Grzesznicy wśród nas

Sofia Rutbäck Eriksson w powieści Grzesznicy wśród nas tworzy świat, który z pozoru tchnie spokojem – niewielka społeczność, gdzie każdy zna każdego, gdzie życie toczy się rytmem wyznaczanym przez naturę i rutynę. A jednak wystarczy jedno wydarzenie, by ten porządek runął jak domek z kart. Autorka, wierna skandynawskiemu duchowi literackiemu, zagląda głęboko pod powierzchnię codzienności, odkrywając to, co ludzie najchętniej ukryliby nawet przed sobą: grzech, wstyd, lęk, ale też… pragnienie dobra.

To nie jest typowy kryminał – choć zbrodnia stanowi oś fabularną, prawdziwe napięcie kryje się w relacjach. To powieść o winie, przebaczeniu i cienkiej granicy między ofiarą, a sprawcą. Każda z postaci nosi w sobie tajemnicę, a każda decyzja – nawet ta podjęta w imię miłości – ma swoją cenę.

Vivi i Torsten to para, która od lat gra przed światem rolę zgodnego małżeństwa. W ich relacji najbardziej porusza milczenie – to, co niewypowiedziane, narasta między nimi jak lód na tafli jeziora. Vivi wydaje się kobietą, która próbuje zachować godność w świecie, w którym od dawna czuje się niewidzialna. W jej zachowaniu jest coś bolesnego: duma połączona z rezygnacją, jakby zrozumiała, że prawdy o swoim życiu już nie zmieni, ale nadal pragnie zachować pozory spokoju. Torsten z kolei to postać niejednoznaczna – człowiek, którego moralny kompas dawno się rozregulował, choć sam wciąż chce wierzyć, że postępuje słusznie. Jego wybory są często podszyte lękiem, a egoizm skryty za maską pozornej racjonalności. Eriksson nie usprawiedliwia go, ale też nie potępia – pokazuje go jako mężczyznę zagubionego, być może samotnego w świecie, który wymaga od niego twardości, gdy tymczasem w środku dawno już się rozsypał. W ich małżeństwie odbija się temat, który autorka eksploruje z wyczuciem – czy można żyć obok siebie, nie patrząc sobie w oczy, i nie zauważyć, że staliśmy się dla drugiego człowieka obcymi?

Wątek Marii i jej syna Remiego to bez wątpienia emocjonalne serce powieści. To historia, w której wina i miłość splatają się w sposób tak nierozerwalny, że trudno już odróżnić jedno od drugiego. Maria to kobieta, która całe życie dźwiga ciężar decyzji podjętych z rozpaczy – z potrzeby ochrony dziecka, ale też z nieumiejętności stawienia czoła prawdzie. To bohaterka tragiczna w najczystszym sensie: każda jej próba naprawy przeszłości prowadzi do kolejnego pęknięcia. Remi natomiast jest jak cień swojego dzieciństwa – nosi w sobie nieuświadomioną złość, poczucie krzywdy, ale i tęsknotę za miłością, która nie boli. W jego postaci autorka z ogromną delikatnością pokazuje, jak bardzo dzieci płacą za błędy dorosłych, jak dziedziczy się winę, nawet gdy nie ma się w niej udziału. W relacji Marii i Remiego kryje się coś, co czyni tę książkę wyjątkowo poruszającą – przekonanie, że dobro i zło nigdy nie są czarno-białe. Maria nie jest świętą, ale też nie jest potworem. Remi nie jest tylko ofiarą – w jego zachowaniu widać gniew, który sam może prowadzić do zniszczenia.

Grzesznicy wśród nas to powieść o moralnych dylematach, które nie mają prostych odpowiedzi. O ludziach, którzy w imię dobra dopuszczają się kłamstwa, a potem próbują z tym żyć. O społeczności, w której każdy patrzy na innych, byle tylko nie musieć spojrzeć na siebie.

Rutbäck Eriksson nie ocenia. Pozwala czytelnikowi samemu zdecydować, kto w tej historii jest grzesznikiem, a kto po prostu człowiekiem. To właśnie ten brak moralizowania sprawia, że książka działa tak mocno. Autorka pisze językiem surowym, momentami wręcz ascetycznym, ale właśnie dzięki temu emocje bohaterów wybrzmiewają prawdziwie. W tle pobrzmiewa charakterystyczna dla literatury skandynawskiej melancholia – zimno, które wdziera się nie tylko w krajobraz, ale i w dusze ludzi.

Dla mnie „Grzesznicy wśród nas” to nie tylko opowieść o przestępstwie, ale o ludzkiej słabości – o tym, jak łatwo zgubić siebie w świecie, który wymaga pozorów doskonałości. To książka o relacjach, które miały być oparciem, a stały się pułapką. O matce i synu, którzy próbują ocalić miłość skażoną winą. O małżeństwie, które przestało być wspólnotą. Czytając, miałam wrażenie, że autorka rozciąga przed nami lustro – a w nim odbijają się nie tylko jej bohaterowie, ale i my sami. Bo każdy z nas ma w sobie coś z Vivi, coś z Marii, coś z Remiego – kawałek człowieka, który chciał dobrze, ale gdzieś po drodze się zagubił.

To książka o prawdzie, która boli – ale też o nadziei, że nawet z grzechu może narodzić się coś oczyszczającego. Polecam ją każdemu, kto lubi historie, w których ważniejsze od tego, kto zabił, jest pytanie: dlaczego tak się stało i co to mówi o nas samych?

Informacje dodatkowe o Grzesznicy wśród nas:

Wydawnictwo: Arkady
Data wydania: 2025-09-03
Kategoria: Kryminał, sensacja, thriller
ISBN: 9788321353548
Liczba stron: 376
Tytuł oryginału: Syndare ibland oss
Dodał/a opinię: Małgosia Brzeska

Tagi: Kryminały detektywistyczno-policyjne Literatura kryminalna i detektywistyczna Klasyka kryminału