Wiatr od jezior
Katarzyna Enerlich

Katarzyna Enerlich

Wiatr od jezior

Katarzyna Enerlich po raz kolejny zaprasza nas na pogranicze, gdzie nic nie jest oczywiste. Akcja jej kolejnej powieści toczy się gdzieś na Mazurach, w małej wsi Zełwągi, która nie jest ani sielska, ani malownicza. Wszystko tu ciemne, zimne i nieprzyjazne. Ludzie wierzą i w Boga, i w dobre pradawne bóstwa, nie zapominając też o tych złych, groźnych, które trzeba przebłagać, aby nie zsyłały pomoru na bydło i białego szkwału na jeziora, gdy rybacy są na połowie.

To wrogie, a przez tę wrogość zamknięte, miejsce staje się areną dziwnych wydarzeń, które pozornie rozpoczyna tajemnicza śmierć Marty, młodej kobiety, o której niewiele z początku wiemy. Marta to przyjaciółka, prawie siostra Anny, dziennikarki z Mrągowa. Anna doskonale wpasowuje się w namalowany przez Enerlich krajobraz. Ma za sobą nieudany związek, dodatkowo zajmuje się schorowanym ojcem, który od córki woli swoją nową przyjaciółkę, partnerkę życia. Jest samotna, zaskoczona swoją dziwną samotnością, która nie pozwala jej nawet na to, aby przygarnąć kota.

Kiedy Anna porządkuje rzeczy po Marcie, nagle odkrywa, że nie wszystko jest takie, jakim się wydaje. Rozpoczyna prywatne śledztwo.

Wydaje się, że okolice Mikołajek, Mrągowa i powieściowych, choć rzeczywistych Zełwąg, to idealne miejsce na tajemniczy thriller, powieść kryminalną z mocno zarysowanym tłem obyczajowym. Historia tych ziem sprzyja niedomówieniom. Wielu ludzi rości sobie prawa do stojących tam domów, a związek z ziemią może się wydawać mocniejszy niż narodowość. Przemieszane nacje, narzucony luteranizm, utracona tradycja, nie sprzyjały tworzeniu wspólnoty.

„Wiatr od jezior” przywołuje wątek mormońskich osadników, którzy pojawili się w Zełwągach w 1922 roku. Z ich osiedleniem się we wsi łączy się zło, które stało się tematem przewodnim historii. I tu pojawia się wątpliwość, nad którą trudno czytelnikowi zapanować. Jak rozumiem, intencją autorki nie było wskazanie winnych, bowiem w niewielkiej społeczności są bohaterowie pozytywni i negatywni. Zło czai się w człowieku, nie w wyznaniu. Jednak inspiracją czynionego bohaterom zła jest element kultu, a brak jednoznacznej interwencji ze strony współwyznawców może niepokoić.

Dodatkowo zabrakło w tym tekście wyraźnych wskazań, odwołań do specyficznego sposobu życia mormonów, a raczej ukazane to zostało raczej pobieżnie, choć takie prawo autora. Sądzę, że szerzej odmalowane tło, codzienne życie mieszkańców Selbongen (przedwojenne Zełwągi) dodałoby historii wdzięku. Pozostała ponura rzeczywistość.

Z drugiej strony, bardzo szczegółowo opisano każdy krok Anny. Rozumiem, że zadaniem dziennikarki jest odnalezienie prawdy, ale przypuszczam, że opisy ciekawego, bo nieco odmiennego do naszego, życia mormonów mogłoby czytelnika znacznie bardziej zainteresować, niż kolejny detektywistyczny krok Anny.

Przywołanie mormonów nie jest jedynie tłem, bowiem w takiej sytuacji Enerlich mogłaby odwołać się do czegokolwiek, stawiając na siermiężny PRL, trudne czasy po przełomie, albo dalej, historie sprzed II wojny światowej. Splatając losy Marty z mormońską grupą uczyniła to celowo, chcąc zaciekawić czytelnika. Zaciekawiony, pozostał sam, nie otrzymał bowiem wystarczająco dużo informacji o historii Zełwąg.

Za tym podążają kolejne pytania, o sposób funkcjonowania tajemniczego parasola, o opiekę medyczną w Zełwągach, o milczenie ludzi, którzy wszak wiele widzą. Wszystkie te pytania łączą się z ważnymi wątkami „Wiatru od jezior” i pozostają bez odpowiedzi. Szkoda.

Czekam na kolejną historię rodem z Mikołajek i okolic.

Informacje dodatkowe o Wiatr od jezior:

Wydawnictwo: MG
Data wydania: 2017-06-14
Kategoria: Obyczajowe
ISBN: 978-83-7779-410-4
Liczba stron: 320
Dodał/a opinię: Adrianna Michalewska