Dwie nowele niezrównanej Tove Jansson.
Kamienne pole (prze³. Teresa Ch³apowska) to historia Jonasza, który przeszed³ na emeryturê. Zamierza w tym czasie napisaæ biografiê niejakiego Igreka. Mimo ¿e dopada go niemoc twórcza, wytrwale zbiera materia³y do ksi±¿ki. Jednocze¶nie zaczyna wspominaæ w³asne ¿ycie i u¶wiadamia sobie ró¿ne niewygodne fakty, jak choæby brak bli¿szych relacji z w³asnymi córkami. Zdaje sobie sprawê z tego, jak czêsto ucieka³ od konfrontacji z ¿yciem w ¶wiat s³ów. Dokonuje bolesnego rozrachunku z w³asn± histori± i samym sob±.
O S³onecznym mie¶cie (prze³. Justyna Czechowska) sama Tove pisa³a tak: ,,Podró¿owa³am po Ameryce i pewnego wieczoru trafi³am na Florydzie do miasta, w którym by³o do¶æ cicho. Rano te¿ by³o pusto i cicho. Sta³am na ocienionym ro¶linami ganku, po lewej i prawej ci±gn±³ siê szpaler identycznych ganków. Cisza by³a niemal przera¿aj±ca.
Wtedy zda³am sobie sprawê, ¿e jestem w S³onecznym mie¶cie, mie¶cie dla osób w podesz³ym wieku, mie¶cie, w którym s³oñce ¶wieci przez ca³y rok, mie¶cie nakierowanym na odpoczynek i ¶wiêty spokój. Nazwa³am je St. Petersburg. I u mnie nie jest ciche, jest tak dzikie i ekscytuj±ce, jak ka¿de inne miejsce na ¶wiecie. Stara³am siê napisaæ ksi±¿kê o tym, co to znaczy, gdy cz³owiek siê zestarzeje. I gdy siê zakochuje".
Tove Jansson (1914-2001) najwybitniejsza fiñska pisarka, znana na ¶wiecie jako autorka serii o Muminkach, malarka, rysowniczka, autorka komiksów. Zosta³a uhonorowana Nagrod± Szwedzkiej Akademii w 1994, a w 1966 odznaczona Medalem Hansa Christiana Andersena - miêdzynarodow± nagrod± dla twórców ksi±¿ek dla dzieci. W wydawnictwie Marginesy ukaza³y siê Wiadomo¶æ oraz Córka rze¼biarza, a tak¿e Listy Tove Jansson.
Wydawnictwo: Marginesy
Data wydania: 2017-02-14
Kategoria: Literatura piêkna
ISBN:
Liczba stron: 304
Tytu³ orygina³u: Solstaden
W 2014 roku obchodzimy setn± rocznicê urodzin Tove Jansson - twórczyni Muminków, sympatycznych trolli znanych czytelnikom na ca³ym ¶wiecie...
Po raz pierwszy w Polsce ukazuj± siê komiksowe opowie¶ci o Muminkach autorstwa samej Tove Jansson. Ta znakomita pisarka by³a te¿ rysowniczk±, która nie...
Przeczytane:2017-02-28, Ocena: 5, Przeczyta³am, 80 ksi±¿ek 2017,
Bez w±tpienia Tove Jansson wiêkszo¶ci czytelników kojarzy siê g³ównie z Muminkami. Dotychczas i ja nale¿a³am do tego grona, nie zna³am innej twórczo¶ci tej¿e autorki. S³oneczne miasto, zawieraj±ce w sobie dwie krótkie powie¶ci, wyda³o mi siê idealn± pozycj± do rozpoczêcia przygody z proz± dla doros³ych spod jej pióra. Sam opis ksi±¿ki wywar³ na mnie pozytywne wra¿enie. W wiêkszo¶ci wspó³czesnych powie¶ci g³ównymi bohaterami s± ludzie m³odzi, przede wszystkim nastolatkowie i doro¶li przed trzydziestk±, podczas gdy w S³onecznym mie¶cie g³ówny prym wiod± emeryci. Jest to mi³a odmiana, odskocznia od mi³osnych uniesieñ i schematów, co¶ absolutnie - przynajmniej dla mnie - nowego. Ta tematyka bardzo przypad³a mi do gustu, zestawienie m³odo¶ci i staro¶ci, mimo ¿e miejscami autorka schodzi³a na tory depresyjnego my¶lenia, przejmuj±cego smutku - motywów przemijania i rzeczy utraconych. Tove Jansson opisuje wszystko niezwykle realistyczne, jej historie oraz emocje wyda³y mi siê bardzo prawdopodobne i nie zdziwi³abym siê, gdyby odnalaz³y odniesienie w jej prawdziwym ¿yciu. (...) jak to mo¿liwe, ¿e ten, kto tak wielbi prawdê, musi byæ wy¶miewany, a ten, kto pragnie sprawiedliwo¶ci, nie potrafi o ni± zawalczyæ!
Obie powie¶ci czyta³o mi siê wspaniale, mimo ¿e na pocz±tku gubi³am siê w bohaterach i nie do koñca rozumia³am zamys³ S³onecznego miasta. Mnóstwo tu staruszków, skrajnie ró¿nych od siebie, ale pod jednym wzglêdem podobnych - wszyscy zostali porzuceni. Mimo odepchniêcia przez rodziny, staraj± siê oni ¿yæ pe³ni± ¿ycia, odnajduj±c pozytywy w swojej sytuacji, czêsto te¿ we wspomnieniach (choæ te potrafi± tak¿e zasmuciæ lub wywo³aæ w nich melancholijny stan). Na przyk³ad, jedna z bohaterek, która nigdy nie by³a w knajpie - udaje siê do niej, a inny bohater oczekuje listu od Jezusa. No i jest jeszcze piêkne otoczenie, s³oñce i bezkresne morze... - (...) Sporo robi siê dla emerytów. Proszê mi wierzyæ, nie istnieje na ¶wiecie miejsce, gdzie robi siê dla nas tak wiele. Zawsze jest lato, no i to morze dooko³a!
Kamienne pole, druga z powie¶ci, skupia siê g³ownie na jednej postaci, Jonaszu, dziennikarzu przechodz±cym na emeryturê. Jest to postaæ do¶æ egoistyczna w d±¿eniu do celu, id±ca po trupach, konkretnie relacji z rodzin±. Jonasz skupia siê na pisaniu, z którego wcale nie jest zadowolony, a swoje niespe³nienie wy³adowuje na najbli¿szych. Zagl±daj±c do swej przesz³o¶ci, stopniowo odkrywa, ¿e tak pozwoli³ poch³on±æ siê pisarstwu, które nie da³o mu tak naprawdê nic, ¿e po¶wiêci³ nie tylko swoje szczê¶cie, ale i szczê¶cie swojej rodziny. Zaniedba³ j± ca³kowicie dla czego¶, co nie by³o tego warte... To zarazem do¶æ przygnêbiaj±ca, jak i zachwycaj±ca powie¶æ, w której autorka krytycznie ukaza³a temat pisarstwa, tudzie¿ oddania siê bezsensownej karierze, która na staro¶æ nie pozostawia cz³owiekowi nic poza gorycz±... Tove Jansson w obu tych powie¶ciach ods³oni³a przede mn± now± twarz - posêpnej my¶licielki, moralistki, ale i nietypowej gawêdziarki, która wiecznie zdaje siê mieæ co¶ na koñcu jêzyka. Jej opowie¶ci poch³aniaj± czytelnika i zmuszaj± do refleksji oraz samooceny naszego dotychczasowego postêpowania, a bajeczny styl opowiadania wyj±tkowo temu sprzyja. S± to jednocze¶nie historie s³oneczne i radosne, zimne i twarde jak kamienie - zupe³nie jak ich tytu³y. Polecam tê ksi±¿kê serdecznie, nie zawiedziecie siê i - byæ mo¿e - zmienicie co¶ w swoim ¿yciu. Nie mogê przestaæ my¶leæ o tych powie¶ciach.