Buszujący w zbożu

„Buszujący w zbożu” to powieść, o której słyszał niemal każdy, nawet jeśli nigdy jej nie czytał. Od lat wzbudza wiele emocji i kontrowersji. Od zachwytów po całkowita niechęć. Nie bez przyczyny w XX wieku w Stanach Zjednoczonych książka była jedną z najczęściej zakazywanych. Krytykowano jej język, nieprzyzwoite wątki obyczajowe, brak szacunku wobec autorytetów. Zarzucano jej wręcz deprawujący wpływ na młodzież, a po latach obwiniano o inspirowanie zbrodni (w tym Johna Lennona).
Warto jednak pamiętać, że pierwsze fragmenty powieści powstawały w czasie II wojny światowej, kiedy Salinger służył na froncie. Notatki, które prowadził nawet w okopach, świadczą o tym, że historia Holdena Caulfielda jest nie tylko obrazem buntu nastolatka, ale również echem wojennej traumy i próbą zmierzenia się z własnymi demonami. To dodaje powieści dodatkowej warstwy interpretacyjnej. Gniew i zagubienie bohatera można czytać także jako literacką formę terapii, by poradzić sobie z wojennymi przeżyciami i własną złością autora.
Główny bohater jest postacią skrajnie irytującą i jednocześnie fascynującą. To chłopak pełen sprzeczności. Wrażliwy, a zarazem obcesowy, pragnący dorosłości, lecz pogardzający dorosłym światem, rozdarty pomiędzy chęcią życia według własnych zasad a potrzebą przynależności. Salinger oddaje jego głos w formie monologu, wypełnionego potocznym językiem,  powtórzeniami, wulgaryzmami. Z dzisiejszej perspektywy język i forma mogą nużyć, ale właśnie one stanowiły literacki przełom i sprawiły, że książka była tak ważna dla amerykańskich nastolatków w XX wieku.
Czytana współcześnie, powieść może rozczarować. Nie każdy odnajdzie się w chaotycznej narracji i monotonnym monologu Holdena. Dodatkowo jako Czytelnicy, poznajemy wiele książek bardziej ordynarnych i wątpliwych moralnie niż "Buszujący w zbożu". Nie można jednak zapomnieć, że w momencie publikacji, Salinger przełamywał tabu i podejmował tematy, które wcześniej w literaturze młodzieżowej nie istniały, tj.  seksualność, prostytucję, poczucie obcości, depresję, a nawet myśli samobójcze. To właśnie ta szczerość i odwaga sprawiły, że książka stała się manifestem buntu i na trwałe weszła do kanonu.
„Buszujący w zbożu” nie jest lekturą łatwą ani przyjemną. Nie jest też książką lekką, na jeden wieczór. Na pewno też inaczej odbierze ją doeosły czytelnik. Ale jest zdecydowanie dziełem ważnym,  zarówno z punktu widzenia historii literatury, jak i motywu zbuntowanego nastolatka. Mimo wszystko to klasyk, z którym warto się zapoznać.

Informacje dodatkowe o Buszujący w zbożu:

Wydawnictwo: Albatros
Data wydania: 2011-02-02
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 978-83-7359-555-2
Liczba stron: 304
Tytuł oryginału: The Catcher in the Rye
Język oryginału: angielski
Tłumaczenie: Skibniewska Maria
Dodał/a opinię: poludnica