Emma
Jane Austen

Jane Austen to angielska pisarka, której nikomu nie trzeba przedstawiać. Myślę, że każdy byłby w stanie wymienić przynajmniej jeden tytuł powieści, która wyszła spod jej pióra. Pomimo tego, że sama wiodła stosunkowo odosobnione życie na prowincji w hrabstwie Hampshire, opisywała życie angielskiej klasy wyższej z początku dziewiętnastego wieku. Jane Austen nigdy nie wyszła za mąż, ale zamążpójście i związane z tym problemy społeczne są głównym tematem jej powieści. "Emma" to powieść obyczajowo-społeczna. Chociaż nie ma w niej oszałamiającej akcji, jest wspaniałym studium charakterów ludzkich. Pisarka jawi się nam, jako dobra obserwatorka ludzkich zachowań. Z tego powodu można pokusić się o stwierdzenie, że "Emma" to powieść uniwersalna. Uchwycone w niej zachowania bez problemu można znaleźć w otaczającym nas świecie. Highbury jest bardzo zróżnicowane pod względem zamożności mieszkańców. Czytając książkę ma się wrażenie, że znalazło się w centrum plotkarskim. Każdy wie tutaj wszystko o bliższych i dalszych sąsiadach, a spotkania towarzyskie, to przede wszystkim wnikliwa obserwacja, tworzenie się grupek wzajemnej adoracji, plotkowanie, plotkowanie i jeszcze raz plotkowanie. Główna bohaterka, Emma Woodhouse, to młodziutka dziewczyna z dobrego domu. Jej status społeczny wymagał od niej funkcji reprezentacyjnej, a co za tym idzie -- nie musiała się martwić o swoją przyszłość, nie musiała pracować. Z nudów wymyśliła sobie, że zajmie się swataniem ludzi, przy czym sama stroniła od instytucji małżeństwa. Ta decyzja zaowocowała serią pomyłek i stała się główną osią powieści. Jej zajęcie polegało na doszukiwaniu się oznak zakochania pomiędzy osobami, które na siłę starała się połączyć. Przez jej wygórowane ambicje najbardziej cierpiała Harriet Smith -- dziewczyna o nieznanym rodowodzie, którą z nudów mianowała swoją przyjaciółką, i którą na siłę postanowiła wprowadzić na salony. To poczciwe dziewczę uległo urokowi Emmy, kilka razy złamało sobie serce, aby na koniec -- w momencie poczucia zagrożenia przez Emmę -- zostać odsuniętą od towarzystwa. Tytułowa bohaterka swoim zachowaniem mogła szokować ówczesnych odbiorców -- taki cel zresztą obrała sobie Jane Austen -- jednak dzisiaj jej osoba zbytnio nie gorszy. Współcześnie można ją oceniać, jako pustą panienkę, której jedyną rozrywką jest interesowanie się cudzym życiem. Dużo bardziej denerwującą postacią jest ojciec Emmy. Ten zdawałoby się poważny mężczyzna w sile wieku, zachowuje się jak nie przymierzając rozkapryszone dziecko. Mi osobiście nasunęło się skojarzenie z Emilią Korczyńską, bohaterką "Nad Niemnem". Emilia wiecznie cierpiała na globus (wyjaśnienie dla młodych czytelników: zaburzenie przewodu pokarmowego, które objawia się wrażeniem ściskania w gardle, duszenia i drapania. Ustępują one podczas jedzenia lub picia i nie towarzyszą im zaburzenia przełykania), czym utrudniała i zatruwała życie najbliższym. Pan Woodhouse natomiast bał się wszystkiego. Każda czynność, każde warunki atmosferyczne, jedzenie, picie, przejażdżka, spacer były idealną okazją do zachorowania, a nawet śmierci. Swoje fobie starał się narzucać również pozostałym bohaterom powieści. O ile Emmie współczułam, o tyle do jej ojca poczułam niechęć. Kolejną ciekawą postacią, którą mam wrażenie często spotykamy na swojej drodze jest gaduła panna Bates. Ona, jako nieliczna przedstawicielka warstwy niższej jest tolerowana w towarzystwie, które reprezentuje tytułowa bohaterka. Największą wadą panny Bates jest gadulstwo. Jej kwestie są bardzo rozbudowane, złożone z szeregu dygresji. Dodatkowo mówi tak dużo i tak szybko, że prawie niemożliwe jest jej przerwać słowotok. Nie będę charakteryzowała każdej postaci, bo w zasadzie na tych charakterystyka zbudowana jest, jak już wcześniej wspomniałam, fabuła. Żeby jednak nie było tak jednoznacznie źle wspomnę o tym, że są też bohaterowie pozytywni. Do nich należy między innymi pan Knightley -- mężczyzna w średnim wieku, zakochany w Emmie. Jego wielką zaletą jest to, że nie jest w niej ślepo zakochany. Niejednokrotnie strofuje dziewczynę, wytyka jej błędy. Sama fabuła jest przewidywalna, schematyczna. Nie jest to jednak wadą powieści, gdyż pozwala się skupić na rysach psychologicznych postaci. Jeszcze raz powtórzę, że jest to powieść uniwersalna, ponadczasowa. Czy odnaleźliście w którejś postaci siebie, swoich najbliższych, sąsiadów, przyjaciół? Myślę, że lektura "Emmy" jest świetną okazją do takich poszukiwań i porównań. Dzięki temu można wyciągnąć wniosek, że zmieniają się czasy i ludzie, a pewne cechy charakteru są wieczne -- przechodzą z pokolenia na pokolenie. http://jastulatka.blogspot.com/2015/04/jane-austen-emma.html

Informacje dodatkowe o Emma:

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Data wydania: 2012-03-21
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 0-19-280237-2
Liczba stron: 406
Dodał/a opinię: papetka