 roku. Swoją opowieść zaczęła spisywać mając lat osiemdziesiąt, co wielce wykraczało poza standardową długość kobiecego życia tamtego okresu, która wynosiła około pięćdziesięciu lat. Wspomina jak to w wieku siedmiu lat zawarła ,,magiczną" jak dla mnie więź laotong. To zawiązanie przyjaźni z inną nieznaną dziewczynką, której horoskopy idealnie do siebie pasują. Tą drugą dziewczynką była Kwiat Śniegu. Dziewczynki w tym samym czasie przeszły krępowanie stóp, co jak dla mnie było bestialstwem, bo miałam okazję na własne oczy widzieć Chinkę z tak malutkimi stopami. Chociaż nie przypatrywałam się na nie specjalnie, to podczas mimowolnego zerknięcia na nie rozbolało mnie całe ciało. Jednakże, w ówczesnych czasach idealnie małe stopy ukształtowane w kwiat lotosu były chlubą i gwarantowały lepsze zamążpójście. 

Kwiat Śniegu, pochodziła z lepiej sytuowanego domu. Była pełna wdzięku i znała sekretny język kobiet nu shu. Nauczyła go swoją laotong i od tego momentu zaczęły przekazywać sobie wiadomości, a słóżył im do tego wachlarz. 

Czytelnik towarzyszy Lilii i Kwiatowi Śniegu od momentu ich dzieciństwa przez okres małżeństwa, opuszczenia domu, Powstanie Taipingów, aż do późnej starości tej pierwszej. I chociaż wiele na kartach powieści znadziemy odniesień do ich wzajemnej relacji to ja wyczytałam z wierszy przede wszystkim to, jak wyglądało życie dziewczyn i kobiet w prowincji Hunan w dziewiętnastym wieku. Jak je traktowano, jaka była hierarchia ważności. To co czcili, jakie obchodzili święta o co się modliły ówczesne kobiety i jak się do siebie odnosiły. Co im było wolno a co było kategorycznie zakazane. No i to co najokrutniesze - proces krępowania stóp. Cieszę się, że został on zakazany. Cieszę się, ze względu na te małe dziewczynki, które musiały przechodzić przez jakże bolesny proces łamania i bandażowania stóp. Oby nikt nie wpadł na pomysł aby go znowu wprowadzić do ich życia.

Zachęcam wszystkich do zapoznania się z życiem ludzi mieszkających na głębokiej prowincji do której nawet w XXI w trudno dotrzeć, po to aby odetchnąć z ulgą i uświadomić sobie, że mimo zaborów, w nieistniejącej Polsce kobietom chyba jednak żyło się lepiej.

Współpraca barterowa z Wydawnictwem Filia.


 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Nie przyłączę się do zachwytów nad tą książką, choć rozumiem, dlaczego spodobała się tak wielu osobom. 

Bardzo ciężko mi się ją czytało. Chyba tematyka XIX wiecznych Chin kompletnie mi nie leży. Życie w Europie w tym okresie było całkowicie inne, rozwijał się przemysł, a kobiety zaczęły walczyć o swoje prawa. Natomiast los Chinek był gorszy niż w Średniowiecznej Europie, gdzie panie nierzadko sprawowały realną władzę, np. po śmierci męża w imieniu synów, a Jadwiga została koronowana na króla Polski. Chiny przedstawione w tej powieści to kraj zacofania i ciemnoty, w którym kobieta nie miała żadnych praw, chyba że urodziła synów to wtedy jej pozycja trochę się poprawiała. Zszokowało mnie, że cieszono się wręcz jak urodziła się martwa dziewczynka, bądź nie doczekała dorosłości, bo liczyli się tylko chłopcy. Chinki nie widziały męża na oczy do nocy poślubnej. Mąż stawał się ich panem i właściwie mógł z nimi zrobić co zechciał. Za porzucenie męża nawet zabić bez konsekwencji. Autorka opisała też krępowanie nóg 6-7 letnim dziewczynkom. Barbarzyński zwyczaj, który miał zapewnić dobre zamążpójście, a stopom nadać wygląd kwiatu lotosu. Nie wiedziałam, że część dziewczynek umierała od tego. Z dzisiejszej perspektywy nie rozumiem co było ładnego w połamanych palcach i zniekształconej stopie.

"Kwiat śniegu i sekretny wachlarz" to ciężka książka i bardzo pesymistyczna, ale zarazem pokazująca jak wiele się od tego czasu zmieniło i jakie mamy szczęście żyjąc w obecnych czasach.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

 Ciekawa, wciągająca, egzotyczna. Czasami trudno dostrzec sprawy takimi, jakie są, ponieważ nie zgadzają się z szablonem. Aby dostrzec prawdę trzeba się postarać, poświęcić trochę czasu i nie oceniać wszystkich jedną miarą.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Opowieść o przyjaźni między Lilią, a Kwiatem Śniegu, dwiema chińskimi dziewczętami, które poznały się już w dzieciństwie. Obydwie są sobie przeznaczonymi laotong, urodzonymi w tym samym roku - Roku Konia.

 

"Kwiat śniegu i sekretny wachlarz" to klimatyczna historia okraszona (nieraz wstrząsającymi) opisami obyczajów kultury chińskiej. Również opisami traktowania kobiet zarówno przez ich rodziny (szczególnie relacja matka-córka) oraz przez partnera/męża. Zmagania i perypetie Lilii i Kwiatu Śniegu podczas wojny (na szczęście nie ma tu dużo o wojnie;), jet to bardziej ukazanie sytuacji obu dziewcząt (cierpienia, walki o przeżycie), perypetii ich rodzin oraz innych kobiet, mężczyzn i dzieci (z punktu widzenia Lilli tęskniącej za swoją rodziną).

 

Tutaj troski dotykają nie tylko biednych. Nie jest to książka wyłącznie o przyjaźni i miłości, to także piękna opowieść o tym, czym jest zbyt duże przekonanie o swojej wyższości, egoizm oraz sztuka przebaczania. A także o tym do czego może doprowadzić urażona duma.
Książkę polecam. Może w pewnym momencie zwolnić tempo ale naprawdę warto doczytać do końca.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

rewelacja

(Kliknij aby rozwinąć opinię)