Stramer
Mikołaj Łoziński

Powieść Mikołaja Łozińskiego pt.  „Stramer” jest powieścią niezwykle intrygującą i wielowątkową.

Autor jest polskim pisarzem i zarazem scenarzystą, zdobywcą nagrody Paszport „Polityki”.

Historia opowiada o dwóch braciach, z których jeden pozostał za oceanem, a drugi przyjechał do Polski, do Tarnowa, gdzie wkrótce założył rodzinę. Ben – brat za wielką wodą – wydaje się być osobą doskonałą. A przynajmniej za taką uważa go Nathan, który często pisze do brata listy, w których informuje go o nowym biznesie, jednocześnie oczekując błogosławieństwa i wsparcia w postaci pieniędzy. Błogosławione wsparcie zza wielkiej wody pojawia się dosyć regularnie. Są to dolary umieszczone w liście i zawsze zawinięte w bibułkę, od której farbują.

Nathan często prosi brata w listach, by nie przesyłał w ten sposób pieniędzy. Ben pozostaje jednak głuchy na jego prośby. Starszy brat stara się w ten sposób wspierać dobrym słowem i pieniędzmi swoją rodzinę. Jednocześnie niewiele wspomina o własnej. Wysłuchuje tylko swojego brata, czytając jego listy. Nathan jest tym mniej zaradnym bratem. Co chwilę podejmuje nowe próby założenia własnej działalności. A później ciężko choruje na coś, co jego żona, kobieta zajmująca się domem, nazywa grypą żołądka. Mąż przez kilka dni nie podnosi się z łóżka, nie zajmuje się domem, ani nie bierze udziału w posiłkach i innych działaniach na rzecz swojej rodziny.

Każdy kolejny, zakładany przez niego biznes zostaje szybko „zrównany z ziemią”. W biznesy ojca jest angażowana cała rodzina. On sam bierze nad nim pieczę; bezmyślnie się przygląda, a raczej – jak sam mówi – dogląda z bezpiecznej odległości działań swojej rodziny.

Kiedy otwiera bar „U Stramerów” jego głównym zajęciem jest przyglądanie się, jak kobiety z jego rodziny przyrządzają potrawy dla gości, wyczekiwanie przed wejściem na klientów oraz przyglądanie się szyldowi i zewnętrznej oprawie baru.

Kiedy kolejny  interes spełza na niczym, zaczyna ciężko chorować. I to inni w tym momencie muszą za niego martwić się o pieniądze.

Jego starsi synowie np. Rudzik, czy Hesio uczą się na tyle dobrze, by móc udzielać korepetycji. Młodsze dzieci, gdy dorosną, też będą się tym zajmować.

W przyszłości rodzina zostanie podzielona przez poglądy polityczne. W czasach, gdy toczy się historia socjalizm i komunizm mają się bardzo dobrze. Jedni wyznają jedno, inni drugie. Czasem biorą udział w niebezpiecznych, zagrażających ich życiu akcjach. Trafiają nawet w swoim czasie do więzienia.

Kiedy jednak trzeba uciekać, potrafią się sprężyć i wspólnie działać, nawet, jeśli cała akcja zakończy się fiaskiem.

W miarę upływu lat kolejne dzieci wyprowadzają się z Tarnowa do okolicznych miast i ich matka rzadko widzi ich wszystkich razem przy wspólnym stole, czego z biegiem czasu coraz bardziej żałuje.

Studia, a później praca i życie rodzinne pochłaniają tyle wolnego czasu, że nie starcza ich już na odwiedziny u rodziców, czy bliższe kontakty z innymi.

Ich życie upływa pod znakiem aktywnych działań i wspierania własnej rodziny.

Każdy rozdział opowiada o poszczególnym członku rodziny. Świadczy o tym jego tytuł, który jest zarazem imieniem jednego z bohaterów powieści.

Zakończenie jest zdecydowanie przeciągnięte, choć muszę przyznać, że mimo wszystko wyciska z oczu łzy. Łzy spowodowane przywiązaniem emocjonalnym i psychicznym do opisywanych przez autora osób i zdarzeń.  Osoby, które w niej występują są trójwymiarowe i niezwykle drobiazgowo stworzone i opisane. Wierzy się w ich istnienie. Czuje się potrzebę zainteresowania się losem i emocjami poszczególnych osób.

Powieść jest pisana nieskomplikowanym, lecz bardzo obrazowym i łatwo przyswajalnym językiem, co sprawiło, że mimo dłużyzn, historię bardzo szybko „się połyka”.

Na pewno sięgnę jeszcze po inne powieści tego autora, bo jest jedną z niewielu polskich autorów, których powieści czyta się z zapartym tchem.

Informacje dodatkowe o Stramer:

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Data wydania: 2019-10-16
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 9788308069462
Liczba stron: 440
Dodał/a opinię:

Tagi: bóg Proza literacka