Rudowłosa
Orhan Pamuk

Orhan Pamuk to wybitny turecki pisarz, laureat Nagrody Nobla. 17 sierpnia 2017 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego, które ma wyłączność na wydawanie książek autora, ukaże się najnowsza powieść ,,Rudowłosa."

Turcja, okolice Stambułu, 1985 rok. Licealista Cem, aby zarobić na czesne podejmuje pracę u mistrza Mahmuta, który zajmuje się kopaniem studni. Mahmut należy do ostatniego pokolenia przedstawicieli tego zawodu i cieszy się wielkim uznaniem. Mężczyźni kopią z mozołem studnię, a w chwilach odpoczynku opowiadają sobie historie. Cem chcąc wprawić mistrza w zakłopotanie przedstawia mu opowieść o greckim królu Edypie, który zabił własnego ojca i ożenił się z matką nie będąc świadomy pokrewieństwa. Myśli ,,panicza" zaprząta Rudowłosa piękność, która jest aktorką w wędrownym teatrze. Podczas kopania studni w wyniku nieuwagi Cema dochodzi do wypadku. Przerażony chłopak zamiast sprowadzić pomoc pakuje się w pośpiechu i ucieka, by nie aresztowano go o nieumyślne spowodowanie śmierci.

Relacje Mahmuta z Cemem przypominają relacje ojca z synem oraz mistrza z uczniem. Ojciec Cema przyzwyczajony był do zachowywania politycznych sekretów i nigdy nie wtajemniczał syna w ważne sprawy, a do tego często znikał bez słowa. Mistrz przeciwnie, zanim podjął decyzję dzielił się swoimi spostrzeżeniami i przemyśleniami z Cemem, dlatego od razu spodobał się młodzieńcowi. Podobały mu się czułość i bliskość, troska i zainteresowanie jakich nigdy nie zaznał od ojca. Mistrz miał swojego pomocnika edukować i chronić, gdyż ostatecznie miał mu przekazać swój zawód jakby w spadku. Uczeń miał słuchać mistrza i podporządkować mu się. Mahmut nauczył się fachu od swojego ojca i choć Cem był tylko jego pomocnikiem, to traktował go jak syna, którego nigdy nie miał. Mistrz Mahmut opowiada pouczające historie, uczy Cema różnych rzeczy i zwraca mu uwagę, że jeśli pomocnik studniarza nie jest uważny, to może doprowadzić do kalectwa lub śmierci tego, który schodzi do studni. Ostrzeżenia jednak nie zapobiegają tragedii.

Orhan Pamuk doskonale pokazał, jak pierwsze młodzieńcze zauroczenia mogą wpłynąć na całe dorosłe życie. Cem zauważa na ulicy piękną rudowłosą dziewczynę, która roztacza wokół siebie niezwykłą, uwodzicielską aurę, a do tego czule się uśmiecha. Nie może o niej zapomnieć, fantazje o niej napawają go optymizmem. Choć prawie nic o niej nie wie, to czuje, że ją kocha. Rudowłosa sprawia, że Cem poznaje bardziej siebie i dowiaduje się, czym jest szczęście z kobietą.

Autor dobrze przedstawił uczucia targające Cemem. Po wypadku i ucieczce przepełnia go poczucie winy, ale wmawia sobie, że nie ma w nim zła. Udaje, że nic się nie stało i powtarza to tak często, aż sam prawie w to wierzy. Wraca do matki, kolegów i nauki, ale obrazy z wypadku powracają co jakiś czas. Jak mógł zostawić swojego mistrza na pewną śmierć na dnie studni? Powoli zaczyna zdawać sobie sprawę, że mistrz i studnia będą aż do śmierci powracać w jego myślach, a przez to uniemożliwią mu doznawanie szczęścia z przeżywania zwykłego życia.

Studnia jest metaforą w powieści. Im głębiej ją się kopie, tym więcej można z niej wydobyć ukrytych pod ziemią rzeczy. Podobnie jest z duszą człowieka, która skrywa najczarniejsze myśli, przeżycia, czyny. Cem zachował się jak książę Edyp, który zabił własnego ojca, ożenił się z matką i miał z nią dzieci. Dawne opowieści, legendy i baśnie wpływają na losy bohaterów ,,Rudowłosej". Przeznaczenie wisi nad ich głowami. Życie naśladuje legendę.

,,Rudowłosa" to powieść mała objętościowo, ale bogata w treści. Zdrada, poczucie winy, poszukiwanie sensu życia i odpowiedzi na nurtujące pytania, płomienny romans i historia rodzinna z zaskakującym finałem. To także powieść o konsekwencjach puczu z 1980 roku w Turcji, jej skrajnościach i szybkim rozwoju cywilizacyjnym. Orhan Pamuk napisał kolejną wielowarstwową i uniwersalną powieść, w której każdy odnajdzie coś dla siebie.
https://magiawkazdymdniu.blogspot.com

Informacje dodatkowe o Rudowłosa:

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Data wydania: 2017-08-17
Kategoria: Literatura piękna
ISBN: 9788308063859
Liczba stron: 256
Tytuł oryginału: Krmz Saçl Kadn
Język oryginału: turecki
Tłumaczenie: Piotr Kawulok
Ilustracje:Orhan Pamuk /Mehmet Ulusel/Marek Pawłowski
Dodał/a opinię: jeke5