Jak być lepszym człowiekiem. Proste odpowiedzi na trudne moralnie pytania

„Osoba staje się człowiekiem poprzez inne osoby”

Czy można nauczyć się, jak być lepszym człowiekiem? Uważam, że naturę człowieka jest bardzo trudno zmienić. Można udawać czy grać pewną rolę w życiu, ale to jaki ktoś jest, zawsze, wcześniej czy później, się uwidoczni. Da o sobie znać w najmniej oczekiwanym momencie. Uważasz, że jesteś dobrym człowiekiem? Czy tylko celowo przyjmujesz taką pozę, aby inni mieli cię za takiego? Przekonajmy się …

Michael Schur w swoim poradniku Jak być lepszym człowiekiem zabiera nas w podróż po meandrach rozważań filozoficznych. Zaczynamy od Arystotelesa i jego „złotego środka”, poprzez utylitaryzm Jeremy'ego Benthama i Struarta Milla, kończąc na deontologii Kanta. Każda z reguł inaczej definiuje dobro, ma inne podejście do etycznego zachowania i inne aspekty szczególnie akcentuje. Autor próbuje odpowiedzieć na pytanie czym jest dobro, gdzie jest granica między dobrem a złem. Kiedy jest ona przekroczona? Czy potrafisz odpowiedzieć na pytanie czym jest dobro? Czy jego zdefiniowane przychodzi ci łatwo? A może musisz się chwilę zastanowić i w zależności od sytuacji, w jakiej otrzymujesz to pytanie, zastanawiasz się nad właściwą odpowiedzią?

„Czy powinienem pozwolić, żeby wagonik, którym kieruję, zabił pięć osób, czy powinienem pociągnąć za dźwignię i zabić jedną (inną) osobę?”

W tym pytaniu kryje się wiele pułapek i wersji odpowiedzi. Wszystko zależy od okoliczności, odpowiedź – która wydaje się oczywista – taka nie jest. Aby jej udzielić, powinno się przeanalizować wszelkie możliwe sytuacje związane z tym dylematem.

Autor stawia przed czytelnikiem trudne pytania, moralizatorskie i podchwytliwe. I sam próbuje na nie udzielić sensownej riposty. Rozbiera zagadnienia na czynniki pierwsze, dogłębnie analizuje i weryfikuje. Stara się wyłuskać sens rozważań, sprawić, abyśmy też starali się być aktywni i szukali rozwiązania. Każda rzucona myśl wywołuje kolejne pytania, karuzela rozważań się rozkręca i trudno ją zatrzymać. Refleksjom nie ma końca, nie sposób zakończyć tej filozoficznej dysputy jakimś jednym konkretnym wnioskiem. Dylematy moralne się mnożą, czytelnik traci poczucie pewności i przekonania, że zna odpowiedź na postawione pytania. Jest zakręcony masą niejasności i przenikliwości, nie potrafi zdecydowanie i jednoznacznie określić, co znaczy być dobrym człowiekiem, kiedy można się mianować „dobrym”, czy to zależy od kontekstu danej sytuacji czy jest od niej niezależne.

„Jednym z celów tej książki jest pomóc nam w akceptacji porażki – ponieważ, powtarzam, porażka stanowi nieunikniony rezultat dbania o etykę i prób bycia dobrym człowiekiem”.

Z początku odnosiłam wrażenie, że ten poradnik to taka lekka i przyjemna lektura, na jeden wieczór. Owszem, tak się zapowiadało. Ale im dalej brnęłam w te filozoficzne gierki, tym poziom trudności wzrastał. Trzeba się skupić na przekazie, przemyśleć i rozważyć, nie można tak z doskoku przejść nad nim do porządku dziennego. Trzeba rozebrać na czynniki pierwsze stawiane pytania moralne. I to nie jest łatwe i proste. Skłania do myślenia, ale daje mnóstwo satysfakcji. Odpowiedź na jedno zagadnienie wywołuje kolejne pytanie i tak bez końca. Można cały czas rozważać jedną kwestię i nie znaleźć sensownej odpowiedzi. Ale to ten zasadniczy walor bratania się z filozofią …

Warto wspomnieć, że autor często z przymrużeniem oka podchodził do kwestii moralnych, ich wyjaśnienie ocierało się o groteskę i naszpikowane było humorem. Więc chwilami było ciekawie i wesoło, a tematyka poważna …

Czy po tej lekturze staniesz się lepszym i bardziej przyzwoitym człowiekiem? Nie wiem … Sam się przekonaj, na ile zawarte w niej wyjaśnienia dotrą do ciebie i przemówią głosem starszego i poważnego mędrca … A tak na poważnie, pewnie inaczej i z innej perspektywy spojrzysz na zasady dobra i zła, rozbierzesz je na czynniki pierwsze i będziesz przekonany, że nadal nic nie wiesz …

Informacje dodatkowe o Jak być lepszym człowiekiem. Proste odpowiedzi na trudne moralnie pytania:

Wydawnictwo: Albatros
Data wydania: 2022-09-28
Kategoria: Poradniki
ISBN: 9788382159547
Liczba stron: 384
Dodał/a opinię: Małgosia Brzeska

Tagi: poradniki