granice.pl
Newsy
Miała 17 lat, gdy uciekała z domu dla żonatego kochanka. Potem napisała książkę, którą poznał cały świat. Oto Mary Shelley

Miała 17 lat, gdy uciekała z domu dla żonatego kochanka. Potem napisała książkę, którą poznał cały świat. Oto Mary Shelley

Data: 2024-08-30 11:12:47 | Ten artykuł przeczytasz w 6 min. Autor: Martyna Kozieł

Od najmłodszych lat objawiała się jej buntownicza natura, a w wieku nastoletnim uciekła z domu wraz z mężczyzną, który był już żonaty, co wywołało niemały skandal. Tak wyglądało życie osobiste pisarki Mary Shelley, której dzieło później poznał cały świat.

Mary Shelley - grafika ^{fot. Obraz Mary Shelley / Richard Rothwell / domena publiczna}

Mary Shelley była angielską pisarką i poetką epoki romantyzmu tworzącą w nurcie powieści gotyckiej. Autorka powieści Frankenstein – poza łatką wielkiej pisarki – ma jeszcze kilka innych: to córka anarchisty i feministki uciskana przez zasady obowiązujące w społeczeństwie. Nie stroniła od skandalów, a jeden z nich miał ogromne znaczenie dla jej życia osobistego.

Mary Shelley – buntowniczka od urodzenia?

Mary Shelley przyszła na świat 30 sierpnia 1797 roku w Londynie. Niemal od początku jej życie było naznaczone tragedią. Matka zmarła dziesięć dni po porodzie, pozostawiając swoją imienniczkę pod opiekę ojcu. Warto jednak wspomnieć o rodzicach tej słynnej pisarki, którzy wyróżniali się z ogółu społeczeństwa. Nie bali się opinii publicznej i żyli zgodnie ze swoim zasadami. Jej matką była Mary Wollstonecraft, czyli intelektualistka i feministka zaciekle walcząca o prawa i edukację dla kobiet. Ojcem był natomiast William Godwin – publicysta, powieściopisarz, pastor, a także anarchista. Do dziś uważa się go za jednego z najwybitniejszych myślicieli epoki.

Tę dwójkę połączyła prawdziwa miłość. Spotkali się w Londynie i podczas towarzyskich wieczorów nie mieli dość swojego towarzystwa. Ich intelektualne dyskusje nie miały końca. Chociaż otwarcie krytykowali instytucję małżeństwa, to i tak się pobrali. Po tym jak Wollstonecraft zmarła, Godwin w liście do przyjaciela napisał:

Jestem przekonany, że nie ma na świecie nikogo, kto mógłby się z nią równać. Wiem z doświadczenia, że oboje byliśmy ukształtowani, by dać sobie nawzajem szczęście. Nie spodziewam się, bym kiedykolwiek mógł być jeszcze szczęśliwy.

Żonaty kochanek – kim była wielka miłość Mary Shelley?

Na przestrzeni kolejnych lat Mary musiała sobie radzić z niezbyt przyjazną macochą, chorobami, a także szkocką szkołą z internatem. W 1812 roku powróciła do domu na siedem miesięcy i poznała tam Percy’ego Bysshe’ego Shelleya oraz jego żonę Harriet. Mężczyzna urodził się w arystokrackiej rodzinie, co jednak wcale mu nie odpowiadało.

Pośmiertny portret Shelleya autorstwa Josepha Severna / domena publiczna

Percy dorastał w złotej klatce, której szybko zaczął nienawidzić. Uczył się na Uniwersytecie Oksfordzkim i do pewnego momentu żył zgodnie z tym co zaplanowała dla niego jego rodzina. Pragnął on takiego życia, jakie miała Mary dorastająca w gospodarstwie wśród inteligencji i literatów. Napisał więc do Godwina o tym jak inspirujące są jego dzieła. Uplasował się w pozycji ucznia i naśladowcy. W taki właśnie sposób stał się on stałym bywalcem w domu myśliciela.

Dwa lata później Mary na stałe wróciła do Anglii, a w jej domu nadal gościł pan Shelley, który miał już wtedy dwójkę dzieci. Siedemnastolatka spędzała dużo czasu z żonatym mężczyzną i zakochała się w nim z wzajemnością. On nie szczędził jej szczegółów na temat swojego beznadziejnego małżeństwa. Okazało się, że wraz z Harriet pospieszyli się z zawarciem związku i uczucia już zdążyły wygasnąć. Percy jednak nie chciał wierzyć w to, że nic z tym nie może zrobić. Podążał on za filozofią Godwina, która mówiła, że małżeństwo jest formą niewolnictwa i nie powinno raz na zawsze wiązać ludzi.

Miłość wyznana na cmentarzu

Pewnego dnia Mary i Percy udali się na grób matki dziewczyny i tam wyznali sobie płomienną miłość. Następnie powiedzieli o tym zarówno Godwinowi, jak i Harriet. Oboje byli przerażeni, gdy usłyszeli tę informację. Harriet błagała nawet Mary, by przestała się widywać z jej mężem. Godwin natomiast namawiał córkę do tego, by zerwała tę relację.

Przyszła pisarka jednak wiedziała lepiej, co ma robić. Była urodzoną buntowniczką. Dlatego też podczas pewnego mglistego poranka wraz z siostrą spakowały walizki i udały się na potajemne spotkanie z Percym. Wraz z nim uciekły do Europy, nie oglądając się za siebie.

Mary i Percy nigdy więc już w towarzystwie nie byli traktowani tak samo. Liczyli, że ludzie zrozumieją ich idealistyczną miłość, jednak wcale się tak nie stało. Percy został odcięty od rodziny, a Godwin nie chciał rozmawiać z córką. Parze więc szybko skończyły się pieniądze, co spowodowało ich rychły powrót do Anglii. Jednak nie zaznali tam spokoju. Czekało ich tam ukrywanie się przed komornikami i społeczny ostracyzm. Dodatkowo Mary była już w ciąży, niestety jej dziecko zmarło krótko po porodzie.

Tragiczne samobójstwo i początek nowego życia

Kłopoty finansowe pary skończyły się w momencie, w którym umarł dziadek pana Shelleya, co zapewniło poecie roczny dochód w wysokości tysiąca funtów. Kontynuowali oni wspólne życie bez ślubu. Pewnej jesieni jednak zostali dotknięci ogromną tragedią. Harriet Shelley popełniła samobójstwo, topiąc się w Tamizie.

Chociaż Mary odczuwała ogromne poczucie winy w związku ze śmiercią żony Percy'ego, to jednak krótko później para się pobrała. Pisarka wielokrotnie opisywała swoje cierpienia, które miały być zadośćuczynieniem za ten ogromny grzech. Po ceremonii zaślubin w końcu zakończyły się długoletnie spory między pisarką, a jej ojcem. Para mogła kontynuować dalsze życie.