Królewna w lśniącej zbroi, czyli trochę inne bajki dla dziewczynek i chłopców
Karrie Fransman

Lubię od czasu do czasu zrobić sobie przerwę od „dorosłych” lektur i sięgnąć po coś z literatury dziecięcej. Zazwyczaj świetnie się przy tym bawię, dlatego gdy zobaczyłam w księgarni pięknie wydany zbiór baśni pod intrygującym tytułem „Królewna w lśniącej zbroi” – od razu po niego sięgnęłam.

Początkowo, gdy przeczytałam wstęp – rozczarowałam się. Przed zakupem sądziłam, że są to nowe wersje znanych baśni, napisane bez uprzedzeń i stereotypów związanych z płcią – a tymczasem autorzy po prostu wykorzystali algorytm zmieniający płeć bohaterów. W oryginalne teksty baśni, tam, gdzie bohaterem był książę, wprowadzili księżniczkę, w miejsce królowej – króla, w miejsce ogra – ogrzycę i tak dalej, a poza tym nie zmienili niczego. Pomyślałam: i co w tym ciekawego? Zaczęłam jednak czytać i przekonałam się, że ta zmiana daje zupełnie nową jakość starym i dobrze znanym treściom.

Nieco rozczarował mnie wybór wersji baśni, bo niektóre są trochę zbyt schematyczne i płytkie – ale mimo to książka mi się podobała. Z drugiej strony – są to klasyczne, dobrze nam wszystkim znane teksty, więc dzięki użyciu właśnie ich, możemy wyraźnie widzieć zmiany, jakie się dokonały za sprawą tego eksperymentu. Podobała mi się także szata graficzna, choć rysunki nie należą do klasycznych i nie wszyscy zapewne będą zadowoleni. Niemniej ja byłam zachwycona kolorystyką i niebanalnymi grafikami, a piękna oprawa od pierwszej chwili przyciągnęła mój wzrok. Przyjemnie bierze się tę książkę do rąk!

Zaskoczył mnie fakt, że zmiana płci bohaterów nie sprawiła, że treść baśni stała się mniej prawdopodobna, nielogiczna czy dziwaczna – i to chyba znaczy, że moc stereotypów słabnie. Odważna i śmiała księżniczka nie zaskakuje, podobnie jak wrażliwy Calineczek czy król zazdrosny o urodę Śnieżka. Myślę, że to bardzo pozytywny i optymistyczny wniosek. Żeby sprawdzić, czy nie jest to tylko kwestią mojego otwartego podejścia, przeczytałam dwie baśnie siedmiolatce – i nie była zdziwiona. Owszem, znała tradycyjne opowieści, ale nie zaskoczyła jej ta zmiana i nie widziała niczego dziwnego w tym, że Janeczka przechytrza olbrzymkę i wspina się po łodydze fasoli tak wysoko, że znika w chmurach albo że Calineczek płacze i czule zajmuje się ranną jaskółką.  

Jest tylko jedna rzecz (przynajmniej ja ją dostrzegłam), która jednak się różni, jeśli chodzi o podejście o treści. Tym, co szczególnie zwróciło moją uwagę w tych baśniach, jest motyw oświadczania się księżniczki o rękę księcia, którego uratowała w jakiś sposób. Kiedy role były odwrócone – jakoś specjalnie nie dziwił fakt, że książę poprosił o rękę księżniczkę, zachwycony jej urodą. Natomiast, kiedy to księżniczka oświadcza się księciu tylko dlatego, że jest on przystojny – widzimy absurd i płytkość takiego podejścia. Uważam więc, że ten zbiór powinien stać się częścią każdej biblioteczki – myślę, że nadaje się i dla dzieci, i dla dorosłych. Pokazuje, że nie ma nic złego w tym, że mężczyzna okazuje wzruszenie, że płacze i się boi, ani w tym, że kobieta jest ciekawa świata, nie boi się wyruszyć samotne w podróż ani walczyć ze złym czarownikiem.

Dla kogo jest ta książka? Według mnie – dla każdego, kto jest ciekawy świata i ma otwarte podejście. Dla dzieci i dorosłych, kobiet i mężczyzn, dziewcząt i chłopców. Przekonajcie się sami!

Podsumowując: bardzo oryginalny eksperyment, który pozwala nam na nowo odczytać dobrze znane baśnie i pokazuje, że stereotypy są po to, żeby je łamać 😊

Informacje dodatkowe o Królewna w lśniącej zbroi, czyli trochę inne bajki dla dziewczynek i chłopców:

Wydawnictwo: Czarna Owca
Data wydania: 2020-11-25
Kategoria: Dla dzieci
ISBN: 9788381436854
Liczba stron: 200
Tytuł oryginału: Gender Swapped Fairy Tales
Dodał/a opinię: Joanna Tekieli

Tagi: bóg