Recenzja książki: Tylko dla Twoich oczu

Recenzuje: Karolina Mucha

Kalectwo – inność – wykluczenie.

Litość – lekceważenie – śmiech – pogarda.

To wcale nierzadki scenariusz. Nawet dziś, w czasach, gdy o tolerancji czy potrzebie pomagania słabszym mówi się często i głośno.

A jaki los czekał kalekę pięćset lat temu? Kim mógł zostać upuszczony i okaleczony w niemowlęctwie Jakub?

Z widocznym na pierwszy rzut oka garbem, twarzą wciąż skierowaną ku ziemi, nie miał przed sobą szerokich perspektyw. Wiejskie dziwadło, popychadło, obiekt drwin i śmiechu – co więcej mogła mu przynieść przyszłość? Zwłaszcza, że urodził się na jednym z licznych końców świata – w maleńkiej wsi, odciętej od „wielkich” spraw tak bardzo, że nawet dla własnych mieszkańców pozostających anonimową.

Ale Katarzyna Ryrych, tworząc swego nietuzinkowego bohatera, obdarzyła go nie tylko charakterystycznym wyglądem, lecz – a może przede wszystkim – także niepospolitym charakterem i... szczęściem. Wygrany w karty przez wędrownego sztukmistrza (o wielu imionach, profesjach i zdolnościach), wyruszył w świat ku przygodom, o jakich wcześniej nawet nie śnił. Zaznał życia o wiele bogatszego niż większość jego rodaków – potencjalnych prześladowców. Zdobył wiedzę, umiejętności, a nade wszystko znajomości, które całkowicie odmieniły jego historię.

Nie był już dziwadłem. Nie był nawet kaleką. Co więcej – został czyimś opiekunem i mistrzem. A nawet cieszącym się uznaniem (i powodzeniem u kobiet) pieśniarzem.

Tylko dla twoich oczu to wielowątkowa powieść historyczna. Ale czy tylko? Wpisując prezentowane wydarzenia w realia XVI-wiecznej Polski i Czech, autorka zadbała również o wplecenie w fabułę wątków bliskich współczesnym czytelnikom. Wspomniany już problem kalectwa i wykluczenia społecznego (także w kontekście innego ważnego bohatera – praskiego kata, piętnowanego w związku z wykonywaną profesją), jak również pytania o determinanty ludzkiej egzystencji nadają powieści charakter uniwersalny. W połączeniu z intrygującą tajemnicą, wciągającą akcją i wprawnym piórem Katarzyny Ryrych czynią zaś książkę wciągającą lekturą.