Stanisław Wyspiański. Artysta i wizjoner

To mogłaby być najkrótsza na świecie recenzja książki: ACH! Ale zdaję sobie sprawę z tego, że to trochę za mało i niezbyt merytorycznie, więc postaram się te achy rozwinąć – ale ostrzegam: będzie to pean ku czci, więc jeśli ktoś nie lubi zbytniego chwalenia, może dalej nie czytać. Niech mu wystarczy stwierdzenie, że książka „Stanisław Wyspiański. Artysta i wizjoner” jest po prostu świetna, i to pod każdym względem: szaty graficznej, warstwy tekstowej, dokumentacji. No, może jedno zastrzeżenie mam: jest za ciężka. Dosłownie – sporo waży 😊

Tym, co zwróciło moją uwagę w pierwszej kolejności była oczywiście okładka – przepiękna, kolorowa, z cudną reprodukcją obrazu mistrza – portretu Elizy Pareńskiej. Mała dziewczynka w otoczeniu wspaniałych, nasyconych kolorów, tak charakterystycznych dla Stanisława Wyspiańskiego przyciąga wzrok. Bywa tak, że piękna, bogato zdobiona okładka skrywa pustą treść – ale to nie ten przypadek. W tej książce piękna forma skrywa bardzo bogatą, a przy tym dobrze zaprezentowaną treść – dlatego właśnie tak się zachwyciłam. Wydawnictwo dołożyło starań, żeby zaspokoić gust czytelnika i sprawić mu maksimum satysfakcji – wydanie jest piękne, eleganckie, dopracowane w każdym szczególe. Autorka wykonała ogromną pracę badawczą, sięgnęła po materiały źródłowe, wypowiedzi ludzi współczesnych Wyspiańskiemu, dokumenty, zdjęcia i obrazy, tworząc w ten sposób wspaniałe dzieło nie tylko o wielkim artyście, ale też – o czasach, w jakich żył, ludziach, którzy go otaczali (wiele dowiemy się stąd także o Janie Matejce, który był nauczycielem Stanisława Wyspiańskiego) i mieście, z którym związał się najbardziej – czyli o Krakowie. A wszystko to podane jest w sposób ciekawy i zajmujący, nie są to nudne wyliczenia dat i zdarzeń, tylko opowieść o tym, jak kształtował się gust i charakter jednego z najwybitniejszych i najwszechstronniejszych polskich artystów.

Książka zawiera wiele cytatów z innych dzieł i opracowań dotyczących Wyspiańskiego, a także – ogromną liczbę reprodukcji, zdjęć, szkiców. Fotografie są wyraźne, przepiękne – i stanowią wielki atut tej książki. Bardzo spodobało mi się również to, że te ilustracje nie są takim zwyczajnym ozdobnikiem, tylko ściśle współgrają z treścią książki i uzupełniają ją – nie trzeba cofać się, żeby obejrzeć coś, o czym autorka wspomina kilka stron dalej. Świetnie skomponowany album, a właściwie – albumowa biografia wspaniałego artysty.

Autorka jest historyczką sztuki i dzięki temu wspaniale analizuje tajniki warsztatu Stanisława Wyspiańskiego, mówi o zmieniającym się stylu, wszechstronności artysty i niezwykłej kreatywności.

Tym, co bardzo mi się podobało w tej pracy, były również informacje o Krakowie z czasów Matejki i Wyspiańskiego – o przemianach, jakich dokonywano, o unowocześnianiu miasta, którego ofiarą padło kilka wspaniałych budowli, o walce Matejki o zachowanie murów obronnych i dawnej architektury (niestety, w wielu punktach – przegranej…). Wszystko to sprawia, że książkę czyta się jak interesującą powieść o niezwykłych czasach i niezwykłych ludziach. Powieść, która wciąga w swój świat i przyciąga tak, że nie chce się jej odłożyć.

Komu spodoba się ta książka? Osobom zainteresowanym historią Krakowa, historia sztuki, no i życiem słynnego malarza. Czytelnikom, których interesują anegdoty z życia znanych postaci. Każdemu, kto lubi biografie. I miłośnikom sztuki – bo obrazów, reprodukcji (nie tylko autorstwa Wyspiańskiego) jest w niej bardzo dużo. Myślę, że może być też świetnym materiałem dla uczniów i studentów – dzięki tej książce można przyswoić sobie szeroką wiedzę o Stanisławie Wyspiańskim, w sposób ciekawy i tak jakby „mimochodem”, bezboleśnie.

Podsumowując: „Stanisław Wyspiański. Artysta i wizjoner” to pełna i pięknie wydana biografia jednego z najwybitniejszych artystów polskich, wzbogacona o tło historyczne i obyczajowe, a także ciekawostki z życia Krakowa i współczesnych Wyspiańskiemu ludzi. Przepięknie wydane działo, godne wybitnego artysty, którego dotyczy. 

Informacje dodatkowe o Stanisław Wyspiański. Artysta i wizjoner:

Wydawnictwo: SBM
Data wydania: 2019 (data przybliżona)
Kategoria: Biografie, wspomnienia, listy
ISBN: 978-83-8059-722-8
Liczba stron: 240
Język oryginału: polski
Dodał/a opinię: Joanna Tekieli

Tagi: bóg