Martwe Mleko

Już dawno żadna recenzja nie była dla mnie tak wielkim wyzwaniem. I to wyłącznie dlatego, iż nie ważne jakich pochlebstw użyję, nie będą one w pełni odzwierciedlać tego, jak genialna jest ta książka.

Już pierwsze kilka zdań tej książki spowodowało, że zostałam wciągnięta do świata będącego swoistym polem do głębokich refleksji.

"Martwe mleko" to powieść dotykająca przyziemnych problemów, niekiedy zakorzenionych jeszcze w dzieciństwie, często traumatycznym, spędzonym w patologicznym środowisku, tam, gdzie rękę na żonę podnosi się dla zasady.

Poznajemy Agatę, mieszkającą w obecnym Szczecinie, w bogatej rodzinie, która nie chce skończyć jak matka alkoholiczka, czy ojciec gbur i tyran. Dziewczyna ma na swoim koncie kilka niefortunnych decyzji, ale pragnie zmiany, poszukuje impulsu niezbędnego do wskazania jej, którą ścieżką życiową podążyć, aby nie stać się wierną kopią zepsutych rodziców.

Autor przenosi nas także do 1943 roku, gdzie na ziemi świętokrzyskiej zjawia się sam diabeł w ciele niemieckiego oficera. Bezlitosny, wyrachowany, ślepo wyznający ideologię małego człowieka, krok po kroku realizujący to, co było jego założeniem. Przynosi cierpienie, ból, stratę, a w końcu śmierć. Zostawia także traumy, które nieprzerwanie będą się trzymać człowieka niczym lep i nie opuszczą go do końca jego dalszego życia.

To opowieść o problematycznym "wczoraj" i dającym nadzieję "jutro". Tak niepozorna historia, a mająca tak wiele do przekazania. Przenosi nas do świata ukazującego ulotność, kruchość życia, pustkę, samotność. Do świata przewrotnego, który na drodze życia stawia ludzi, którzy pozornie nie mają ze sobą nic wspólnego. 

To niespotykany, magnetyzujący, przejmujący splot ludzkich dramatów, traum, niepowodzeń, pragnień oraz nadziei, które dotykają najczulszych strun duszy. "Martwe mleko" jest opowieścią daleką od komfortu, zaś pełną niezapomnianych treści zgłebiających meandry umysłu człowieka. To historia, w której chce się zatracać, rozważać jej istotę, rozmyślać, a potem długo, długo milczeć.

Dla kogo?

Dla osób potrafiących czytać między wierszami, umiejących dostrzec wrażliwość wyzierającą z każdego przeczytanego zdania. Autor emocjami maluje niezwykłe obrazy, które pozostawiają trwały ślad w sercu i umyśle czytelnika. Po stokroć polecam!

z wojną przyszło ciemne 

rozsiadło się wygodnie 

chłonęło oddechy wzajemne 

drżało mrokiem nieprzytomnie

na stole rosół i strach 

ona czeka i przez oficera drży 

na stole jak w złych snach 

lęk i ból, co aż się skrzy

i duszki wnet przyszły 

w pierś się wbiły głęboko 

wraz z brata dotykiem wyszły 

gdzieś poszybowały wysoko

z wojną złe do nich przybyło 

od diabła, nieludzkie i czarne 

i martwe mleko w niej było 

a słowa te wszystkie na marne

gruba byłam i gęsta 

skrawkami życia się stałam 

we mnie niepewność tak częsta 

i drżąca, zagubiona czekałam

we mnie nic już więcej 

nade mną tamto trzepoce 

pusta, niczyja w udręce 

wiatr życia we mnie łomoce

We mnie. 

Na mnie. 

Pode mną. 

Nic.

Wszystko, co nie jest warte nic.

A może coś jednak?

Zdeptana, gęsta, niepuszysta.

W nieznaną stronę idę.

Nie osłoni nic mnie oprócz tego, co czuć chcę.

A to tylko pustka i wyrwa głęboka.

Wiadomość tylko napiszę.

Do niej. Do tej, której nie ma.

Już nie! Bez niej znów nic.

Ojciec uderza, matka pije.

W kuchni rosół i cisza.

Muszę wyjść. 

Gdzieś.

Przed siebie. 

Za sobą.

Nie zostawiam nic. 

Będę pamięcią.

„Martwe mleko" odczuwaniem jest i pamięcią. Oddałam tej książce swoją całość. Bez cząstek, bez pozorów. A ona mnie mocno opatuliła smutkiem. Przez tę żywą prozę brnęłam z nadzieją. A ona o wojnie brzmi między słowami, gdzie na stole rosół i śmierć. O miłości, która krwią spłynęła. Zakopana w dole wojennej ciemności. O traumie też, co oddech zabierała. Duszkami wyzierała, złe narodziła. I mleko martwe też tam było. A Albert Hugo Schuster jak diabeł przy stole siedział.

Tu można się rozpaść, by poczuć. I można poskładać się z tego, co pamiętać trzeba. Świętokrzyska ziemia przeszłości i szczecińska współczesna droga. Trzeba być gotowym, by zrozumieć, co wojna odebrała, a czego nauczyła. Poetycki styl autora wyodrębnia emocje najpiękniej i najdojrzalej. Tak że łza kręci się w oku. I przypomina, co było. Co mogłoby być. I czego nie ma. Że z pustki też może się coś narodzić. Piękna ta literatura piękna. Polecam bardzo.

Czarowałam tę czarno-białą fabułę kolorowymi znacznikami... na nic się to zdało. Czarno-białe mam po niej myśli, czarno-białe refleksje nad życiem, czarno-biało widzę także siebie.

Na pytanie autora, czym jest dla mnie martwe mleko, odpowiedziałam - jeszcze nie znając fabuły: ,,Martwe mleko brzmi jak opowieść o utracie czegoś, co miało karmić, dawać życie, a stało się ciężarem. To metafora złamanej obietnicy - miłości, macierzyństwa i bezpieczeństwa." Czy się pomyliłam? Niewiele, prawie wcale. Dziś dodałabym, że jest ono także trucizną, skazą, diabelskim przeznaczeniem, które pcha człowieka w zło, dusi i pozostaje z nim aż do końca. A wszystko to właśnie z braku miłości i poczucia bezpieczeństwa.

Dwie linie czasowe - subtelnie splecione jedną z postaci. Delikatność w przekazie emocji u autora jest na najwyższym poziomie. Słowa ułożone tak pięknie, że cytatami można by zapełnić niejedną przestrzeń.

Agatka - główna bohaterka. Krytyczna wobec siebie, walcząca z demonami, brodząca w życiu, które oblepiło ja lepką mazią. Nie potrafi się z niej wydostać. A może wcale nie chce - bo w tym kokonie bywa bezpiecznie. Ma czarny pas w składaniu obietnic. Jest gęsta, ale nie gruba, na pewno nie puszysta. Czaruje słowami rzeczywistość, by przetrwać, by doczłapać do kolejnego dnia. Zła o przeszłość, niepewna jutra, niepogodzona z dzisiaj. Pokryta impregnatem, przez który wszystko po niej spływa. Otoczona permanentnym brakiem miłości i uwagi. Słowa ,,kurczaczku", ,,kochanie", wypowiadane bez pewności, stają się pustym frazesem.

To książka o walce z nałogiem w różnych odsłonach. O ludzkich demonach, o pustce, o pragnieniach, które - jak bańki mydlane - rozpryskują się natychmiast. Nietrwałe, źle osadzone w życiu bez miłości.

To książka piękna.

,,Życia są nam przeznaczone z zakończeniem i nie jest to nawet przeznaczenie, bo w przeznaczeniu kryje się jakaś nadzieja, złudzenie siły na tyle świadomej siebie, że chce się jej o czymś zdecydować, a życie to rola, którą bezwiednie gramy".

Wystarczy kilka pierwszych zdań i już jesteś w samym środku historii, która delikatnie dotyka duszy, z premedytacją szarpie struny ciekawości, z wyczuciem otwiera przestrzeń do świata tuż obok i tego tak daleko stąd..

Poznajemy Agatę. Młodą kobietę na rozdrożu życia. Córkę ,,wziętego adwokata i uciekającej przed życiem alkoholiczki". Dziewczynę, która dla swojego psychicznego komfortu postanowiła zrobić ,,coś dobrego". ,,W krainie sexu, Amolu i żylaków", to jest, w Centrum Seniora - sprawdzić się roli wolontariuszki. To tu Agata poznaje zupełnie ,,inny" świat i a my - historie ludzi, których życiowe doświadczenia zweryfikowały ogląd świata i sensu istnienia. Mamy tu wcale nie czarno - biały obraz niekończącej się bitwy dobra ze złem, ścierania się prawd i półprawd, prób łapania się za ,,strzępki wątłej nadziei" i poszukiwania sposobu, jak ,,jutrem naprawić zepsute wczoraj". W tle skomplikowane i z każdą stroną prące do przodu ,,dziś" i mroczne, wyryte jak piętno w czyjejś pamięci ,,kiedyś"..

,,Martwe mleko" to zapadająca w pamięć opowieść zdolna oczarować głębią, stylem i emocjami. ,,O zbrodni bez kary", ,,końcu, co nie chciał nadejść", niewidzialnej klamrze spinającej przeszłość i przyszłość, o sensie czekania i bezsensie niecierpliwości, o tym, że człowiekowi może się odbić nie tylko ,,martwym mlekiem", ale i brakiem pokory, pychą i naiwnością... I w końcu ,,o tym, że wszystko po drodze jest tylko przystankiem".

Polecam.