Szaleństwo i śmierć spłyną z gór

,,Szaleństwo i śmierć spłyną z gór" Maryli Szymiczakowej (a raczej skrywających się pod tym pseudonimem Piotra Tarczyńskiego i Jacka Dehnela) to szósty tom serii kryminałów retro z profesorową Zofią Szczupaczyńską, niemniej jednak każdy jej tom można czytać od reszty niezależnie. W tym historia toczy się latem 1905 roku, kiedy to zaprzyjaźniony sędzia śledczy zaprasza Zofię Szczupaczyńską do Zakopanego, gdzie popełniona została pewna zbrodnia... Powieść osadzona jest na bazie klasycznej powieści detektywistycznej - opiera się na rozpoznaniu sytuacji, obserwacji, rozmowach i dedukcji. Jednak już tutaj pojawia się pierwsze utrudnienie - lokalni mieszkańcy mówią gwarą, której Zofia za bardzo nie rozumie... A my czujemy się tak jak ona - doskonale napisana gwara nie jest tłumaczona, więc już na tym poziomie możemy pobawić się w detektywa. Zresztą cały styl powieści stylizowany jest na język, jakim posługiwano się na przełomie XIX/XX wieku, a to znaczy słowa, które wyszły już z użytku, kwiecisty, przestawny szyk zdań i tym podobne kwiatki - bawiłam się przy tym wyśmienicie, zachwycałam tą stylizacją, która wypada tak naturalnie, tak realistycznie, a przez to dostarcza naprawdę dużej frajdy. Poza tym ważne jest też tło zdarzeń, czyli Zakopane, które w tym czasie właśnie przekształcało się z wioski w miejscowość mocno turystyczną. I tu jest miejsce na solidną satyrę, która nie tylko poprzez ironię podkreśla mocno zmianę tego miejsca, ale też w perspektywie współczesności świetnie obrazuje kontrast pomiędzy tym, jak Zakopane było odbierane wtedy a teraz. W książce, w każdym momencie czuć, że autorzy o opisywanych czasach mają dużą wiedzę i korzystają z niej z naturalną swobodą. Sama zachwycam się tą dbałością o detale, tym lekko uszczypliwym humorem, całą powieścią, która dostarczyła mi naprawdę dużo dobrej, inteligentnej rozrywki!