Atatürk. Twórca nowoczesnej Turcji
Jerzy S. Łątka

Zamienił fez na europejski kapelusz. Zlikwidował kalifat w Turcji. Adolf Hitler porównywał jego postać do Józefa Piłsudskiego, marząc o spotkaniu z nim. Kim był Mustafa Kemal Atatürk, zwany jako ,,Ojciec Turków"? Atatürk, a właściwie Elew Mustafa Kemal, w ciągu swojego życia dokonał można powiedzieć, niemożliwych do przeprowadzenia reform. Dzięki swoim osobistym zdolnościom, twardej oraz nieugiętej postawie, potrafił przekształcić Turcję nazywaną ,,chorym człowiekiem Europy" w nowoczesne, świeckie państwo, które ponownie zaczęło się liczyć na arenie międzynarodowej. Napisanie ciekawej książki o twórcy nowoczesnej Turcji nie jest zadaniem łatwym. Postacią Mustafy Kemala interesowało się setki badaczy, o czym może świadczyć fakt, że lista nietureckich publikacji dotyczących jego postaci wynosi blisko 10 tysięcy! Poza tym Atatürkowi jest oddawana w jego ojczyźnie cześć, którą można niemalże przyrównać do kultu Proroka. Tym samym wiele źródeł oraz pisarzy bardzo często przedstawiają ,,Ojca Turków" jedynie w pozytywnym świetle. Recenzowaną przeze mnie pracę napisał doktor Jerzy Siemisław Łątka, który jest doktorem nauk humanistycznych, etnologiem oraz orientalistą. Jego książka o pierwszym prezydencie Turcji ukazała się po raz pierwszy w 1994 roku pt. ,,Ojciec Turków - Kemal Atatürk". Po ponad 20-latach, Wydawnictwo Poznańskie zdecydowało się na reedycję książki Jerzego S. Łątki. Czy słusznie? Od razu odpowiem, że tak! Na mój zachwyt składa się kilka czynników, które pozwolę sobie teraz wymienić. Pierwsze co rzuca się w oczy to styl autora, przez co książkę czyta się błyskawicznie. Chciałoby się aż napisać, że ,,Atatürka" czyta się jak jedną z baśni z ,,1000 i jednej nocy". Autor umieszcza swojego bohatera na tle całej epoki, w której przyszło mu żyć. Tym samym praca Łątki oddaje losy Turcji na przestrzeni ostatnich 200 lat. Jerzy S. Łątka w prosty sposób wyjaśnia skomplikowane dzieje Imperium Osmańskiego, mentalność turecką czy dominującą rolę islamu. Trzeba napisać, że autorzy biografii, bardzo często zapominają o przedstawieniu podstawowych terminów oraz faktów, które były związane z epoką w której żyła dana postać historyczna, uważając, że czytelnik wszystko zna. Po drugie, autor książki zadał sobie trud aby dotrzeć do jak największej ilości źródeł oraz prac naukowych, które były pisane zarówno przez krajanów ,,Ojca Turków" jak i obcokrajowców. Polskiego czytelnika szczególnie zaciekawi osobny rozdział dotyczący opinii Atatürka na temat Polski oraz Polaków. Autor przy pisaniu tej części książki wykorzystał m.in. ciekawe wspomnienia ambasadorów II RP przy stolicy Turcji. Na końcu wreszcie, Jerzy S. Łątka, choć wyraźnie lubi swojego bohatera, ,,odmitologizuje" jego postać, przedstawiając jego wady oraz kontrowersje, które narosły wokół jego postaci na przestrzeni lat. Co również ważne, autor zwiedził najważniejsze miejsce związane z postacią Mustafy Kemala, co nie zawsze jest praktykowane przez autorów biografii.

Informacje dodatkowe o Atatürk. Twórca nowoczesnej Turcji:

Wydawnictwo: Poznańskie
Data wydania: 2016-02-03
Kategoria: Biografie, wspomnienia, listy
ISBN: 978-83-7976-377-1
Liczba stron: 384
Dodał/a opinię: Kamil Kartasiński