Zachwycamy się literaturą amerykańską, azjatycką, brytyjską czy też skandynawską.., a zupełnie nie dostrzegamy dzieł literackich Naszych sąsiadów, chociażby Litwinów.. A literatura w tym kraju ma się naprawdę dobrze i z pewnością zasługuje na to, by ją poznać, docenić, pokochać.. I chyba także zrozumieć Naszą pokrewną, słowiańską duszę.. Mamy wspólną historię, dziedzictwo, marzenia i obawy o przyszłość.. Niechaj zatem zbliży Nas także do siebie i kultura:) Doskonałą okazją ku temu jest premiera powieści "Silva Rerum" autorstwa Kristiny Sabaliauskaitė. Powieść, która na Litwie zyskała już miano kultowej i wybitnej.
"Silva rerum" to opowieść o siedemnastowiecznej Litwie i Europie, której to wspólne korzenie i dziedzictwo kształtowało się w tamtym okresie. Bohaterami tej historii są członkowie szlacheckiej rodziny Narwojszów, żyjącej w ówczesnym Wilnie. Najpierw poznajemy rodziców głównych bohaterów - Elżbietę i Jana Macieja, którzy cudem unikają śmierci z rąk Kozaków, następnie zostają zmuszeni do porzucenia majątku, ale także i poniesienia ofiar.. Kolejno poznajemy dzieci owej pary - bliźnięta Urszulę i Kazimierza, których to życiowe drogi, wybory i losy będą kanwą dla tej opowieści.. Opowieści o klasztornym życiu i zakazanej miłości Urszuli, oraz o jakże burzliwym studencko - zawadiackim życiu Kazimierza.. W tle rozgrywają się polityczne gry, dramaty i przełomowe zmiany w historii Litwy, Polski i Europy, zaś wszystkie owe losy swojej familii i swojej ojczyzny skrzętnie spisuje w kronice rodu Narwojszów - Jan Maciej...
Powieść Kristiny Sabaliauskaitė to najwyższej klasy saga rodzinna, w której znajdziemy ludzkie dramaty, nadzieje, emocje i konfrontację ludzkich marzeń z brutalną rzeczywistością.. To historia o kilku członkach rodziny Narwojszów, którzy tak naprawdę reprezentują sobą losy całego narodu litewskiego, a po części także i polskiego.. Romantyczna, piękna, emocjonująca od pierwszej do ostatniej strony.., przede wszystkim jednak szczera i prawdziwa. To epicka kronika Litwy i Litwinów, której wymowa, wartość i mądrość jest ponad wszelkimi podziałami i granicami, gdyż uniwersalnej siły tego tekstu po prostu nie można nie zauważyć i nie docenić, w każdym miejscu na Ziemi.. I chyba nie będzie przesadnym stwierdzeniem, iż każdy kraj i naród oczekuje i zasługuje na takie dzieło.. - Litwinom to już się udało osiągnąć, dzięki Pani Kristinie Sabaliauskaitė..
Pierwszą myślą, skojarzeniem i refleksją podczas lektury tej opowieści, jest jej forma. Forma, która zaskakuje, momentami szokuje, a po chwili zachwyca.. Otóż autorka "Silvy rerum" całkowicie zrezygnowała z dialogów w swej powieści, zastępując je pięknymi i niezwykle wyrazistymi opisami. Można by pomyśleć, iż rzecz niemożliwa do przeprowadzenia we współczesnej literaturze.., a jednak się udało! Słowa, myśli i czyny bohaterów tej historii oddają obserwacje wszystkowiedzącego narratora, który w trzeciej osobie opowiada o przedstawianych tu wydarzeniach. I niech nikt nie obawia się tego, iż taki sposób prowadzenia opowieści jest nudny, monotonny, trudniejszy w odbiorze. Otóż jest chyba wręcz przeciwnie, i to właśnie dzięki tej koncepcji książka ta jest taka nieszablonowa, intrygująca, zaś jej lektura tak bardzo płynna i pasjonująca:) Autorka oddała w pełni klimat, ducha i realia tamtej epoki, które to trudno byłoby zawrzeć pod postacią tradycyjnych dialogów, ujętych zwłaszcza w taki sposób, by były one zrozumiałe dla współczesnego czytelnika. Dlatego też jestem w pełni przekonana o tym, iż rezygnacja z dialogów była w tym przypadku idealnym rozwiązaniem:)!
Jeśli zaś chodzi o samą warstwę fabularną tej powieści, to stoi ona na bardzo wysokim i dopracowanym z wielką pieczołowitością, poziomie. Otóż na kartach tej książki odnajdziemy historię rodziny, poznawaną w perspektywie kilkunastu/kilkudziesięciu lat. To opowieść o rodzie Narwojszów, ich tragicznej przeszłości, trudnej teraźniejszości i bolesnej przyszłości, jaka to rysuje się na wskutek wyborów życiowych najmłodszych członków familii - Urszuli i Kazimierza. To losy pełne romantycznych uniesień, dramatycznych rozczarowań, ryzykownych kroków i walki z własną naturą.. Nie znajdziemy tutaj akcji pędzącej z zawrotną prędkością, jak i również wielkich wojen, bitew, przygód rodem z powieści sensacji.. W zamian za to książka ta obdarzy Nas ludzkimi emocjami, tak silnymi, prawdziwymi i bliskimi każdemu z Nas, iż nie sposób im nie ulec, nie zawierzyć i nie zapamiętać na bardzo długi czas.. To opowieść o życiu człowieka, w którym to zawsze wybór pomiędzy dobrem i złem, był, jest i będzie najważniejszy.. I nie znajdzie się chyba choćby jeden czytelnik, który by nie dał się porwać tej opowieści, jej spokojnemu i powolnemu rytmowi, mądrości z niej płynącej..
Wielką wartością tej historii są jej bohaterowie. Tak bardzo prawdziwi, różni, nieprzewidywalni i interesujący dla czytelnika. Autorce udało się w bardzo przekonujący i zarazem piękny sposób ukazać to, jak bardzo dzieci mogą różnić się od swych rodziców. I tak oto Jan Maciej to człowiek ze wszech miar opanowany, rozsądny, spokojny, przyjazny, życzliwy i dobry z natury. Podobnie przedstawia się osoba jego małżonki - Elżbiety. To bardzo inteligentna, zaradna i uczuciowa kobieta, która dba o dom, męża i swoje dzieci, i która jest gotowa do największych poświęceń dla ich dobra.. Z kolei ich dzieci.. to ludzie jakby już z innej epoki, innych czasów, innej kultury obyczajowej.. Kazimierz to swoisty hulaka, bawidamek, zabawowicz, dla którego liczą się głównie własne żądze i wszelakie rozrywki. To człowiek, który na Naszych oczach tak naprawdę marnuje swoje życie i możliwości, jakie przed nim stoją.. Jego siostra bliźniaczka - Urszula, to dziewczyna pełna wielkich ideałów, wiary w Boga i gotowości na poświęcenia w imię religii.. Niestety konfrontacja tychże przekonań z rzeczywistością i pragnieniami własnego ciała i serca, okazuje się nazbyt wielkim i trudnym wyzwaniem.. Tak naprawdę jest to bowiem bardzo zagubiona, słaba i dopiero ucząca się prawdziwego życia niewiasta, którą to los postanowił bardzo mocno doświadczyć.. Obok czworga głównych bohaterów, pojawiają się także postacie poboczne, jak chociażby Jan Biront, Mikołaj Radziwił czy też przedstawiciele rodu Sapiehów.., których to wątki idealnie uzupełniają losy rodziny Narwojszów..
"Silva rerum" to także piękna opowieść o Wilnie - mieście, które przed stuleciami było jednym z największych i najważniejszych ośrodków ówczesnej Europy. Mieście pięknym, intrygującym, tajemniczym, zachwycającym swoim bogactwem, przepychem i architekturą. Śledząc słowa Kristiny Sabaliauskaitė nie sposób nie wyobrazić sobie tych wszystkich ulic, gmachów, wnętrz, kolorów.. To relacja z miejsca i o miejscu, którego już nie ma i nigdy nie powróci.. I jakże wielką siłę i moc sprawczą wykazuje w tym przypadku literatura, która to raz jeszcze "ożywia" miniony świat, dając tym samym Nam - współczesnym, szansę na jego poznanie, ujrzenie, zapamiętanie..
Książka tej litewskiej autorki to pochwała piękna.. Piękna miejsc, czasu, historii, języka i ludzkiej miłości.. Opisy krajobrazów, architektonicznych osiągnięć czy też chociażby kwitnącego ogrodu, to niezwykłe doznania, które bardzo rzadko spotykamy dziś we współczesnej literaturze. Relacje o Litwie i Polsce XVII stulecia są nie tylko znakomitą lekcją historii, ale także idealnym oddaniem klimatu tamtej epoki, jakże bardzo innej od czasów Nam współczesnych. Klimatu życia naukowego, kulturalnego, religijnego i politycznego, których to każda z tych sfer jest wprost fascynująca. Wszystko to zaś podane jest za pomocą niezwykle wysublimowanego, wręcz poetyckiego, niepowtarzalnego języka, z którym to obcowanie jest najprawdziwszą przyjemnością. I wreszcie miłość.. - ta szczera, gorąca jak i również ta zakazana, trudna, bolesna.. Miłość jest siłą napędową tej opowieści i to ona kieruje poczynaniami głównych bohaterów, które to z tak wielką pasją śledzimy podczas lektury tego dzieła..
"Silva rerum" to pozycja wyjątkowa, która trafia do rąk czytelnika raz na kilka/kilkanaście lat.. Pozycja, niosąca sobą silne emocje, piękno języka, i najwyższej klasy warsztat pisarski. Sięgniecie po tę opowieść o rodzinie Narwojszów powinno być nie tylko przyjemnością, ale także i obowiązkiem czytelniczym dla każdego miłośnika literatury. Polecam i żywię głęboką nadzieję, że kolejne tomy tej sagi również trafią wkrótce do Polski..:)
Informacje dodatkowe o Silva rerum:
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 2015-09-07
Kategoria: Literatura piękna
ISBN:
Liczba stron: 510
Tytuł oryginału: Silva Rerum
Dodał/a opinię:
Uleczkaa38
