Egzamin z oddychania
Jan Jakub Kolski

Po „Egzamin z oddychania” sięgnęłam, bo czytałam wcześniej książki Kolskiego i podobały mi się. Tutaj miałam wątpliwości, bo w zasadzie jest to romans, a ja romansów nie czytam, no ale zrobiłam wyjątek. I trochę żałuję, gdyż ta lektura podobała mi się znacznie mniej niż wcześniejsze, bo zawierała kilka wątków, które mnie po prostu denerwowały i zniesmaczyły.

Historia dość dziwna: dwunastoletnia Muszelka gra w filmie Sandowa, znanego twórcy – i się w nim zakochuje. To nie jest jakieś tam dziecięce zauroczenie – ona po prostu już wtedy wie, że są sobie przeznaczeni i prosi go, by na nią poczekał. Tu pojawia się wątek, który trochę mnie zirytował, bo Sandow, o ponad trzydzieści lat od niej starszy, też odczuwa do niej pociąg, choć się przed tym broni ze wszystkich sił i oczywiście niczego w tym względzie nie robi (jednak w tym kontekście jego branie dziewczynki na kolana wydało mi się po prostu obleśne i niesmaczne). Ci dwoje spotykają się po latach i zaczyna się ich wielki romans – choć należałoby powiedzieć: prawdziwe, głębokie uczucie, które ma siłę niszczenia i budowania. W sumie byłaby to dość blada i nudnawa historyjka (powiedzmy sobie szczerze: miejscami jest nawet bardzo nudna i blada), gdyby nie to, że autor w mistrzowski sposób mówi o emocjach i tak prowadzi akcję, że odkrywa przed czytelnikiem drugie dno, a z czasem też trzecie i czwarte… W liczbie wątków można się niekiedy pogubić – i niestety nie każdy wnosi coś do akcji, tylko ją zaciemnia. To „przegadanie” i zbytnie zagęszczenie sprawiło, że książka jest trudna w odbiorze i ma się wrażenie, że autor nie do końca wiedział, co nam chce powiedzieć. I nie jest to tylko opowieść o uczuciu – mamy tutaj też wątek kryminalny i to jaki! Niby się domyślamy, kto i dlaczego, ale sposób, w jaki eliminuje wrogów jest bardzo niebanalny. Ten wątek podobał mi się o wiele bardziej niż część „romansowa” i szkoda, że był taki krótki.

Wspomniałam na początku o wątkach, które mnie denerwowały i zniesmaczyły. Jednym z nich jest scena, w której Sandow uderza Muszelkę pięścią w twarz. W zamyśle autora to ma być chyba wyraz wielkich emocji – w moim każda scena, gdy mężczyzna bije kobietę, jest godna pożałowania. I tyle.

Drugą denerwującą mnie kwestią jest traktowanie Muszelki jak idiotki, infantylnej panienki, która niczego nie wie, niewiele widziała i generalnie intelektualnie stoi ze cztery poziomy niżej niż wielki pan filmowiec. Te jego „głuptasie”, czy „Muszelko naiwna” działały mi na nerwy jako szczyt seksizmu. Nic nie poradzę.

A jednak mimo że książka mi się niezbyt podobała – to doczytałam do końca, bo chciałam wiedzieć, co się stanie: a raczej – dlaczego i jak do tego dojdzie, bo niby od początku znamy zakończenie – właściwie od zakończenia się zaczyna… Jednak trudno nam przewiedzieć, co się stanie. To paradoks, ale autor rzuca czytelnika w tyle ścieżek i dróg, że łatwo się pogubić. A i zakończeń można wymyślić kilka…

Cóż, jako fanka filmów Kolskiego i nastroju jego innych książek, poczułam duże rozczarowanie. Nie dość, że dość banalne przesłanie: bo wynika z niej, że dobrze jest kochać kogoś z wzajemnością (prawda, ile w tym głębi?), to jeszcze ta kontrowersyjna kwestia wieku dziewczynki… Nie porwało mnie, ale wzbudziło emocje, więc to chyba powinnam zaliczyć na plus. Jednak, jeśli Kolski wyda kolejną książkę – sięgnę po nią, bo wierzę, że „Egzamin z oddychania” to tylko… „wypadek przy pracy”.

Komu może spodobać się ta książka? Komuś, kto lubi romanse i nie odczuwa niesmaku na myśl o uczuciu dwunastolatki do czterdziestolatka. Komuś, komu nie przeszkadza mnogość wątków i oparcie fabuły na emocjonalnych dialogach.

Podsumowując: rozczarowujące spotkanie z autorem, którego dotąd ceniłam.

Informacje dodatkowe o Egzamin z oddychania:

Wydawnictwo: Wielka Litera
Data wydania: 2012-10-17
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 978-83-63387-27-3
Liczba stron: 480
Dodał/a opinię: Joanna Tekieli