Co się działo z nazistami po II wojnie światowej?
Dokąd uciekali?
Znajdowali schronienie nie tylko w Ameryce Południowej, lecz także na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Europie.
Budowali potęgi agencji wywiadowczych - od CIA po KGB, a nawet Mosad.
Opracowane przez nich metody przesłuchań są stosowane do dziś.
Przez lata pozostawali bezkarni, a niektórych nigdy nie rozliczono z popełnionych zbrodni.
Reinhard Gehlen, dawny członek sztabu generalnego Wehrmachtu, po wojnie zaoferował aliantom układ: informacje za ochronę. Okazał się tak wpływowy, że jego imieniem nazwano komórkę CIA, która zbierała informacje o słabościach ZSRR.
Alois Brunner, funkcjonariusz gestapo, wysłał na śmierć tysiące Żydów. Po wojnie ukradł znajomemu tożsamość i z jego paszportem wyjechał na Bliski Wschód. Nielegalnie sprzedawał broń - i Amerykanom, i Sowietom. Był szpiegiem syryjskich służb wywiadowczych, a izraelscy agenci próbowali go zabić. Na emeryturze mieszkał w Damaszku i hodował króliki.
Otto Skorzeny, członek sił zbrojnych SS, po wojnie dał się zwerbować agentom Mosadu. Choć - jak wielu jego byłych kolegów - wprost mówił, że wciąż wierzy w nazizm, pracował na rzecz państwa żydowskiego.
Dlaczego tak wielu nazistów nigdy nie zostało osądzonych? Komu były potrzebne umiejętności, które zdobyli pod skrzydłami Hitlera?
Dzięki niepublikowanym wcześniej źródłom, m.in. dokumentom Mosadu, Danny Orbach obnaża skalę nazistowskich wpływów. Demaskuje hipokryzję państw, które oficjalnie potępiły zbrodniczą ideologię, a równocześnie dawały schronienie najbliższym współpracownikom Hitlera i dzięki ich wpływom rozwijały swoje potęgi. Nasuwa się też wciąż aktualne pytanie: jakie są konsekwencje pobłażania zbrodniarzom?
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 2025-02-12
Kategoria: Biografie, wspomnienia, listy
ISBN:
Liczba stron: 384
Przeczytane:2025-08-18, Ocena: 5, Przeczytałam, 52 książki 2025,
Danny Orbach w swojej książce "Naziści po wojnie. Kariery ludzi Hitlera" podejmuje trudny, lecz niezwykle ważny temat powojennych losów nazistowskich zbrodniarzy i ich wpływu na kształtowanie współczesnej geopolityki. Książka, oparta na niepublikowanych wcześniej źródłach, rzuca światło na to, jak wielu nazistów uniknęło odpowiedzialności za swoje czyny i znalazło schronienie w różnych zakątkach świata – od Ameryki Południowej, przez Bliski Wschód, po Europę i Stany Zjednoczone. Autor nie tylko opisuje ich ucieczki, ale również ukazuje, jak umiejętności zdobyte w czasach III Rzeszy zostały wykorzystane przez nowe mocarstwa, takie jak CIA, KGB czy Mosad.
Jednym z najbardziej intrygujących wątków jest historia Reinharda Gehlena, byłego członka sztabu generalnego Wehrmachtu, który zaoferował aliantom informacje w zamian za ochronę. Jego działania doprowadziły do stworzenia organizacji wywiadowczej, której działalność wpłynęła na zimnowojenną rywalizację. Podobnie kontrowersyjną postacią jest Alois Brunner, funkcjonariusz gestapo odpowiedzialny za śmierć tysięcy Żydów. Po wojnie, pod fałszywą tożsamością, prowadził działalność szpiegowską i handlował bronią na Bliskim Wschodzie, unikając sprawiedliwości do końca życia. Orbach porusza także przypadek Otto Skorzeny'ego, członka SS, który po wojnie stał się agentem Mosadu, mimo że otwarcie deklarował swoją wierność ideologii nazistowskiej.
Książka koncentruje się na mechanizmach, które pozwoliły nazistowskim zbrodniarzom nie tylko uniknąć kary, ale również odegrać istotną rolę w kształtowaniu struktur wywiadowczych i politycznych powojennego świata. Autor nie boi się stawiać trudnych pytań o hipokryzję państw, które oficjalnie potępiały nazizm, ale jednocześnie korzystały z wiedzy i doświadczenia jego prominentnych przedstawicieli. Orbach podkreśla, że przymykanie oka na zbrodniczą przeszłość wielu z tych ludzi miało daleko idące konsekwencje i mogło wpłynąć na rozwój współczesnych konfliktów i metod prowadzenia wojen.
Styl autora jest rzeczowy, ale jednocześnie angażujący. Orbach umiejętnie łączy analizę historyczną z narracyjnym podejściem, co sprawia, że książka jest przystępna zarówno dla pasjonatów historii, jak i dla osób dopiero zaznajamiających się z tematem. Wykorzystanie szerokiego wachlarza źródeł nadaje publikacji wiarygodności, a jednocześnie pozwala na rzucenie nowego światła na pewne mniej znane aspekty powojennej rzeczywistości.
Podsumowując, "Naziści po wojnie. Kariery ludzi Hitlera" to niezwykle ważna i poruszająca lektura, która pokazuje, że historia nazizmu nie zakończyła się w 1945 roku. Orbach odsłania brutalną prawdę o powojennym świecie, w którym polityka i wywiad często stawały ponad sprawiedliwością. To książka, która zmusza do refleksji nad mechanizmami władzy i moralnością decyzji politycznych, a jej przesłanie pozostaje aktualne także dziś.