Życie Pi

Nagrodzona Bookerem powieść Życie Pi miała swoją polską premierę w 2013 roku. Nie przeczytałam jej wówczas, ani później. Teraz po dwunastu latach wydawnictwo Albatros postanowiło wznowić to dzieło Yanna Martela. I także teraz, w końcu ja postanowiłam je poznać. Mało brakowało a obejrzałabym film, ale stwierdziłam, że nie ma to sensu - nie w tej kolejności.

Życie Pi to jedna z tych powieści, które wymykają się prostym kategoriom. To jednocześnie przygodowa opowieść o przetrwaniu, filozoficzna przypowieść o wierze oraz błyskotliwa gra z czytelnikiem na temat natury prawdy i opowieści. Ale jeśli uważacie, że jest to baśń, to nie jesteście w błędzie, bo tę książkę można właśnie jako baśń odebrać. Martel splata te wszystkie warstwy niezwykle lekko, tworząc książkę, która na bardzo długo pozostaje w pamięci - nie tylko dzięki dramatycznej fabule, ale także dzięki pytaniom, jakie pojawiają się podczas lektury.

Głównym bohaterem Życia Pi jest Piscine Molitor Patel, chłopiec z indyjskiej rodziny, który w wyniku katastrofy statku jako jedyny ocalał i musi przeżyć w szalupie ratunkowej za towarzysza mając tygrysa bengalskiego nazwanego Richard Parker. Może wydać się nudnym opowieść o 227 dniach dryfowania po oceanie, ale nie jest. Czytając obserwujemy, jak granice między realnością a metaforą stopniowo się zacierają.

Pi jest chłopcem wyjątkowym, choćby z tego względu, że fascynuje się jednocześnie trzema religiami: hinduizmem, islamem i chrześcijaństwem, wychodząc z założenia, że Bóg jest jeden. I tak - odpowiadam na nieme pytanie niektórych z Was, ta książka jest uduchowiona.

Nie mam pojęcia, co by się stało gdyby taka sytuacja przytrafiła się komu innemu. Z pewnością przy pierwszej okazji zostałby pożarty przez tygrysa. Jednak potrafiący się obchodzić ze zwierzętami Piscine wie, że nie można zbytnio zaufać Richardowi. Po pewnym czasie potrafi odczytać prawie każdy pomruk czy machnięcie ogonem.

Rozdziały, które przedstawiają dorosłego Pi oraz narratora, który jest pisarzem badającym jego historię w celu jej spisania, nadają tej książce (troszkę) formę reportażu zwiększającymi wiarygodność opowieści. Miałam okazję spotkać się z opiniami, w których recenzenci przyznawali się do tego, iż myśleli, że to była prawdziwa historia.

Martelowi udało się zatrzymać mnie przy książce, a przyznam, że nie byłam nastawiona bardzo pozytywnie. Jednak walka o przetrwanie w ekstremalnych warunkach, opowieść o ludzkiej wytrzymałości i sposobach radzenia sobie z traumą i samotnością okazała się nader interesująca.

Martel pisze pięknie, lekko i sugestywnie jednocześnie. Jego opisy oceanu, zwierząt i codziennych zmagań Pi są wyjątkowe, plastyczne, a nawet poetyckie. Potrafi zachować równowagę między realizmem a baśniową aurą.

I niespodzianka przestawiona pod koniec powieści, alternatywna wersja wydarzeń, która całkowicie zmienia optykę czytelnika zmuszając do zastanowienia i podjęcia decyzji, w którą historię wierzy i dlaczego. Myślę, że Życie Pi okazałoby się strzałem w dziesiątkę Jako propozycja do Dyskusyjnego Klubu Książki. Z chęcią posłuchałabym jak odebraliby ja inny, ich interpretacji.

Życie Pi, według mnie to książka, która każdego sprowokuje do zastanowienia nad własnym życiem i naturą wiary. To lektura wyjątkowa, piękna i symboliczna. Jeżeli jeszcze nie czytaliście, to polecam - szczególnie osobom, które cenią książki zmuszające do myślenia i zadających trudne pytania